Nói đến nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Đặng Thị Thiên Chi (Đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định) là nói đến diễn viên chuyên trị các vai phản diện, đào lệch, các vai tính cách. Nhưng khi “đệ nhất đào lẳng” thử rẽ hướng sang các vai chính diện, khán giả lại thêm một bất ngờ…
Quả chín sớm
Tốt nghiệp lớp diễn viên dân ca Trường Trung cấp VH-NT Bình Định khóa 2 (1984-1988) và về Đoàn, chỉ 2 năm gia nhập làng kịch hát, Thiên Chi đã đoạt HCV Hội diễn Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc. Đó là vai tú bà Lan trong vở “Đồng tiền Vạn Lịch”. Đoàn tham gia Hội diễn Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc năm 1990 tại Nha Trang. Còn 3 ngày nữa đi hội diễn, đạo diễn quyết định thay vai. Trong số diễn viên non trẻ về Đoàn, Thiên Chi được chọn. “Bốc” lên sân khấu để thử vai, Chi diễn luôn từ đầu đến cuối! Hơn một tháng rưỡi đoàn dựng vở, chị đều có mặt để xem lớp anh chị diễn, học nghề nên đã thuộc lòng vai. Nhắc lại dấu ấn không thể quên trong đời, chị vẫn còn nguyên nỗi xúc động. “Ngày tổng kết trao giải Hội diễn, tôi bận chút việc không dự, hơn nữa đóng một vai phụ, lại chỉ xuất hiện vài màn, ai lại mơ mòng giải thưởng. Đến khi anh chị em trong đoàn ùa về, giúi vào tay tôi hoa, huy chương, bằng khen…, bảo “của Chi đấy”, tôi đứng lặng người mà nước mắt tuôn chảy”.
 |
|
Phản diện là đất diễn màu mỡ của Thiên Chi.
- Trong ảnh: Thiên Chi (hàng đầu, bên phải) trong vai Thủy vở “Cổ tích thời hiện đại”. |
Sở trường vai phản diện của Thiên Chi được phát hiện từ đó, và thế mạnh này không nhiều diễn viên có được. Do vậy, chị có mảnh đất rộng rãi để dụng võ nên tài năng càng chín. Ngoài ra, đó cũng là con đường đi riêng mà Thiên Chi chủ động xác định cho mình ngay từ khi mới bước chân vào nghề: đào sâu vai phản diện, đa tính cách, nhân vật cá tính mạnh để tạo dấu ấn riêng.
NSƯT Tấn Hào – Thiên Chi là cặp phản diện ăn ý. Xem Chi hóa thân vào các nhân vật phản diện, người xem “sởn gai ốc” bởi cái cười thớ lợ, giọng nói sắc như dao lam, ánh nhìn đánh đuôi mắt và chém liếc, dáng đi đung đưa như lá cỏ, không lẫn vào đâu. Từng động tác biểu diễn, kỹ thuật diễn xuất, từng tạo hình nhân vật cho mỗi vai phản diện, tất cả sống động. Nhưng tài năng của Thiên Chi không chỉ dừng lại ở dạng vai phản diện. Khi ấy, nét lạnh lùng mưu mô, đanh đá chua ngoa, lẳng lơ, thực dụng lặn đâu mất, nhường cho sự hóa thân dịu dàng, lặng lẽ, sâu thẳm của đào thương. Ở sân chơi Hội diễn Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc, Thiên Chi còn đoạt HCB năm 1995 và 1998 đoạt HCV...
Một chút tâm tình
Với giọng hát được đánh giá là ngân vang như chuông, một thời gian dài, Thiên Chi là người hát lồng chính của Đoàn. Trong cánh gà, người hát lồng nói thay tâm trạng của nhân vật, lời hát truyền cảm trùng khớp với diễn xuất của diễn viên trên sân khấu.
NSƯT Thiên Chi được đạo diễn đánh giá là rất nhạy bén, tinh tế trong tiếp cận, mổ xẻ tâm lý nhân vật khi nhận một vai diễn mới. Đưa cho chị một cái tứ, một phác thảo sơ lược, một chấm mực nhỏ, chị hoàn chỉnh bức tranh rất nhanh. Đó không chỉ có từ độ mẫn cảm, gai góc của một Thiên Chi nhiều va vấp, thăng trầm trong cuộc sống mà còn là kết quả của việc luôn tìm hiểu, đào sâu, tư duy nghệ thuật rất cần có ở một người nghệ sĩ.
Cách mà Thiên Chi “khai hoang” một vai mới khá đặc biệt. Đặt mình là nhân vật từ lúc nhận vai, rời sàn tập “mang” nhân vật về nhà, tự tập một mình. Thiên Nga - con gái của chị bảo “ngày còn nhỏ, em thấy mẹ mình thật kỳ khôi! Ở nhà lắm lúc mẹ ngồi trầm ngâm, nói một mình, vuốt tay, háy mắt, khóc rồi lại cười vang lên... Sau này em biết đó là lúc mẹ đang sống với nhân vật, tự tập vai…”.
Nói về những quả ngọt sau hơn 20 năm theo nghề, bao giờ Thiên Chi cũng bắt đầu từ câu cửa miệng “cám ơn tổ đãi”. “Cám ơn tổ đãi, mà ngày đó con gái từ 7 tháng tuổi đã theo mẹ đi biểu diễn khắp nơi, vẫn khỏe mạnh không đau ốm gì. Suốt mấy năm, mẹ diễn trên sân khấu, trang phục diễn luôn bị thâm kim vì thấm sữa, thì con thơ dại ngủ vùi trong chiếc võng dù mắc ở xe ca, tối ngủ nhờ nhà dân không quấy khóc. Cám ơn tổ đãi trui rèn cho mình ý chí để vượt qua những giai đoạn khó khăn trong nghề, cả nỗi đắng cay từ cuộc sống hôn nhân không hạnh phúc”, NSƯT Thiên Chi mở lòng.
| 
