Dự án Số hóa nguồn tài liệu tại Thư viện Khoa học Tổng hợp (KHTH) Bình Định đã được triển khai từ năm 2002 đến nay. Việc triển khai dự án này đã đem đến cho Thư viện một hình ảnh mới, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của bạn đọc…
 |
|
Công nghệ thông tin được ứng dụng tại Thư viện KHTH tỉnh. Ảnh: X.M
|
* Một bước chuyển mạnh về phương thức
Có thể nói, thành công lớn nhất của việc thực hiện dự án, là đã chuyển phương thức hoạt động của thư viện từ hoạt động theo kiểu truyền thống, sang một thư viện hiện đại. Nhờ vậy đến nay, mọi hoạt động trong thư viện, từ việc bổ sung biên mục, lưu thông tài liệu, đến quản lý bạn đọc, quản trị mạng… đều được thực hiện bằng công nghệ thông tin. Các thiết bị công nghệ tiên tiến đã hỗ trợ thực hiện các quy trình xử lý thông tin theo hướng số hóa, cũng như tạo sự liên kết mạng trong và ngoài nước.
Chỉ tính riêng về thiết bị, đên nay, Thư viện đã được trang bị thêm gần 40 máy vi tính, cùng hàng loạt thiết bị khác như đầu ghi đĩa, máy in, máy chụp hình kỹ thuật số, thiết bị quét mã vạch… Đồng thời, việc xây dựng hệ thống mạng cục bộ đã tạo thành một liên kết thông tin chung. Hệ thống máy tính trong Thư viện có thể truy cập được internet qua đường truyền ADSL. Nhờ vậy, chất lượng xử lý công việc, khả năng cung cấp dịch vụ cho người sử dụng đã được nâng cao.
Các dữ liệu trong thư viện đã được chuẩn hóa theo khổ mẫu chuẩn MARC 21, có thể chia sẻ với các thư viện trong nước và trên thế giới. Thư mục sách với 62.000 biểu ghi, 220.000 bản sách từ khổ mẫu CDS/ISIS cũng đã được chuyển sang mẫu chuẩn này.
* Đáp ứng nhanh nhu cầu bạn đọc
Với quá trình hiện đại hóa thư viện như vậy, Thư viện KHTH tỉnh đã đáp ứng một cách nhanh chóng và đầy đủ các nhu cầu của bạn đọc. Chẳng hạn, việc tìm kiếm tài liệu trước đây chủ yếu qua hệ thống tra cứu truyền thống như tủ mục lục, sách tra cứu, thì hiện nay, việc tìm kiếm được thực hiện thông qua tra cứu mục lục trực tuyến, tra cứu trên internet… mang lại kết quả nhanh chóng, chính xác, tiện lợi. Thư viện cũng đã trang bị phần mềm quản trị thư viện để quản lý mọi hoạt động trong Thư viện như theo dõi quy trình bổ sung tài liệu, biên mục tự động, phục vụ bạn đọc tra cứu mục lục trực tuyến, quản lý liên thông tài liệu và cấp thẻ cho bạn đọc bằng mã vạch… 14.000 trang dữ liệu địa chí toàn văn cũng đã được số hóa, giúp bạn đọc tìm hiểu, nghiên cứu đất nước, con người Bình Định. Đồng thời, khai thác, xử lý thông tin và cập nhật dữ liệu multimedia để phục vụ bạn đọc một cách đầy đủ, nhanh chóng và hiệu quả.
 |
|
Thư viện KHTH tỉnh ngày càng phục vụ tốt hơn nhu cầu bạn đọc. Ảnh: X.M
|
Bên cạnh đó, ngoài việc thiết lập trang web của thư viện phục vụ cho việc tra cứu thông tin, thư viện còn tổ chức phòng thông tin tư liệu với hàng chục máy tính nhằm phục vụ bạn đọc khai thác tài liệu của thư viện cũng như những thông tin khác trên mạng internet.
* Một bước ngoặt căn bản về chuyên môn
Quá trình hiện đại hóa đã tạo ra một bước ngoặt căn bản trong hoạt động chuyên môn của thư viện. Cán bộ, nhân viên thư viện phải thay đổi thói quen tác nghiệp vốn đã hình thành trong môi trường thư viện truyền thống lâu nay. Đồng thời, phải học tập để tiếp cận các trang thiết bị hiện đại. Từ năm 1992, thư viện đã có kế hoạch đào tạo cán bộ tin học thông qua các lớp tập huấn về tin học cơ bản, tin học tư liệu, lập trình… Không chỉ vậy, để thực hiện thành công dự án, cán bộ của thư viện đã phải làm việc bằng hai, bằng ba. Một mặt, phải đảm bảo cho hoạt động của thư viện diễn ra liên tục, mặt khác tham gia các đợt đào tạo với mức độ ngày càng khó hơn, chất lượng chuyên môn cao hơn như chuyển giao công nghệ sử dụng phần mềm, đào tạo về kiến thức MARC 21, tham gia lớp tập huấn biên mục Anh - Mỹ… Thông qua đó, đội ngũ cán bộ thư viện đã được nâng cao trình độ kiến thức về mọi mặt, có khả năng thích ứng với phương thức hoạt động mới của thư viện.
Ứng dụng công nghệ thông tin cũng đã góp phần phát huy khả năng sáng tạo của cán bộ và tác động mạnh mẽ vào việc hình thành cách làm việc mới, năng động hơn của đội ngũ cán bộ trẻ.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện các nội dung hoạt động theo mô hình thư viện hiện đại, Thư viện KHTH tỉnh vẫn còn không ít khó khăn: máy móc, thiết bị phục vụ nhu cầu tra cứu thông tin của bạn đọc vẫn thiếu. Đặc biệt, bạn đọc tuổi thiếu nhi vẫn chưa có điều kiện tiếp cận với máy tính khi tìm kiếm tư liệu trong Thư viện, kho tư liệu điện tử chưa hình thành đúng nghĩa… Ngoài ra, sắp tới, cũng cần đầu tư để triển khai dự án xuống các thư viện tuyến huyện. Từ đó, tạo thành hệ thống thư viện hiện đại từ tỉnh đến huyện.
| 
