Trung tâm huyện lỵ Vĩnh Thạnh hôm nay (ảnh: Đào Tiến Đạt)

60 KTS đang làm việc trong tỉnh, trong đó, có 21 KTS là hội viên Hội KTS Việt Nam. Đây quả là con số không nhỏ. Đáng kể nữa là trong số 60 KTS đó, đã có 31 KTS trẻ, đây là những KTS được đào tạo chính quy, trong đó, không ít người có tâm huyết với nghề nghiệp. So với con số chỉ hơn chục KTS những ngày đầu mới thành lập Hội KTS Bình Định, thì con số này cho thấy, vài năm trở lại đây, số lượng KTS ở Bình Định đã tăng lên đáng kể. Một số KTS ngoài thiết kế công trình, quy hoạch còn tham gia nghiên cứu một số đề tài về kiến trúc hay các cuộc thi quy hoạch - kiến trúc, bước đầu cũng có một số kết quả tốt. 

Nét mới khác là một số KTS, nhất là KTS trẻ, gần đây đã mạnh dạn đứng ra thành lập các đơn vị tư vấn. Nhờ vậy, thị trường tư vấn kiến trúc đã trở nên sôi động hơn. Cạnh tranh trong hành nghề, để thôi thúc sự ganh đua trong sáng tạo, nhờ đó mà có tác phẩm tốt, có chất lượng là điều chúng ta kỳ vọng từ sự sôi động này. Hình thành các công ty tư vấn trách nhiệm hữu hạn cũng là một xu hướng tốt để KTS trẻ khẳng định bản thân mình, đáp ứng được các yêu cầu xã hội. Tất nhiên, số KTS này cũng rất cần được sự giúp đỡ, định hướng của các ngành hữu quan và Hội KTS, các KTS đi trước.

Cũng với mục đích tạo môi trường cho KTS trẻ sáng tạo, nâng cao nghiệp vụ và từ đó, có đóng góp vào sự nghiệp xây dựng chung của tỉnh, Hội KTS Bình Định đã thành lập Ban chuẩn bị thành lập Câu lạc bộ KTS trẻ Bình Định. Theo dự kiến, CLB sẽ chính thức đi vào hoạt động vào quý III năm nay.               

* Nhưng vẫn "lỗi hẹn" với nhiều công trình

Sự đầu tư ngày càng tăng các dự án Nhà nước cũng như của các thành phần kinh tế khác trong hoạt động xây dựng đã tạo ra một thị trường khá ổn định cho KTS hành nghề. KTS Bình Định bước đầu đã có những đổi mới trong sáng tác kiến trúc, thiết kế nhiều thể loại công trình, tham gia quy hoạch phát triển đô thị, các khu công nghiệp, khu du lịch, khu dân cư... Đến nay, hơn 40% trung tâm xã, cụm xã trong tỉnh đã được quy hoạch, trở thành hạt nhân thúc đẩy phát triển của các địa phương, góp phần xây dựng nông thôn mới. Phần đóng góp của KTS vào con số này, hẳn nhiên không nhỏ.  

Tuy gặt hái được không ít thành quả như vậy, nhưng điều đáng buồn nhất là KTS Bình Định vẫn còn "lỗi hẹn" với nhiều công trình. Nhiều công trình mới, quy mô như Trung tâm Thương mại Quy Nhơn hay Trung tâm Văn hóa - Thông tin tỉnh đều chưa có dấu ấn của KTS tỉnh nhà. Nhiều công trình như Đài Tưởng niệm tại Nghĩa trang Liệt sĩ Quy Nhơn nhiều năm không thành chỉ vì thiết kế không đạt. Ngay các hộ dân khi có nhu cầu cũng có xu hướng thuê các KTS ở các thành phố lớn thiết kế thay vì KTS trong tỉnh. Như vậy, so với yêu cầu thực tế, KTS tỉnh nhà vẫn còn một khoảng cách.  

Bên cạnh đó, tiếng nói của KTS, của Hội KTS Bình Định với vai trò tư vấn, phản biện các dự án, các khu quy hoạch còn khá khiêm tốn. Các KTS, nhất là KTS trẻ dường như vẫn chưa nắm được dòng chảy của xã hội. Do vậy, tất yếu KTS chưa thể nâng cao được vai trò của mình trong nhận thức xã hội.

* Thêm cơ hội thể hiện mình

Sự đóng góp của KTS là yếu tố cơ bản hình thành diện mạo kiến trúc tỉnh nhà hiện tại và cho những định hướng tương lai của khu đô thị mới Nhơn Hội. Thời gian tới, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, nhất là dự án khu kinh tế Nhơn Hội và các dự án xây dựng các khu dân cư, các khu, cụm công nghiệp mới, KTS sẽ có thêm nhiều việc để làm.

Tất nhiên, nhiều việc để làm chỉ đồng nghĩa với nhiều cơ hội để KTS thể hiện bản lĩnh nghề nghiệp của mình khi nào có một hành lang pháp lý đầy đủ, cộng với tâm lý nhận thức chung của xã hội về vai trò của KTS.

Trước đây, không phải không có KTS cho rằng các công trình lớn của tỉnh chưa ưu tiên, tạo điều kiện cho KTS tỉnh nhà thể hiện. Hiện nay, với quy định mới: các công trình trụ sở từ UBND cấp huyện trở lên sẽ phải thi thiết kế, đây là điều kiện tốt cho các KTS tỉnh nhà thể hiện khả năng nghề nghiệp của mình. Tuy nhiên, đây là cơ hội, hay chính là một thử thách đối với các KTS trong tỉnh thì vẫn còn phải… chờ xem. 

. Lê Viết Thọ