Phong trào khởi nghĩa Tây Sơn đã lật đổ các tập đoàn phong kiến mục nát Trịnh - Nguyễn, dẹp thù trong giặc ngoài, đưa giang sơn về một mối. Trong những năm đầu cải cách đất nước, vua Quang Trung đã áp dụng những chính sách hợp lòng dân; trọng dụng những người có đức, có tài giúp dân, giúp nước; mở rộng ban giao với các nước trong khu vực và trên chính trường quốc tế với sách lược mềm dẻo để giữ yên bờ cõi; tập trung xây dựng và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội... lập nên triều đại Tây Sơn phát triển và ổn định trong một giai đoạn lịch sử .
|
Ống đựng chiếu chỉ được sơn son thiếp vàng của nhà Tây Sơn trưng bày tại Bảo tàng Bình Định. |
Những hiện vật mà nhà Tây Sơn để lại là một tài sản vô cùng quý giá đối với dân tộc ta. Trước năm 1975, ngành Bảo tàng học ở nước ta còn hạn chế trong việc sưu tầm và giữ gìn những hiện vật quý giá này. Sau khi đất nước được hoàn toàn giải phóng, ngành Bảo tàng học ngày càng phát triển, đã sưu tầm được rất nhiều hiện vật về thời Tây Sơn với nhiều chủng loại phong phú như súng thần công, tiền đồng, các loại ấn phẩm... Theo tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Lý thì chuông đồng thời Tây Sơn tính đến năm 1996 phát hiện được 181 quả loại 1 và loại 2 phân bố từ Thừa Thiên - Huế đến Tuyên Quang. Năm 2004, Bảo tàng tổng hợp Bình Định phối hợp với Viện Khảo cổ học tiến hành khai quật thành Hoàng Đế và phát hiện được rất nhiều hiện vật thời Tây Sơn, dấu tích kiến trúc...
Năm 1978 tại huyện Hương Khê - Nghệ Tĩnh đã tìm thấy được ống đựng chiếu chỉ phục vụ cho công tác ban giao cùng với 35 chiếu chỉ có liên quan, trong đó có 1 chiếu chỉ nói về việc ban giao của vua Tây Sơn với nhà nước Vạn Tượng (Lào), với nội dung: "Chúng tôi bằng lòng với những điều trong ống" (trích thư tịch anh em vua Vạn Tượng gởi Đại Tư Khấu Định Quận Công). Ống đựng chiếu chỉ được làm bằng một ống trúc nguyên có chiều dài 23cm, đường kính 3,5cm được chia làm 2 phần: phần thân và phần nắp đậy được khắc âm dương trong và ngoài, bên trong ống được miết láng, bên ngoài phần thân chạm khắc hoa lá sắc sảo, tỉ mỉ, với nghệ thuật cách điệu cao nói về cuộc sống phồn vinh, thiên nhiên phong phú, hoa lá tốt tươi, còn phần nắp đậy chạm khắc biểu tượng của một bó thư, xung quanh bó thư là những ngôi sao đang tỏa sáng... Toàn bộ ống được sơn son thiếp vàng.
Có thể nói đây là một kỷ vật còn lại duy nhất của triều đại Tây Sơn tính đến thời điểm hiện nay dùng trong công tác đối ngoại còn nguyên vẹn được trưng bày tại Bảo tàng Bình Định và là một trong những cổ vật được đăng ký là bảo vật quốc gia.
. Bùi Tĩnh |