15 năm nay, nhà thơ Vân Bích đã xuất bản 11 tập thơ, trong đó có 2 tập thơ đạt giải thưởng Đào Tấn - Xuân Diệu. Đây là điều khó thực hiện nếu không có hồn thơ dồi dào và sự say mê. Càng trân trọng hơn, khi năm nay nhà thơ Vân Bích đã bước qua tuổi 88.
 |
|
11 tập thơ đã xuất bản của nhà thơ Vân Bích, trong đó có 2 tập thơ đạt giải thưởng Đào Tấn - Xuân Diệu. |
Hồn thơ người lính
Điểm nổi bật trong thơ Vân Bích là hướng đến những điều tốt đẹp, ngợi ca những con người đã cống hiến cho quê hương, đất nước. Tập thơ Những ngôi sao không tắt (giải thưởng Đào Tấn - Xuân Diệu lần II (1996 - 2000)) ngợi ca sự hy sinh cao cả của các liệt sĩ, thương binh, bà mẹ Việt Nam anh hùng bằng sự đồng cảm, chia sẻ của người lính Vân Bích trực tiếp tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ. Chỉ có nhà thơ - người lính như ông mới vẽ nên được hình ảnh người anh hùng Ngô Mây chân thật, mang nét đẹp nhân văn: “Vào trận địa phục kích sương mù gió rét. Ngô Mây vẫn không quên đồng đội của mình. Anh cởi áo gói luôn đôi dép. Nhờ đại đội chuyển hộ cho anh em… Giữa cuộc chiến, anh ôm bom lao vào xe thiết giáp. Tiếng nổ xé trời, bao quân Pháp tan thây. Thân xác anh cũng hòa vào đất cát. Chiếc khăn quàng còn vướng lại trên cây! Người anh hùng trước lúc hy sinh. Còn chan chứa tình yêu thương đồng đội. Đôi dép lốp trở thành đôi giày vạn dặm. Chiếc áo vải thô thành áo giáp trường chinh”. (Nói với con trước Tượng đài anh hùng Ngô Mây).
Trong lời đề tựa tập thơ Những ngôi sao không tắt, nhà thơ Bảo Định Giang bình luận: “Rõ ràng tập thơ không phải là tác phẩm đọc giải trí mà là những câu chữ để làm nên những hình tượng, những chân dung của nhiều thế hệ công dân đối với Tổ quốc mến yêu, của lớp lớp đảng viên đối với Đảng trước bước ngoặt lịch sử…”.
Tập thơ Vầng trăng tri kỉ (giải thưởng Đào Tấn - Xuân Diệu lần III (2001 - 2005)) là những hoài niệm xúc động về đất nước, con người. Ông ca ngợi Chủ tịch Cuba Fidel Castro: “Chúng tôi nhớ mãi câu nói tâm huyết của người. “Vì Việt Nam nhân dân Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu”. Ôi! câu nói có sức mạnh vạn lần. Những pháo đài bay và bom nguyên tử. Một câu nói đã đi vào lịch sử. Son sắt nghĩa tình. Nghìn thu bất hủ. Người là ngọn hải đăng sáng chói bầu trời Mỹ Latinh”. (Người anh hùng huyền thoại). Vân Bích đã làm việc “không tưởng” là gửi tặng 10 tập thơ Vầng trăng tri kỉ theo địa chỉ… Đảng Cộng sản Cuba. Tấm lòng thơ của nhà thơ Việt Nam ấy được đền đáp, khi đại diện Đảng Cộng sản Cuba đã có bức điện hồi đáp “cảm ơn đồng chí Vân Bích, đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”.
Với nhà thơ Vân Bích, tập thơ viết theo lối thơ Đường luật “Người ngủ dưới gốc cây” có ý nghĩa đặc biệt. Ông đầu tư nhiều thời gian, công sức tìm kiếm tư liệu, hình ảnh để ngợi ca hình tượng Hồ Chí Minh dưới góc nhìn đa chiều mà gần gũi: “Trên đường công tác buổi trưa nay. Bác trải chăn nằm dưới gốc cây. Gối đá nâng đầu bình dị quá. Quạt trời ru giấc giản đơn thay”. (Người ngủ dưới gốc cây). “Làm thơ Đường luật phải cao tay ấn mới nói hết được cảm nghĩ thật của mình trước người, trước cảnh… Anh Vân Bích cốt tỏ tấc lòng đối với Bác một cách dung dị, hồn nhiên. Chính vì thế mà bài nào cũng có một vài câu làm xúc động người đọc...”, nhà thơ Huy Cận nhận xét trong lời đề tựa tập thơ “Người ngủ dưới gốc cây”, đã được đưa vào trưng bày tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
 |
|
Nhà thơ cao niên Vân Bích vẫn luôn giữ tâm hồn tươi trẻ (ảnh chụp năm ông 87 tuổi). Ảnh: TRANG XUÂN CHI |
88 tuổi vẫn chưa… già!
Nhà thơ Vân Bích quê ở xã Nghĩa Hà, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi. “Cha tôi là một nhà nho yêu nước, mở trường dạy chữ nho ở quê nhà. Hai ông anh của tôi giỏi về thơ Đường luật, nên tôi đã học hỏi được nhiều. Hồi nhỏ, tôi cùng bạn bè mê thơ hay tìm đến nhà thơ Bích Khê để nghe giảng giải về thơ, hướng dẫn cách làm thơ thế nào cho hay, cho mới…”, nhà thơ Vân Bích tâm sự.
Ở tuổi thất thập, sức thơ của Vân Bích càng dồi dào. Ông đều đặn xuất bản 11 tập thơ, toàn đem tặng bạn bè. Nhiều người thắc mắc sao không bán để “gỡ vốn”, ông trả lời bằng thơ: “Làm thơ thức đến canh ba. In thơ mang đến từng nhà biếu không. Bạn bè bảo nhà thơ ngông. Sợ đưa ra chợ mất công đếm tiền”.
Tuổi cao, nhưng nhà thơ Vân Bích vẫn thường đi thực tế sáng tác, làng thơ Bình Định vẫn chuyền nhau câu chuyện vui về ông. Trong chuyến giao lưu của Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tại Hoài Nhơn, sau khi thăm hỏi một bà mẹ Việt Nam anh hùng, nhà thơ Vân Bích nhỏ nhẹ nói: “Năm nay mẹ 80 tuổi, vậy là mẹ nhỏ hơn con mấy tuổi!”.
Hàng ngày, nhà thơ Vân Bích đều đặn đi tắm biển vào mỗi sáng sớm và sáng tác những bài thơ tình lãng mạn, nồng nhiệt. Gần cửu thập, nhà thơ cao niên này vẫn không ngừng bồi đắp tâm hồn thơ tươi trẻ, yêu đời: “Ta như cánh hạc qua giông bão. Vẫn hướng bình minh ấm nắng trời”. (Tuổi tám mươi).
| 
