Một cảnh trong vở "Anh hùng với giai nhân" của Đoàn Ca kịch bài chòi Bình Định biểu diễn.

Công tác chuẩn bị của Nhà hát Tuồng Đào Tấn đã tương đối ổn. Vở Cội nguồn đã được tổng duyệt, đưa đi biểu diễn ở một số địa phương trong và ngoài tỉnh để lấy ý kiến nhân dân, nhất là người dân ở Tây Vinh (nơi xảy ra thảm sát Gò Dài) và An Khê. Sau đó, đầu tháng 4, vở diễn cũng đã được NSND Lê Tiến Thọ trực tiếp xem và góp ý. "Sắp tới, chúng tôi sẽ tiếp tục biểu diễn cho sinh viên để lấy ý kiến khán giả trẻ và cho Ban tổ chức HD"- NSƯT Hòa Bình, Giám đốc Nhà hát, cho biết. Để có kết quả khả quan như hiện nay, Nhà hát đã vừa trực tiếp đặt hàng với tác giả Lê Duy Hạnh vừa đi "lùng" kịch bản. Kết quả có 6 kịch bản được chọn và cuối cùng, Cội nguồn của Lê Duy Hạnh được chính thức bước lên sàn diễn.

Không may mắn như Nhà hát Tuồng Đào Tấn, Đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định mãi đến đầu tháng 4 mới bắt đầu nâng cao vở diễn để tham gia HD. Lý do vẫn là chuyện kịch bản. Ông Trần Văn Tới, Trưởng đoàn, tiết lộ: "Chúng tôi đã tỏa đi khắp nơi, rồi mời gọi tác giả cả nước gửi để có trong tay hàng mấy chục kịch bản nhưng rồi chẳng chọn được kịch bản nào, cuối cùng, Đoàn quyết định nâng cao vở Biển và tôi của tác giả Bùi Đình Kính để dự HD".

Cái khó về kịch bản không chỉ là cái khó riêng của Đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định. Hiện nay, trừ Đoàn Ca kịch Huế có vở mới, còn lại hầu hết các đoàn Dân ca kịch, Bài chòi trong khu vực đều nâng cao lại vở cũ để dự HD, thậm chí có thể có đoàn sẽ không tham dự. Còn Tuồng, tuy hầu hết các đoàn đều dựng được vở mới nhưng do phải ra công "săn" kịch bản khá lâu nên có đoàn mới bắt đầu dựng vở từ đầu tháng 4 này.      

* Sẵn sàng trước tháng 5?

Với vở Cội nguồn của Nhà hát Tuồng Đào Tấn, hầu hết ý kiến đều đánh giá rằng đây là một vở diễn tốt, tuy nhiên, vẫn có những điểm cần được nâng cao. Riêng NSND Lê Tiến Thọ nhận xét: Vở diễn này là một thành công, thể hiện cố gắng lớn của Nhà hát Tuồng Đào Tấn, nhưng vở diễn có cấu trúc "giấu kịch" theo kiểu kịch nói, trong khi Tuồng kể lần lượt các sự kiện. Cấu trúc như vậy có cái nhược là không theo kết cấu Tuồng truyền thống, nhưng ưu điểm là vẫn cuốn hút người xem. Theo ông Nguyễn An Pha, Phó giám đốc Sở VHTT, với các ý kiến góp ý này, Sở đã chỉ đạo sửa chữa, tiếp tục nâng cao. NSƯT Hòa Bình cho biết: "Chúng tôi đã thay người vào vai nhân vật An, cụ thể là tác giả chuyển thể Đào Thanh Tâm sẽ trực tiếp vào vai nhân vật này và sẽ nâng vị trí của nhân vật này lên, trở nên có chính kiến hơn, có trách nhiệm hơn, người xem sẽ thấy rõ được vai trò của An với sự trưởng thành trong nhận thức của Kim Su Dâng. Nhân vật Cố vấn Mỹ vẫn giữ nhưng không nói tiếng Anh nữa, để tránh gây cười".   

Với vở Biển và tôi được Đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định dựng từ cuối năm 2003, xoay quanh câu chuyện về cuộc chiến đấu của những chiến sĩ hoạt động trong lòng địch, những chiến sĩ tàu không số và những người dân biển miền Trung, đưa vũ khí đến nơi an toàn, góp phần vào ngày toàn thắng của cả dân tộc. Theo ông Trần Văn Tới, để tham gia HD, vở diễn sẽ được nâng cao một cách toàn diện, từ kịch bản đến chuyển thể, từ đạo diễn tới diễn xuất của diễn viên, sẽ mời thêm biên đạo, bổ sung múa vào một số cảnh, để nâng cao chất lượng nghệ thuật và tính tư tưởng của vở diễn. "Việc nâng cao vở sẽ hoàn thành cuối tháng 4 để có thể tham dự HD trong tháng 5"- ông Nguyễn An Pha khẳng định.                       

. Lê Viết Thọ