Không những đầu tư ngoài ngành trái quy định, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) còn chỉ định thầu nhiều gói thầu chưa được Thủ tướng Chính phủ cho phép…

Đó là những sai phạm chủ yếu vừa được Thanh tra Chính phủ (TTCP) kết luận. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu PVN rà soát lại việc đầu tư ra ngoài ngành, tập trung vào ngành nghề chính, xây dựng lộ trình thoái vốn hợp lý, tránh thiệt hại, lãng phí .

Theo TTCP, tại thời điểm 31/12/2010, tổng giá tị các khoản đầu tư ngoài công ty mẹ hơn 114.599 tỷ đồng, trong đó không bao gồm số đầu tư vào 2 liên doanh Dầu khí là Xí nghiệp Vietsovpretro và Công ty Liên doanh Rusvietpetro. Đối với việc đầu tư tài chính vào các công ty con 100% vốn nàh nước có tỷ suất lợi nhuận trên vốn cao, xấp xỉ 28,75%. Tuy nhiên, đối với việc đầu tư tài chính tại các công ty liên kết và đầu tư dài hạn khác, tỷ suất lợi nhuận còn thấp. Cụ thể, tỷ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư bình quân trong 5 năm của các công ty liên kết đạt 3,41%, đầu tư dài hạn đạt 6,53%. Theo TTCP, việc đầu tư tài chính tại lĩnh vực dầu tại các lĩnh vực khác như ngành phụ trợ, bảo hiểm, ngân hàng, bất động sản… tỷ suất lợi nhuận thấp. Cụ thể, tỷ suất lợi nhuận trên vốn  đầu tư bình quân trong 5 năm chỉ đạt 2,82%...

Cũng theo kết luận thanh tra việc mua bán một số tài sản của Tập đoàn cho thấy, PVN đã giao cho Tổng công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP) làm chủ đầu tư dự án đóng mới tài khảo sát địa chấn 2D. Trên cơ sở đó PVEP đã ký hợp đồng mua tàu cá đã được hoán cải thành tàu địa chấn 2D với giá trị 30 triệu USD. Theo quy định, đối với tài biển đã qua sử dụng đăng lý lần đầu tại Việt Nam phải có tuổi tàu tính từ năm đóng tàu không quá 15 năm. Tuy nhiên, theo TTCP, tàu khảo sát địa chấn 2D được hoán cải từ tài cá được đóng mới từ năm 1983, quá 10 năm so với quy định đăng kiểm nhưng không báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Kết quả kiểm tra việc sử dụng vốn và tài sản của PVN cũng cho thấy, PVN sử dụng hơn 15.600 tỷ đồng thuộc khoản tiền lãi dầu khí nước chủ nhà để lại cho các hoạt động tài chính không thuộc dự án trọng điểm dầu khí là chưa đúng quy định tại Nghị định 142 của Chính phủ về Quy chế quản lý tài chính của Công ty mẹ - PVN; PVN sử dụng nguồn vốn từ Quỹ nghiên cứu Khoa học và Đào tạo để đầu tư xây dựng Trường trung học phổ thông Đất Mũi với giá trị 11.826 triệu đồng là sai…

Bên cạnh đó, TTCP cũng xác định ngoài các dự án được Thủ tướng Chính phủ cho phép chỉ định các đơn vị thành viên thực hiện nhà tổng thầu và cung cấp dịch vụ, PVN và các đơn vị thành viên đã chỉ định thầu một số gói thầu với tổng giá trị trên 775 tỷ đồng, 110,49 triệu USD, 0,602 triệu Euro cho những đơn vị không thuộc Tập đoàn. Trong đó PVN chỉ định 2 gói thầu với giá trị chỉ định thầu 32,67 tỷ đồng. Các đơn vị thành viên cũng chỉ định 4 gói thầu với giá trị trên 743 tỷ đồng, 110,49 triệu USD, 0,602 triệu Euro là chưa đúng với quy định của Thủ tướng Chính phủ về chỉ định thầu.

Theo TTCP, để xảy ra những khuyết điểm trên, trách nhiệm thuộc về PVN, Bộ Công thương, các tỉnh Cà Mau, Thanh Hóa, Quảng Ngãi, Ban Quản lý Dung Quất, Bộ GTVT…

Căn cứ kết quả thanh tra, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu PVN thu hồi về Quỹ sắp xếp và đổi mới doanh nghiệp PVN số tiền 1.922,2 tỷ đồng từ việc cổ phần hóa mà một số đơn vị chưa nộp về Quỹ hỗ trợ sắp xếp đổi mới doanh nghiệp; chỉ đạo các đơn vị thành viên rà soát việc đầu tư vốn ra ngoài doanh nghiệp, xác định những đơn vị bị thua lỗ để có kế hoạch thoái vốn, tái cơ cấu thích hợp để bảo toàn tài sản nhà nước. TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng Chín phủ yêu cầu PVN rà soát lại những gói thầu chỉ định thầu chưa đúng quy định, phân tích nguyên nhân chỉ định thầu và đánh giá hiệu quả đối với các gói thầu chỉ định sai quy định, đồng thời chấm dứt việc chỉ định thầu các dự án của PVN cho các đơn vị không phải là thành viên của PVN; đồng thời kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên qua đến những khuyết điểm, vi phạm đã nêu.

Có bỏ sót trách nhiệm cá nhân?

Trả lời câu hỏi về trách nhiệm của ông Đinh La Thăng trong những sai phạm tại Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PetroVN) khi làm lãnh đạo, Phó tổng thanh tra Chính phủ Ngô Văn Khánh nói: “Trách nhiệm của người đứng đầu là có". Ông Khánh cho biết thêm, Thanh tra Chính phủ  sẽ rà soát để kết luận trách nhiệm từng cá nhân, trong đó có nguyên Chủ tịch HĐQT Đinh La Thăng.

Phó tổng thanh tra Chính phủ Ngô Văn Khánh cho biết Thủ tướng đã yêu cầu rà soát lại việc đầu tư ngoài ngành và đầu tư tại các công ty liên kết, đánh giá hiệu quả đầu tư và số liệu thua lỗ; tập trung vào ngành nghề chính, xây dựng lộ trình thoái vốn. Đối với cá nhân, tập thể liên quan tới các khuyết điểm, sai phạm, Thủ tướng yêu cầu tổ chức kiểm điểm; kết luận trách nhiệm và xử lý nghiêm túc đối với các cá nhân sai phạm.

Trả lời câu hỏi của báo chí liên quan tới việc xử lý trách nhiệm cá nhân ông Đinh La Thăng khi ông còn là Chủ tịch Hội đồng thành viên PVN, ông Ngô Văn Khánh cho biết, trách nhiệm cụ thể của đồng chí Chủ tịch Tập đoàn và các thành viên bên dưới (thành viên Hội đồng quản lý, các Tổng giám đốc) đang gắn với việc rà soát sau Thủ tướng có ý kiến về kết luận thanh tra.

"Từ sai phạm cụ thể, khuyết điểm (quản lý, sử dụng vốn) mới quay lại đánh giá vai trò, trách nhiệm của từng người. Hiện chưa thể khẳng định được nhưng thanh tra sẽ đưa ra trách nhiệm từng cá nhân, trên tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là xử lý nghiêm túc các cá nhân sai phạm", ông Khánh nói.

. Theo DVO, NLĐO, VnE