Diễn ra trong hai ngày 7 và 8-12, Liên hoan (LH) Sân khấu truyền thống không chuyên tỉnh Bình Định lần thứ VI-2005 đã để lại nhiều ấn tượng cho người xem. Qua LH, có thể thấy tiềm năng của các đoàn nghệ thuật không chuyên là rất lớn nhưng để duy trì, phát triển và khai thác tối đa hiệu quả của nó đang là điều khó khăn…
 |
|
Trích đoạn "Đường chinh Tây" của đoàn Tuồng Nhơn Hưng.
|
* Một liên hoan thành công
Có thể nói LH Sân khấu truyền thống không chuyên tỉnh Bình Định lần thứ VI-2005 đã thành công trên nhiều mặt về công tác tổ chức, số lượng đoàn tham gia, trình độ nghệ thuật, khả năng biểu diễn của diễn viên…
Nét mới của LH là thay vì diễn cả vở, các đoàn chỉ phải trình diễn một trích đoạn tiêu biểu. Nếu ở LH lần trước, các vở diễn hầu như chỉ là tuồng tiểu thuyết, thì các trích đoạn mà các đoàn chọn tham gia LH lần này đa số là từ các tuồng đồ, vốn đòi hỏi người diễn hay phải được đào tạo bài bản. Các vở tuồng truyền thống đã được nhiều đoàn lựa chọn phù hợp với sở trường của diễn viên đoàn mình. Điều này được thể hiện rõ qua các trích đoạn: Lữ Bố hý Điêu Thuyền (đoàn Tuồng Hà Thanh), Tam Hạ Nam Đường (đoàn Tuồng Ánh Dương), Tố Đạt phục thù (đoàn Tuồng An Nhơn I), Huê Thần Nữ dâng Ngũ Linh Kỳ (đoàn Tuồng Sông Kôn)… Đa số diễn viên đều thể hiện tốt trình độ hát, múa, diễn, sử dụng binh khí… Nhiều diễn viên trụ cột, giỏi nghề của các đoàn vẫn đang còn ở thời kì sung sức và đạt đến độ chín về nghệ thuật như: Thu Hường và Công Lễ (Ánh Dương), Hoàng Lộc (An Nhơn I), Kim Huệ (Sao Mai), Ngọc Hương (Phước An), Minh Liễu (Sông Kôn)…
Theo giới chuyên môn nhận xét, trình độ của những diễn viên gạo cội này không kém gì so với NSƯT ở các đoàn chuyên nghiệp.
* Ươm mầm tài năng
Nhằm tìm kiếm những gương mặt trẻ thích hợp để bồi dưỡng, phát triển tài năng, ban tổ chức đã yêu cầu trước phần trình diễn chính của mỗi đoàn phải có thêm một vai diễn ngắn do các diễn viên thiếu nhi thể hiện. Do đó, tại LH lần này đã xuất hiện gần 10 diễn viên nhỏ tuổi là con em của các đào, kép chính ở các đoàn. Điều này cho thấy các đoàn luôn có ý thức trong việc đào tạo lớp diễn viên kế cận. Tại LH có nhiều cặp mẹ con cùng trình diễn trên sân khấu như: diễn viên Minh Liễu (đoàn Sông Kôn) và con gái Duy Tùng (15 tuổi), diễn viên Kim Huệ và con gái Mỹ Hằng (11 tuổi)... đặc biệt nhất là ở gia đình cặp diễn viên Minh Lưỡng, Lệ Hoa (đoàn Nhơn Hưng) khi cả 4 thành viên trong gia đình cùng tham gia LH, với sự diễn xuất ấn tượng của hai cô con gái Kiều Mi (15 tuổi) và Ý Nhi (13 tuổi).
Anh Minh Lưỡng, diễn viên kiêm trưởng đoàn Tuồng Nhơn Hưng tâm sự: "Chúng tôi cố gắng truyền lại nghề cho con em trong gia đình với hi vọng giữ cho nghệ thuật truyền thống khỏi bị mai một. Việc đưa diễn viên trẻ lên diễn trong những liên hoan như thế này có tác dụng rất tốt, nó khuyến khích các em thêm yêu nghề để từ đó tiếp tục học hỏi…".
Điểm thuận lợi của các diễn viên trẻ "con nhà nòi" chính là được thừa hưởng niềm đam mê và năng khiếu từ cha mẹ mình, vốn là những diễn viên giỏi và thâm niên. Các diễn viên thiếu nhi xuất hiện trong LH đều có hình thể đẹp, chất giọng hay, diễn xuất rất tự nhiên và có hồn. Đây thực sự là một tín hiệu đáng mừng cho công tác đào tạo thế hệ nghệ sĩ mới bổ sung cho hát bội Bình Định trong tương lai.
* Và những băn khoăn
Qua LH Sân khấu truyền thống không chuyên tỉnh Bình Định lần thứ VI-2005 cho thấy tiềm năng của sân khấu không chuyên là rất lớn, điều này không chỉ thể hiện ở trình độ diễn xuất của các diễn viên mà còn ở những buổi diễn đầy ắp khán giả. Với dàn diễn viên hiện có, hầu hết các đoàn đều mong muốn phát triển hoạt động một cách chuyên nghiệp nhưng khó khăn mà họ gặp phải là doanh thu của các đoàn ngày càng thấp trong khi đó khán giả luôn đòi hỏi chất lượng phục vụ cao hơn.
Muốn giữ gìn các đoàn nghệ thuật truyền thống không chỉ dựa vào yếu tố diễn viên mà còn phải tính đến yếu tố khán giả. Trong khi lượng khán giả chính nuôi sống các đoàn không chuyên hiện nay là những người lớn tuổi và trong tương lai, không thể trông chờ vào số này. Chính vì vậy, việc làm gì để nghệ thuật truyền thống chinh phục lớp khán giả trẻ tuổi vẫn là băn khoăn lớn mà các đoàn vẫn chưa thể tìm được câu trả lời.
| 
