Những ngày nắng hạ đang lên cao, cái nóng bức của mùa hè đang bủa vây trên khắp phố phường. Trong không gian chật chội của đô thị, thật tuyệt vời khi nhà của ta có được khoảng sân vườn mát dịu.
 |
|
Sân vườn rộng rãi, thoáng mát nhà ông Lê Hồng Khanh.
|
1.
20 năm trước, trên diện tích đất rộng hơn 160 m2 ở ngoại thành, gia đình tôi dành hẳn một nửa để làm sân vườn, với hàng rào dâm bụt đỏ thắm, phía trước hiên nhà là hồ cá có hòn non bộ, bộ bàn ghế đá đặt dưới những tán cây xanh rợp bóng mát. Bao bọc xung quanh nhà và sân vườn phía sau là nhiều loại cây trái, như: mãng cầu, chùm ruột, ổi, mít, dừa… sai quả. Nhà tôi trở thành điểm… bù khú lý tưởng của bạn bè.
Nhưng, khi căn nhà được xây lại thì khoảng sân vườn phía trước cũng bị bỏ. Xu hướng “bê tông hóa” như nhà tôi hiện nay cũng là xu hướng chung của nhiều ngôi nhà đô thị. Đa số nhà ở thành phố Quy Nhơn ít có không gian sân vườn phần lớn có lý do là vì diện tích đất ít.
 |
|
Sân vườn nhà ông Lê Hồng Khanh có điểm nhấn là hồ cá có hòn non bộ đẹp.
|
2.
Cách đây hai năm, khi mua được miếng đất rộng chừng 200 m2 ở một con hẻm lớn trên đường Trần Hưng Đạo (TP Quy Nhơn), ông Lê Hồng Khanh quyết định chỉ dành 1/3 diện tích đất để xây ngôi nhà hai tầng xinh xắn. Nhà xây lùi về phía sau, ông bố trí hơn 60 m2 ở mặt tiền làm sân vườn. Tự tay ông thiết kế theo sở thích và đảm bảo tiêu chí xanh, sạch và tất nhiên phải đẹp.
Sân vườn được lát đá sỏi màu trắng theo từng ô vuông, đặt một chiếc xích đu bằng gỗ, một phần diện tích được xây dựng hồ cá hình bán nguyệt có hòn non bộ theo ý tưởng hang động vịnh Hạ Long do nghệ nhân Lê Ân thực hiện. Một số cây cau được ông Khanh chuyển từ quê hương Hoài Nhơn vào để trồng trang trí khu vườn trước mặt nhà mình. Màu xanh ở đây còn gieo bằng nhiều loại cây khác, như: sanh, mai và các loại dây leo.
Sân vườn còn có thêm bóng mát nhờ giàn khổ qua lúc lỉu những quả là quả. Ở khoảng sân nhỏ sau nhà, ông Khanh cho dựng giàn trồng mướp - trước để làm cảnh, sau là làm rau. Các loại rau xanh trên những ô nhỏ vừa điểm tô màu xanh cho không gian nhà phố, và thêm nguồn rau sạch cho bữa cơm gia đình. Vợ chồng ông Khanh hài lòng vì được có không gian sống thoáng mát, phù hợp với tuổi già, lại có điều kiện thư giãn với việc làm vườn.
Nằm ở mặt tiền của đường Lê Hồng Phong, TP Quy Nhơn, nhưng nhà anh Nguyễn Bảo Hoàng vẫn thoáng, mát khi chủ nhân quyết định dành đất để làm sân vườn. Được thiết kế theo phong cách hiện đại, khoảng sân vườn phía sau nhà rộng khoảng 30 m2 được lát gạch màu đất nung, trang trí hai tiểu cảnh hồ cá, non bộ, ốp đá trang trí tường ở những vị trị phù hợp tạo điểm nhấn cho sân vườn. Các loại cây cảnh, phong lan, hoa khoe sắc khiến sân vườn càng thêm cuốn hút. Một góc sân vườn được dựng căn nhà chòi với hàng cột gỗ, mái lợp ngói, bên trong đặt bộ bàn ghế bằng đá.
“Khoảng sân vườn rất hữu ích cho nhà phố, nó không chỉ góp phần tạo nên vẻ đẹp, sự thoáng mát cho không gian sống, mà còn là nơi lý tưởng để tổ chức họp mặt, liên hoan gia đình, bạn bè…”, anh Hoàng tâm sự.
 |
|
Sân vườn được thiết kế hiện đại ở nhà anh Nguyễn Bảo Hoàng.
|
3.
Nhà có khoảng sân vườn rộng đằng trước thường để lại cho người ta cảm giác về sự phóng khoáng, cởi mở, nhà hơi chật một chút thì khoảng sân bị thu hẹp hoặc biến thể thành lối đi hoặc một góc vườn xanh nhỏ nhắn, cũng có thể là một mái hiên hứng nắng và gió.
Khi thiết kế nhà ở cho người dân, các kiến trúc sư đều khuyến khích gia chủ tạo không gian xanh cho ngôi nhà, nhất là những mảnh đất có điều kiện giữ lại một phần để làm sân vườn. Kiến trúc sư Đoàn Đại Hùng cho biết: “Nhiều gia đình chỉ chú trọng đến việc tận dụng từng chút đất để xây dựng nhà ở, mà không để ý đến việc tạo không gian sân vườn”. Ông Hùng cũng cho rằng, để tạo vẻ đẹp mềm mại và khuyến khích không gian xanh cho nhà ở, trong quy hoạch nhà dân ở khu đô thị mới nên dành diện tích đất cho khoảng lùi phía trước và phía sau nhà.
Một khu vườn đẹp dù lớn hay nhỏ cũng đem đến cho chúng ta cảm giác gần gũi với thiên nhiên. Có rất nhiều trường phái và phong cách thiết kế sân vườn tiểu cảnh nhưng yêu cầu cơ bản vẫn là khu vườn có cây, hoa, cỏ, đá, nước, tiểu cảnh…
Theo các kiến trúc sư, diện tích đất không rộng cũng có thể tạo sân vườn, nhờ vào việc sắp xếp hợp lý khi lên ý tưởng thiết kế xây dựng nhà, để có thể bố trí sân vườn phù hợp ở mặt trước, mặt sau hay chạy ngang hông ngôi nhà. Điều quan trọng là chủ nhân của ngôi nhà phải thấy được sự hữu ích, để bỏ bớt diện tích xây dựng bê tông khô khan, dành không gian mở với khoảng sân vườn dịu mát…
| 
