|
Sáng ba mươi Tết, thể nào nhà tôi cũng có nồi bánh chưng, bánh tét nghi ngút khói. Trừ những ngày cuối năm ông trời “nghịch” đổ mưa xuân, còn trời nắng ráo thể nào nội tôi cũng nấu bánh chưng ở cái bếp dã chiến ngoài trời.
Hai lăm, hai sáu tháng Chạp, nội vác cây sào dài vào vườn nhà cũ ông bà cố để lại, nơi có vườn chuối chát tươi tốt, chọn rọc những tàu lá chuối lớn, sạch sẽ và không bị “te” để dành gói bánh. Những tàu lá chuối như thế thường nằm trên cao, lẫn trong lớp lá ngoài rách tươm vì trận mưa bão tơi bời trước đó. Nhà tôi Tết đến con cháu tụ họp về khá đông. Nội lấy cái nồi to nhất nấu bánh, hai người khiêng đặt trên ông Táo, không phải ông Táo kiềng sắt 3 chân mà phải là 3 viên gạch thật chắc hoặc 3 viên đá chẻ bằng phẳng.
Xong công đoạn xếp bánh, bắc nồi, nhóm bếp, nội tất tả đi làm con gà, đãi lon nếp, đậu xanh nấu chè chuẩn bị cúng rước ông bà về quê ăn Tết; rót dầu hỏa vào đầy mấy đèn chân vịt, thay tim đèn để 3 ngày Tết lửa nhang không nguội lạnh trên bàn thờ. Lâu lâu, nội nhắc chừng má: “Con nhớ canh chừng chêm nước nồi bánh, để nước cạn nồi bánh khê thì tiêu tùng”. Tôi hiểu cái tật hay lo của nội, thiếu bánh chưng là Tết khuyết đi một nửa.
Trước chỉ bốn anh em tôi, sau này có thêm đàn cháu nhỏ con các anh, đêm cuối năm túm tụm quanh bếp lửa có nồi bánh đang phả mùi lá, mùi nếp, mùi đậu xanh, mùi hành thịt của nhân bánh thơm lừng cánh mũi. Rồi cả mùi đất ẩm dưới chân, mùi quê hương xứ sở, gia đình đoàn viên, tất cả bay theo hơi nước bốc lên nêm vào không khí.
Không gian đặc quánh hương Tết. Tôi dõi mắt nhìn về hướng những ngôi nhà sau lưng nhà mình; này nhà chị Sương với đàn con hay đau ốm và bầy vịt xao xác quanh năm, nhà ông Tám chuyên nghề hớt tóc dạo, nhà bác Sáu có dây trầu xanh um bám vào cây cau lúc nào cũng lủng lẳng những quả là quả cấp không cho các cụ bà ăn trầu trong xóm… Thôn xóm rực lên bầu không khí ấm áp, thân thương chỉ có trong đêm giao thừa. Anh em tôi ngồi lặng im, tận hưởng những giờ phút thanh tịnh mà rạo rực này, nghe nước sôi reo ùng ục trong nồi, nghe lửa cháy tanh tách trong bếp than đỏ rực…
Rộn ràng, tất bật, như thể không kịp để chuẩn bị cho Tết. Thời khắc giao thừa nhích lại mỗi lúc một gần. Tôi đã thức cùng nồi bánh chưng, bánh tét đêm cuối năm suốt mười, mười lăm năm qua, những hình ảnh quen mắt đến độ thuộc lòng, nếu khéo tay có thể vẽ lại được. Mỗi bình minh thức dậy, tôi đều mơ về những ngày đoàn viên. Và, chỉ mong mau đến Tết…
| 
