Những con tem qua các kỳ World cup.

Nhân sự kiện World cup lần thứ 12 tổ chức tại Tây Ban Nha, Công ty Tem Việt Nam đã thực hiện bộ tem Bóng đá Espana ’82. Bộ tem do hoạ sĩ Nguyễn Hiệp thiết kế với 6 mẫu tem. Đây là bộ tem thứ 398, có mã số từ 1316 đến 1321. Sáu con tem trong bộ Bóng đá Espana ’82 đều có bố cục hình chữ nhật đứng (khuôn khổ 31x34), gồm các chủ đề: Cản bóng; Tranh bóng; Rê bóng; Đánh đầu; Thủ môn; Sút bóng. Đáng lưu ý, cả 6 con tem đều in chìm kiệt tác Chim Hoà bình của đại danh hoạ thế giới Pablo Picasso – người con vĩ đại của đất nước Tây Ban Nha. Bộ tem được in màu offset tại Liên Xô (cũ) và chính thức phát hành vào ngày 15-7-1982.

Gần 4 năm sau, 2 bộ tem về World Cup tiếp tục ra đời. Bộ tem do Công ty Tem Việt Nam thực hiện nhân sự kiện World cup – MEXICO 1986. Đó là 2 bộ tem 479 và 488. Trong số này, bộ tem 479 có 7 mẫu tem và 1 block. Bảy mẫu tem có mã số từ 1667 đến 1673. Bộ tem 488 cũng có 7 mẫu tem và 1 block. Cả 2 bộ tem này đều được in offset tại Cuba.

World Cup – ITALIA 1990 được ngành BC Việt Nam đặc biệt quan tâm. Ngay từ khoảng cuối tháng 8-1989, Công ty Tem Việt Nam đã cho thiết kế 1 bộ tem chào mừng World Cup – ITALIA ’90 và tính đến cuối tháng 9-1990 thì công ty đã cho ra đời tới 4 bộ tem về đề tài này. Đó là các bộ tem số 575, 589, 597 và 606. Trong số này, các bộ tem số 575, 589 và 606 mỗi bộ có 7 mẫu tem; riêng bộ 597 có 8 mẫu tem. Đồng thời, Công ty Tem Việt Nam cũng cho phát hành 2 block số 575b và 606b.

Nhưng đến World Cup – USA ’94, ngành BC Việt Nam chỉ thực hiện duy nhất 1 bộ tem. Đây là bộ tem thứ 682, do hoạ sĩ Trần Thế Vinh thiết kế. Bộ tem gồm 6 mẫu tem và 1 block. Nét “lạ” của bộ tem này là 6 mẫu tem nói trên được thiết kế theo 6 màu khác nhau (gồm: xanh lá cây, xanh dương, hồng, tím, vàng đất, cam). Điều đáng nói, nếu như những bộ tem World Cup trước đây đều in ở nước ngoài thì bộ tem World cup – USA 94' do Xí ngiệp in tem Bưu điện thực hiện.

World Cup - FRANCE 1998, với tư cách chủ nhà, ngành BC - Viễn thông Pháp đã tận dụng và khai thác tối đa lợi thế của mình trong việc kinh doanh. Theo đó, bên cạnh các khoản tiền hoa hồng được hưởng từ FIFA, như: doanh thu bán vé, bản quyền quảng cáo, truyền thông – thông tin, thương mại, du lịch…. Ăn theo sự kiện này, ngành BC-VT Pháp đã “trúng đậm”. Cụ thể, từ trước ngày khai mạc VCK, ngành BC-VT Pháp đã cho thực hiện và phát hành 12 mẫu tem và 1 block. Ngay từ ngày 14-12-1995, ngành BC-VT Pháp đã cho phát hành mẫu tem đầu tiên. Sau khi đội tuyển Pháp đoạt chức vô địch thì ngành BC-VT Pháp tiếp tục cho phát hành thêm 1 mẫu tem chào mừng chiến thắng. Bộ tem này đã được… in sẵn và phát hành ngay sau ngày chung kết (13-7-1998). Với 13 mẫu tem, ngành BC-VT Pháp đã thu được một khoản khổng lồ. Cụ thể, chỉ tính riêng mẫu tem tròn, ngành BC-VT Pháp đã in tới 120 triệu tem, với giá 3F/tem, doanh thu 360 triệu F (tương đương 800 tỉ VND thời điểm bấy giờ). Đó là chưa tính đến doanh thu của người Pháp từ các dạng vật phẩm bưu chính, như: phong bì ngày đầu tiên, bưu thiếp, carte – maximum, bì thư in sẵn tem…

Riêng đối với Việt Nam, nhân sự kiện World Cup – FRANCE ’98, ngành BC nước ta cũng cho thực hiện bộ tem thứ 779. Bộ tem do nữ hoạ sĩ Nguyễn Thị Sâm thiết kế, gồm 3 mẫu (có mã số từ 2910 đến 2912). Đó là 3 mẫu tem: Chuyền bóng; Sút bóng; Tranh bóng trên không. Đây là bộ tem có bố cục khá độc đáo. Theo đó, cả 3 mẫu tem đều được tác giả bố trí trong một bố cục hình thoi vuông (khuôn khổ 37x37). Trong lòng hình thoi là hình tròn màu xanh nhạt, in chìm mô hình sân vận động. Ba con tem này có mệnh giá 400đ, 5.000đ và 7.000đ. Đây là một trong những bộ tem về World Cup đẹp và hiếm.

