Tác giả Lê Đình Danh

* Có thể xem đây như tác phẩm đầu tay của anh. Vì sao 44 tuổi rồi anh mới "bập" vào nghề văn, lại bằng một bộ tiểu thuyết lịch sử theo lối chương hồi ?

- Tôi là người Bình Định. Và như bao người Bình Định khác, bản thân tôi và gia đình tôi rất ngưỡng mộ, thậm chí sùng bái Quang Trung. Ngay từ nhỏ, còn đi học, tôi đã mê đọc sách viết về phong trào Tây Sơn. Có cuốn gì trong tay là tôi đọc hết. Cả sau này, khi gia đình đã lên Canh Vinh làm kinh tế mới, tôi cũng đọc. Chỉ gần 20 năm nay, do lăn lộn kiếm sống, lại hầu như không được tiếp xúc với giới văn chương chữ nghĩa, nên tôi ít đọc. Tôi vẫn nhận thấy một điều rằng người Việt mình hiểu sử Việt còn thua sử Tàu. Cũng không thể trách người dân được, vì chúng ta có viết sách, có làm phim lịch sử, có quảng bá đâu. Bởi vậy, năm 1999, tôi có ý định viết bộ tiểu thuyết này. Cặm cụi đến năm 2003 thì hoàn thành.

Còn vì sao tôi viết tiểu thuyết chương hồi ư? Tam Quốc diễn nghĩa ra đời mấy trăm năm mà nay ta đọc vẫn thích. Hơn nữa, viết truyện xưa, theo tôi, phải viết với cách hành văn, đối thoại thế nào để bạn đọc có cảm giác như được sống lại không khí thời đó. Sách tôi viết với "thể động" nên dùng lối chương hồi kể cũng là phù hợp.

* Không viết văn chuyên nghiệp, lại vất vả chuyện sinh kế, vậy anh viết lúc nào để ra đời được bộ tiểu thuyết hơn nghìn trang sách như vậy?

- Tôi phải làm việc để mưu sinh. Bởi vậy, suốt 4 năm ấy, tôi chỉ viết trong những giờ nghỉ. Bỏ ngủ trưa, rồi nửa đêm choàng tỉnh lúc nào là dậy viết lúc ấy. Nhưng để việc viết lách thuận tiện và đỡ mất thời gian, ngoài một cái cốt định sẵn từ đầu, tôi vừa đi làm, vừa nghĩ về mạch chuyện, về những tình tiết. Đó là 4 năm tôi không còn thời gian để xem tivi hay đọc báo. Cũng may là tôi viết hầu như không cần nháp nên khá nhanh. Hơn nữa, đây là việc mình thích nên làm với cả niềm say mê.

* Viết về phong trào Tây Sơn từ những ngày đầu dựng nghiệp đến khi gặp thất bại, hẳn khi viết, anh phải dựa nhiều vào nhiều tư liệu lịch sử ?

- Nói thật là khi viết, tôi chỉ có trong tay ba cuốn sách: Việt Nam sử lược, Hoàng Lê nhất thống chí và Nước non Bình Định. Còn lại những tư liệu khác, tôi đọc từ trước và khi viết không có trong tay nữa nhưng vẫn nhớ.

* Đọc Tây Sơn bi hùng truyện, người đọc ngạc nhiên, không chỉ bởi cách sắp xếp mạch truyện rất logic, mạch văn sáng sủa, cách viết mạch lạc, lôi cuốn; mà cả việc tác giả của nó tỏ ra rất am tường: địa hình núi sông, chuyện nắng mưa, thủy triều, y lý, kiến thức quân sự...?