Di tích Nhà lưu niệm Chi bộ Cửu Lợi.

Năm 2000, Nhà lưu niệm được huyện Hoài Nhơn đầu tư nâng cấp lần đầu; lần nâng cấp này là lần thứ hai. Sau hai lần nâng cấp, Nhà lưu niệm ngày càng khang trang, hiện đại, đẹp về cảnh quan và quan trọng hơn là dày dặn, có giá trị về mặt hiện vật lịch sử trưng bày.

Ngoài số hiện vật trưng bày lâu nay, lần này, Nhà lưu niệm được bổ sung 68 hiện vật, gồm 30 hiện vật liên quan trực tiếp đến sự kiện và 38 hiện vật liên đới (hiện vật lưu niệm, tài liệu khoa học…). Trong đó, có những hiện vật có giá trị lịch sử cao, như những văn bản, báo cáo của công sứ, mật thám Pháp về tổ chức Đảng bộ Hoài Nhơn; một số bản hỏi cung đồng chí Nguyễn Trân… Các văn bản quan trọng này vốn được lưu trữ tại Cục Lưu trữ Nhà nước, Văn phòng Trung ương Đảng; thời gian qua, cán bộ Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao huyện Hoài Nhơn đã cùng cán bộ Bảo tàng Tổng hợp tỉnh phối hợp sưu tầm, làm “dày” và “đầy” cho Nhà lưu niệm.

Về cách thức trưng bày, hiện vật được trưng bày theo niên biểu, tiến trình lịch sử theo những mốc sau: Quá trình hình thành tổ chức Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí hội và thời kỳ chín muồi chuyển từ tổ chức yêu nước sang tổ chức cộng sản; sự ra đời Chi bộ Cửu Lợi; sự phát triển từ Chi bộ thành Huyện Đảng bộ; sự phát triển từ các chi bộ của huyện Hoài Nhơn ra các huyện phía Nam tỉnh như Phù Mỹ, Phù Cát, Hoài Ân; phong trào cách mạng Hoài Nhơn, mà đỉnh cao là Khởi nghĩa Tài Lương ngày 23.7.1931; trưng bày giai đoạn 1930-1945 xoay quanh nội dung: Đảng bộ Hoài Nhơn lãnh đạo nhân dân huyện thực hiện cuộc khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám thành công.

TS. Đinh Bá Hòa, Giám đốc Bảo tàng tổng hợp tỉnh, người trực tiếp tham mưu, hướng dẫn về chuyên môn việc nâng cấp, bổ sung trưng bày Nhà lưu niệm Chi bộ Cửu Lợi lần này, cho biết: “Nét mới hứa hẹn mang đến hiệu quả trưng bày cao là chúng tôi đã thống nhất chủ yếu chọn những hiện vật trong giai đoạn 1930-1931, 1930-1945 để cô đọng, khắc họa, đẩy sự kiện lên. Trước đây, vì số lượng hiện vật ít, trình độ chuyên môn trưng bày bảo tàng còn hạn chế, nên công tác trưng bày cho Nhà lưu niệm còn dàn trải, vô tình làm loãng sự kiện. Bên cạnh đó, lần này, chúng tôi đã nâng cao tính thẩm mỹ trong hệ thống trưng bày, đưa ánh sáng vào các tủ trưng bày hiện vật để tôn hiện vật lên, bởi bảo tàng hay nhà lưu niệm ngày nay, muốn thu hút, thì ngoài bề dày của lịch sử, bắt buộc không gian trưng bày, nội thất trưng bày phải đẹp, khang trang, sáng rõ”.

Ngày 30.1, di tích Nhà lưu niệm Chi bộ Cửu Lợi, qua đợt nâng cấp, bổ sung trưng bày lần hai, được các cấp nghiệm thu lần cuối và sẵn sàng cho Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 80 năm Chi bộ cộng sản Cửu Lợi ra đời, sẽ diễn ra vào ngày 2.2 tới tại đây.  

• Sao Ly