Bộ Văn hóa - Thông tin vừa ra quyết định công nhận Di tích Đồi 10 (Hoài Châu Bắc-Hoài Nhơn) là di tích lịch sử cấp Quốc gia.
Đồi 10 là một ngọn đồi giữa đồng bằng thuộc thôn Gia An, xã Hoài Châu Bắc, cách quốc lộ 1A về hướng tây khoảng 1km, người dân địa phương quen gọi là khu vực Cấm Hang Dơi. Nơi đây, xưa kia là chốt cứ điểm quan trọng của địch ở bắc Hoài Nhơn và cũng là nơi tranh chấp quyết liệt giữa ta và địch.
Đồi 10 là nơi từng diễn ra nhiều trận đánh ác liệt giữa ta và địch vì cứ điểm Đồi 10 là chốt kiểm soát quan trọng của địch, ngăn chặn con đường huyết mạch của ta nối từ căn cứ phía tây sang địa bàn các xã phía đông. Nó là lá chắn vững chắc ở phía bắc của địch cho căn cứ Đệ Đức (xã Hoài Tân) nên địch huy động rất đông lực lượng chốt giữ.
Ngày mùng 5 tháng Giêng năm 1965, bộ đội chủ lực Quân khu V phối hợp với bộ đội địa phương tấn công vào cứ điểm Đồi 10. Sau những giờ phút quyết chiến, quân ta tiêu diệt gọn 1 đại đội bảo an, 4 trung đội dân vệ và toàn bộ ngụy quân, ngụy quyền tại đây. Sau chiến thắng đó, lòng dân rất phấn khởi, liên tiếp các xã Hoài Châu, Tam Quan Bắc, Tam Quan Nam và quận lỵ Tam Quan đã nhất tề nổi dậy tiến công địch, cục diện trên chiến trường bắc Hoài Nhơn đã xoay chuyển, buộc địch co cụm về căn cứ Đệ Đức chờ tiếp viện. Tuy sau đó, địch đã quay lại đánh chiếm Đồi 10 và nơi đây đã diễn ra nhiều trận đánh ác liệt, tạo thế trận giằng co giữa ta và địch trong thời gian dài.
Bên dưới chân Đồi 10 ngày nay, một nghĩa trang liệt sĩ quy mô, khang trang.Vào ngày mùng 5 tháng Giêng hàng năm, nhân dân Hoài Nhơn thường tập trung về lại nơi đây để tổ chức lễ hội Đồi 10, gặp mặt, kể cho con cháu thế hệ sau nghe về những trận đánh ác liệt năm xưa đã từng xảy ra ở mảnh đất này.
| 
