Trong Lễ hội VH-TT xã An Vinh và An Nghĩa (huyện An Lão) vừa qua, lần đầu tiên Ban tổ chức đưa ra cuộc thi làm mô hình nhà sàn truyền thống H’re, ngoài việc kiểm nghiệm sự khéo léo của các nghệ nhân, cuộc thi còn là dịp để mọi người được nhìn lại căn nhà sàn truyền thống của người H’re. Người H’re trước đây thường ở nhà sàn dài, không có mái cao vút, kiểu mẫu tương đối đơn giản nhưng cực kỳ tiện ích cho sinh hoạt gia đình…
|
Mô hình nhà sàn của người H’re. |
Vài năm gần đây, nhà sàn truyền thống người H’re ở An Lão đang mất dần và có nguy cơ mai một. Thay vào đó là những ngôi nhà cấp 4 được lợp ngói hoặc lợp tôn. Những ngôi nhà mới này hợp xu thế hiện đại và chắc chắn hơn, nhưng không hợp với lối sống và sinh hoạt của người H’re. Có dịp đến nhiều làng ở An Lão, chúng tôi nhận ra rằng: người H’re vẫn chỉ thích ở nhà sàn, căn nhà xây thường chỉ bỏ trống. Vì lẽ đó rất nhiều gia đình người H’re ở An Lão vẫn làm thêm cái bếp nhà sàn nối liền với ngôi nhà xây cấp 4.
Rõ ràng việc “ngói hóa” là cần thiết trong cuộc sống hiện đại nhưng thiết nghĩ trong quá trình “ngói hóa” còn cần phải xem xét kỹ lưỡng nét truyền thống và thói quen của người dân để người đời sau không phải ân hận vì chỉ có thể ngắm những căn nhà sàn truyền thống của người H’re qua… mô hình.
|