Phó Tổng giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia Trần Văn Sáp

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn, cho biết, tới đây hệ thống dự báo mưa lũ sẽ có những cải thiện đáng kể để nâng cao chất lượng dự báo.

Tiền Phong có cuộc trao đổi với ông Trần Văn Sáp, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia về vấn đề này.

Thưa ông, vừa qua, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã nhận định hệ thống dự báo thời tiết, mưa lũ hiện nay chưa đạt yêu cầu. Vậy Trung tâm có kế hoạch, đề xuất gì cụ thể cho việc nâng cấp hệ thống hay chưa? Mức đầu tư cụ thể sang năm như thế nào?

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải trong bài trả lời phỏng vấn báo chí có nhận định công tác dự báo mưa lũ của chúng ta chưa đạt mức độ chính xác 100%.

Điều này đúng và thực sự đang là bài toán phức tạp nhất trong công tác dự báo khí tượng thủy văn (KTTV), không chỉ đối với dự báo KTTV ở nước ta, Phó Thủ tướng cũng đã chỉ ra 3 nguyên nhân dẫn đến những tồn  tại này là: Mạng lưới trạm đo còn thưa, công nghệ dự báo còn bất cập và biến đổi khí hậu đang làm cho thiên tai càng ngày càng khó lường.

Những vấn đề này cũng đã được các đồng chí lãnh đạo Nhà nước, Bộ Tài nguyên và Môi trường, dư luận xã hội cũng như những người làm công tác KTTV đề cập nhiều lần.

Chúng tôi đã phối hợp với Cục KTTV và biến đổi khí hậu, Viện KTTV và Môi trường xây dựng xong đề án Hiện đại hóa công tác đo đạc và dự báo KTTV giai đoạn đến 2015. Đề án này đã trình Bộ TNMT và tôi được biết Bộ đã gửi xin ý kiến các bộ ngành có liên quan trước khi trình Chính phủ xem xét quyết định.

Nội dung chủ yếu của đề án này tập trung vào việc phát triển mạng lưới trạm KTTV đủ dày để tăng cường số liệu đầu vào cho các mô hình dự báo như xây dựng thêm khoảng 100 trạm KTTV, ba  trạm Rada thời tiết tại Đông Hà, Quy Nhơn, Pleiku, khoảng 350 trạm đo mưa, nâng cấp các mô hình dự báo số hiện nay, xây dựng công nghệ dự báo cực ngắn, tăng cường khả năng thông tin và tính toán, kể cả việc trang bị máy tính công suất lớn.

Đề án cũng đề xuất việc xây dựng mới một trung tâm công nghệ cao về dự báo KTTV, đổi mới công tác quản lý ngành và quản lý nhà nước về KTTV… Riêng về biến đổi khí hậu, chúng ta đã có một Chương trình mục tiêu quốc gia về biến đổi khí hậu đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành.

Vừa qua, các nhà máy thủy điện vừa và nhỏ cho hay họ không nhận được các bản tin dự báo mưa, lũ của Trung tâm. Vậy Trung tâm có đề xuất biện pháp cụ thể gì để cải thiện tình trạng đó không?

Về nguyên tắc, không có nhà máy thủy điện hay hồ chứa lớn nào thực hiện việc điều tiết hồ mà lại không sử dụng bản tin dự báo KTTV. Họ có thể nhận được thông tin này thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, qua ban chỉ đạo phòng chống bão lụt hoặc các kênh thông tin khác.

Tuy nhiên cũng phải nói là việc phối hợp giữa các cơ quan dự báo KTTV và các nhà máy thủy điện ở miền Trung trong thời gian qua là chưa chặt chẽ. Để làm tốt hơn việc này, theo tôi cần ban hành những văn bản quy định có tính ràng buộc về trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi giữa các bên có liên quan.

Các trang thiết bị phục vụ công tác dự báo thời gian qua đã được quan tâm đầu tư nhiều, đó là những loại trang thiết bị gì? Có khó khăn gì trong việc vận hành, sử dụng các hệ thống mới này hay không?

Trong hai năm qua, Nhà nước đã đầu tư trang bị cho Trung tâm KTTV quốc gia một số thiết bị đo thuộc loại hiện đại như 74 máy đo gió tự động đặt dọc bờ biển, 13 thiết bị đo khí áp tự động trang bị cho các đảo, xây dựng mới hai trạm thám không vô tuyến tại Điện Biên và Vinh, nâng cấp Trạm Rada Hải Phòng, trang bị mới hệ thống thông tin liên tỉnh, hệ thống truyền hình trực tuyến với 11 trung tâm lớn trong cả nước, nâng cấp hệ thông máy tính hiệu năng cao...

Việc vận hành, khai thác các thiết bị mới bao giờ cũng có những khó khăn, phức tạp, thậm chí trục trặc. Tuy nhiên, chúng tôi đã khắc phục và các thiết bị, hệ thống mới này đã phát huy được hiệu quả tốt trong thời gian qua.

Cảm ơn ông.

. Theo TPO