Một nhân viên hoạt động trong ngành du lịch lâu năm đã từng tâm sự rằng anh thật sự lúng túng mỗi khi khách yêu cầu tư vấn, dẫn đường để mua một vài sản phẩm lưu niệm đặc trưng Bình Định. Thật sự lúng túng là vì những sản phẩm kiểu này của Bình Định vừa ít, vừa cũ và chưa được bổ sung kịp thời.
Theo ông Huỳnh Cao Nhất, Giám đốc Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch Bình Định, nói đến sản phẩm lưu niệm du lịch của một địa phương là nói đến sản phẩm làng nghề của địa phương đó. Sản phẩm lưu niệm đi ra từ những làng nghề là cách hiệu quả để chất địa phương được “đóng gói” trong từng sản phẩm. Tuy nhiên, làng nghề ở Bình Định chủ yếu sản xuất hàng gia dụng, đi theo kênh thương mại; trong khi dòng sản phẩm lưu niệm du lịch chưa được chú trọng, gần như là không có gì.
 |
|
Bình Định thiếu những sản phẩm lưu niệm mang đậm dấu ấn địa phương, tiện lợi cho du khách.
- Trong ảnh: Gian hàng quà lưu niệm của Khách sạn Hải Âu (Quy Nhơn). |
Quanh đi quẩn lại, nhiều năm qua, danh mục sản vật Bình Định đáng để làm quà cho khách phương xa vẫn là: rượu Bàu Đá, nem Chợ Huyện, nón ngựa Phú Gia, bánh tráng nước dừa. “Các loại sản phẩm khác như thổ cẩm, hàng mây tre đan, gỗ chạm khắc mỹ nghệ, tượng Chăm, các loại sản phẩm từ sò, ốc biển… thì từ chất liệu, đường nét, mẫu mã đều na ná như sản phẩm của các tỉnh khác ở miền Trung. Và - xin các bạn đừng buồn - có khi còn xấu hơn rất nhiều!”- anh Chiến Dũng, khách du lịch từ TP Hồ Chí Minh nhận xét.
Nhìn chung, sự kết nối giữa làng nghề và các đơn vị hoạt động du lịch còn rời rạc. Các khách sạn, doanh nghiệp kinh doanh du lịch hầu như không chủ động đề xuất, đặt hàng, mà đa phần chỉ là nhận hàng ký gởi để bán cho du khách. Ông Trần Văn Quang, phụ trách Trung tâm Dịch vụ lữ hành, Khách sạn Hải Âu, cho biết: “Nếu khách có nhu cầu mua sắm sản phẩm văn hóa, lưu niệm, thì trong lịch trình của họ, Hội An, Huế là địa chỉ số một. Trong năm qua, chúng tôi đã cố gắng xây dựng, bước đầu đưa vào loại hình du lịch làng nghề và mới chỉ dừng lại ở việc khách đến tham quan không gian văn hóa làng nghề, còn mua sản phẩm thì rất ít, bởi đa số là sản phẩm hàng hóa gia dụng hoặc cồng kềnh, quá khổ. Kinh nghiệm cho tôi thấy, khách nước ngoài có sở thích săn lùng “hàng độc” tại một xứ sở họ đi qua, họ chịu chi tiền nhưng cũng rất khó tính. Đến Bình Định, họ chỉ muốn mua sản phẩm thật sự mang dấu ấn Bình Định. Nhưng Bình Định thì nói thật là chưa có những sản phẩm như vậy!”.
Nhìn sang các tỉnh, thành phố lân cận, để khuấy động, tăng đà phát triển cho dòng sản phẩm lưu niệm, tăng thu nhập cho ngành du lịch, Nha Trang, Hội An, Đà Nẵng, Huế vẫn thường xuyên tổ chức các hội thi sáng tác sản phẩm lưu niệm, dành cho tất cả đối tượng tham gia. Hoạt động này không những bảo tồn, phát triển và tôn vinh nghề, làng nghề truyền thống; mà còn khuyến khích các nhà thiết kế, nghệ nhân sáng tạo, chế tác mới các sản phẩm thủ công, mỹ nghệ phục vụ du lịch. Bên cạnh đó là chính sách hỗ trợ phát triển sản phẩm lưu niệm, quy hoạch địa điểm mua sắm hàng lưu niệm trong nội thành…
“Bình Định có quần thể di tích kiến trúc tháp Chăm rất độc đáo, có cây cầu vượt biển dài nhất nước, nhưng lại không có mô hình các công trình thu nhỏ? Bình Định là đất Tuồng, đất Võ, nhưng lại không có những sản phẩm lưu niệm bỏ túi nhỏ nhắn, xinh xắn và in đậm văn hóa địa phương như mặt nạ Tuồng, tạo hình cô gái đánh võ…”- một du khách từ miền Nam đã thắc mắc đầy tiếc rẻ.
| 
