* Tùy bút của Thúc Giáp
Cách đây gần bốn thế kỷ, trên đất Bình Định đã có một cảng thị quốc tế - đó là cảng thị Nước Mặn (nay thuộc thôn An Hòa, xã Phước Quang, huyện Tuy Phước).
Thuở phồn vinh, Nước Mặn tấp nập tàu bè của người Hoa và người phương Tây vào ra mua bán. Một đô thị Nước Mặn sầm uất, nhộn nhịp ra đời. Cùng với Hội An (Quảng Nam), Thanh Hà (Huế), Nước Mặn là một trong ba trung tâm thương mại hàng đầu của Đàng Trong vào thế kỷ 17-18. Chắc hẳn, đây là đô thị thương mại đầu tiên của tỉnh Bình Định.
Từ giữa thế kỷ 18, khi biển lùi ra xa, tàu thuyền lớn không vào được, Nước Mặn suy tàn và sự kết thúc của cảng thị này lại là sự mở đầu cho một cảng thị khác - cảng thị Quy Nhơn. Có người còn nói, Nước Mặn đã hóa thân thành thành phố Quy Nhơn ngày nay.
Bốn thế kỷ sau, Bình Định lại có một Nước Mặn khác nhưng hoành tráng và quy mô hơn, đó là Nhơn Hội. Cũng có thể nói Nước Mặn đã hóa thân thành Nhơn Hội.
Nhơn Hội với cây cầu vắt ngang đầm Thị Nại dài nhất Việt Nam, với một Khu kinh tế mở làm hạt nhân của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, với bao dự án lớn mang tầm vóc quốc tế đang khởi động và sớm thành hiện thực…, Nhơn Hội là Nước Mặn của thời hiện đại hóa, công nghiệp hóa.
Dẫu có hàng trăm năm sau nữa, dẫu vật đổi sao dời, nhắc tới sự phát triển của Bình Định là người ta nhớ ngay đến Nhơn Hội, như bây giờ chúng ta nhớ đến Nước Mặn.
Bình Định xưa đã có một Nước Mặn để nhớ lại thì Bình Định nay có một Nhơn Hội để tự hào. Nhơn Hội, đó là sức bật mới, đánh dấu sự chuyển mình vĩ đại của một vùng đất mang tên Bình Định.
Từ Nước Mặn đến Nhơn Hội, đó là một hành trình liên tục không ngưng nghỉ, là mạch nguồn nay đã phun trào, như sông ra biển lớn, là sự tiếp nối từ quá khứ đến hiện tại để vươn tới một tương lai tốt đẹp hơn.
|