BaoBinhDinh - Về “Truyện thơ Hòn Vọng Phu”

Vũ Thanh, một cây bút không chuyên quê ở huyện Tuy Phước, hiện định cư tại bang Florida (Hoa Kỳ), vừa cho ra mắt bạn đọc quê nhà “Truyện thơ Hòn Vọng Phu” (NXB Trẻ ấn hành) lấy cảm hứng từ câu chuyện tình buồn nổi tiếng trong dân gian và hình ảnh đá Vọng Phu trên đỉnh núi Bà (huyện Phù Cát)…

Hòn Vọng Phu - một sự tích nổi tiếng trong dân gian Việt Nam nói về thiên diễm tình ngang trái huynh muội trở thành phu thê - từ lâu đã là nguồn cảm hứng của văn chương, âm nhạc. Trên đất nước ta, những hòn đá có hình dáng hao hao một thiếu phụ ôm con được xem như “bức tranh diễm tuyệt trần hoàn” có ở núi M’drak (tỉnh Đắk Lắk); núi Nhồi (tỉnh Thanh Hóa); bờ khe Giai, bản Cơ Lêc (Nghệ An); thị trấn Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn)… Tại Bình Định, sự tích hòn Vọng Phu hiện sừng sững trên đỉnh núi Bà.

“Truyện thơ Hòn Vọng Phu” của Vũ Thanh dài 2.466 câu lục bát, gồm 21 hồi. Thiên tình sử oan khiên này được Vũ Thanh thu vào mấy câu thơ não lòng: Giờ đây mọi sự lỡ làng/ âm thầm ta cứ để tang trong lòng/ cứ mang danh nghĩa vợ chồng/ để cho em gái yên lòng nuôi con (…) Con thơ giờ bế trên tay/ tay rày là cậu tay rày là cha/ một tay khuấy động phong ba/ tay kia đập nát cảnh nhà ấm êm/ bây giờ gọi vợ hay em/ bóng hình nào ở trong tim bây giờ/ bây giờ tăm tối mịt mờ/ đường nào ra khỏi bến bờ si mê (hồi 15).

Không chỉ lấy cốt truyện dân gian về sự tích hòn Vọng Phu, trong tác phẩm này, Vũ Thanh còn tái hiện một giai đoạn lịch sử đầy biến động của đất nước: Sự suy tàn của chúa Nguyễn ở Đàng Trong, sự mục nát của triều đình Lê - Trịnh ở Đàng Ngoài, khởi nghĩa Truông Mây của chàng Lía và khởi nghĩa Tây Sơn của ba anh em nhà Tây Sơn. Với nội dung kết hợp dân gian, dã sử và chính sử; thể hiện bằng thể thơ lục bát theo lối chương hồi cổ điển, “Truyện thơ Hòn Vọng Phu” vừa gần gũi, vừa cho thấy tài viết của một người sáng tác không chuyên.

Từ tiền phát hành tập “Truyện thơ Hòn Vọng Phu”, sáng 22.4, tác giả Vũ Thanh đã nhờ Ban Chủ nhiệm CLB Văn học Xuân Diệu gởi tặng 15 triệu đồng cho bệnh nhân ở làng phong Quy Hòa (Quy Nhơn).

Tác giả Vũ Thanh tên thật là Võ Thanh Quang, sinh năm 1956, tại thôn Tân Hội, xã Phước Hưng, huyện Tuy Phước; hiện định cư tại Hoa Kỳ. Ngày còn là cậu thiếu niên sống ở quê nhà, hình ảnh hòn Vọng Phu trơ gan cùng tuế nguyệt trên núi Bà, cũng như những truyền miệng về chuyện tình oan khiên này luôn là nỗi ám ảnh với ông. Tác giả tâm sự: “30 năm trước, khi là một nông dân ở quê nhà Tân Hội, tôi đã bắt tay viết truyện thơ Hòn Vọng Phu với tay bút tay cày. Viết được đến 1.800 câu lục bát, tôi phải dừng vì bế tắc trong giải quyết vấn đề tư tưởng của tác phẩm. Tập thơ dở dang đó thất lạc trong thời gian tôi lưu lạc ở nước ngoài. Sau này, tôi viết trở lại với mạch tư tưởng thông suốt, có thể lý giải thỏa đáng những bế tắc trước đây của tác phẩm”. Vũ Thanh cũng cho biết thêm, để hoàn thành “Truyện thơ Hòn Vọng Phu”, ông đã lao động miệt mài trong 5 năm, nhiều lần trở về quê hương khảo cứu tư liệu cả dân gian lẫn lịch sử và bồi đắp xúc cảm.

Đêm 21.4 tại Quy Nhơn, gần 100 người sáng tác và yêu văn nghệ đã có buổi giao lưu cùng Vũ Thanh như những người bạn văn chương chào đón một người xa quê trở về trong vòng tay bè bạn. Trước đó, ngày 14.4 tại TP Hồ Chí Minh, trang web xunau.org và tác giả Vũ Thanh cũng đã có buổi ra mắt tác phẩm này.

Tại buổi ra mắt “Truyện thơ Hòn Vọng Phu” ở Quy Nhơn, người dự khán còn biết đến một Vũ Thanh nhạc sĩ qua việc thưởng thức các ca khúc: “Đá Vọng Phu” và “Chuyện tình người chiến binh” (viết cho tập “Truyện thơ Hòn Vọng Phu”), “Mẹ ơi”, “Mùa xuân của chị”, “Quy Nhơn - đôi mắt người xưa”, “Tiếng ca buồn”, Xuân tha hương”… của ông.

Cùng với “Truyện thơ Hòn Vọng Phu”, Vũ Thanh chứng tỏ bút lực dồi dào khi tiếp tục hoàn thiện các bản thảo và sẽ cho ra mắt ba ấn phẩm thơ - nhạc: “Trường ca Quy Nhơn”, “Đôi mắt người xưa”; “Tình thơ Trương Chi - Mỵ Nương” và “Trường thi Tình sử Huyền Trân”.