World Cup 2002 là một giải bóng đá đầy ấn tượng. Bởi lẽ, đây là lần đầu tiên VCK World Cup được tổ chức tại hai quốc gia là Nhật Bản và Hàn Quốc. Đón chào sự kiện này, ngay từ năm 1999, ngành BC Hàn Quốc đã cho phát hành một bộ tem đặc biệt về World Cup. Bộ tem gồm 4 mẫu, in liên hoàn về các động tác: Sút cầu môn, tranh bóng, đội đầu, ngả người móc bóng. Và, kể từ đó đến ngày khai mạc VCK World cup 2002, ngành BC 2 nước Nhật – Hàn đã cho phát hành khá nhiều bộ tem.

Bộ tem World cup 2002.

Riêng đối với ngành BC Việt Nam, ngay từ năm 2001, chúng ta đã cho thực hiện và phát hành bộ tem World cup 2002. Đây là bộ tem thứ 869, do hoạ sĩ Nguyễn Du thiết kế. Bộ tem gồm 2 mẫu tem, có mã số 1355 và 1356 (khuôn khổ mỗi mẫu tem là 32x43mm). Đây là bộ tem được thiết kế theo một dạng bố cục độc đáo. Qua 2 mẫu tem, tác giả đã thể hiện hình ảnh 2 cầu thủ đang tranh bóng quyết liệt, dưới nền tem là hình bản đồ thế giới in chìm. Điều đặc biệt của bộ tem là 2 mẫu tem không tách rời mà gắn với  nhau thành một khối thống nhất (với khuôn khổ 64x43mm) thông qua trái bóng ở giữa. Hai mẫu tem có mệnh giá 800đ và 3.000đ. Bộ tem được in offset nhiều màu trên giấy tiêu chuẩn tại Xí nghiệp in tem Bưu điện TP.Hồ Chí Minh. Tiếp đó, chuẩn bị cho ngày khai mạc VCK World Cup 2002, ngày 1-6-2002, ngành BC Việt Nam lại cho phát hành thêm 1 bộ tem thứ hai. Đây là bộ tem thứ 886, có mã số từ 3204 đến 3207. Bộ tem do hoạ sĩ Tô Minh Trang thiết kế với một bố cục khá lạ. Theo đó, đây là dạng khối 4 tem gắn kết với nhau. Bên trái khối tem là hình ảnh một góc sân vận động, hình chiếc cúp vô địch và hình ảnh 2 cô gái Nhật – Hàn với trang phục truyền thống dân tộc của 2 quốc gia đồng chủ nhà. Toàn bộ khối tem có khuôn khổ 112x99mm và mỗi tem có khuôn khổ 32x43mm. Qua 4 mẫu tem, tác giả đã thể hiện hình ảnh của cầu thủ đang thực hiện các động tác, tư thế thi đấu, với nét vẽ phóng khoáng, tạo cảm giác động rất rõ nét (xem ảnh). Bốn con tem của bộ tem được in offset trên giấy tiêu chuẩn tại Xí nghiệp in TP. Hồ Chí Minh. Giờ đây, những bộ tem World Cup đã trở nên quý hiếm đối với những người hâm mộ bóng đá và giới sưu tập tem thư nói riêng.

Ngày khai mạc VCK World Cup 2006 đã đến gần. Theo kế hoạch, chào mừng sự kiện này, ngành BC Việt Nam cũng sẽ cho phát hành một bộ tem về World Cup 2006. Theo đó, bộ tem gồm 2 mẫu tem và sẽ phát hành đúng vào dịp khai mạc VCK World Cup 2006. Những ngày qua, hàng tỉ trái tim hâm mộ bóng đá trên khắp hành tinh đang hồi hộp dõi theo và hoà nhịp cùng với không khí của ngày hội bóng đá. Riêng đối với giới sưu tập tem - thư, cùng với hàng tỉ fans hâm mộ môn thể thao vua, ngoài thời gian theo dõi các trận đấu, hẳn sẽ kính lúp trong tay, “dán mắt” vào những bộ tem World Cup!?

• Viết Hiền