Lãi suất cho vay xây dựng, mua nhà ở xã hội tăng: Người vay, chủ đầu tư lo lắng
Lãi suất tín dụng chính sách dành cho đối tượng thu nhập thấp vay để mua, thuê nhà ở xã hội hoặc xây dựng, sửa chữa nhà ở đã đột ngột tăng từ 4,8% lên 6,6%/năm, khiến người vay và cả chủ đầu tư các dự án đều lo lắng.
Lãi suất đột ngột tăng thêm 1,8%/năm
Ngân hàng CSXH tỉnh vừa gửi thông báo đến khách hàng vay vốn về việc điều chỉnh lãi suất cho vay đối với các khoản vay đã ký hợp đồng tín dụng với ngân hàng để mua, thuê nhà ở xã hội (NƠXH), xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở trước ngày 1.8.2024. Theo đó, lãi suất cho vay được điều chỉnh tăng từ 4,8% lên 6,6%/năm (tăng gần 27%); lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay. Ngân hàng CSXH tỉnh đề nghị khách hàng đã ký hợp đồng tín dụng vay các khoản nói trên từ ngày 1.8.2024 trở về trước đến điểm giao dịch tín dụng gần nhất để thỏa thuận, thống nhất ký bổ sung phụ lục hợp đồng tín dụng với lãi suất theo mức mới.
Là một trong những hộ dân vay vốn từ Chương trình cho vay NƠXH do Ngân hàng CSXH TX Hoài Nhơn triển khai, chị N.T.T.L. ở khu phố 2, phường Bồng Sơn (TX Hoài Nhơn) chia sẻ: Tôi rất bất ngờ và lo lắng khi nhận được thông báo của ngân hàng về việc lãi suất vay tăng thêm 1,8%/năm. “Tôi vay ngân hàng 300 triệu đồng từ năm 2021 xây dựng nhà ở, thời hạn vay 20 năm, lãi suất áp dụng từ khi giải ngân là 4,8%/năm. Đến nay, nợ gốc còn 270 triệu đồng, với mức lãi suất mới, tiền lãi phải trả mỗi tháng sẽ tăng thêm khá nhiều. Một mình lao động vất vả nuôi 2 con ăn học trong bối cảnh vật giá, lãi suất ngân hàng tăng cao, việc hoàn trả nợ vay sẽ gặp khó khăn hơn”.
Những ngày qua, nhiều người đến Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh trả thêm phần nợ gốc, nhằm giảm bớt tiền lãi hằng tháng phải trả hoặc tất toán các khoản vay. Vừa tất toán xong hơn 200 triệu đồng khoản vay mua NƠXH, chị N.A. ở phường Quang Trung (TP Quy Nhơn) cho biết: Khi vay vốn ngân hàng để mua NƠXH đã tính toán kỹ thu nhập, các khoản chi tiêu và số tiền nợ phải trả nợ hằng tháng, cân đối xong mới dám vay. Nay lãi suất tăng đột ngột với mức cao, cuộc sống bị ảnh hưởng quá nhiều, để tình trạng này càng kéo dài sẽ không ổn. Vì thế, dù kinh tế còn khó khăn, tôi cũng phải cố gắng mượn thêm anh em, bạn bè tất toán khoản vay.
Không chỉ có người mua nhà NƠXH mà nhiều chủ đầu tư thực hiện các dự án NƠXH trên địa bàn tỉnh, trong đó Công ty TNHH Đầu tư Tân Đại Minh - chủ đầu tư 2 dự án NƠXH Lamer 1 và Lamer 2 tại phường Quang Trung (TP Quy Nhơn) cũng rất lo lắng. Ông Nguyễn Trường Vỹ, Phó Giám đốc Công ty, cho biết: Dự án Lamer 1 có 486 căn đã hoàn thành đưa vào sử dụng nhiều năm nay, tỷ lệ lấp đầy khoảng 80%; dự án Lamer 2 quy mô 850 căn đang hoàn thiện để bán cho khách hàng. Hiện công ty tăng cường quảng bá, gọi mời khách hàng mua NƠXH. Tuy nhiên, những ngày qua một số khách hàng cho biết, vì lãi suất vốn vay Ngân hàng CSXH tăng đột ngột với mức tăng cao, nên phải cân đối lại tài chính và tính toán lại việc ký hợp đồng mua NƠXH. Điều này ít nhiều ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư và bán các căn hộ chung cư.
Theo đại diện Công ty TNHH Đầu tư Tân Đại Minh - chủ đầu tư 2 dự án nhà ở xã hội Lamer 1 và Lamer 2 tại phường Quang Trung (TP Quy Nhơn), lãi suất cho vay mua nhà ở xã hội tăng ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư và bán nhà ở xã hội của công ty.
- Trong ảnh: Dự án nhà ở xã hội Lamer 1 đã hoàn thành, đưa vào sử dụng, tỷ lệ lấp đầy khoảng 80%. Ảnh: T.SỸ
Cần có lộ trình và chỉ tăng lãi suất với người mua mới
Theo Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh, dư nợ Chương trình cho vay NƠXH trên địa bàn tỉnh đến ngày 31.7.2024 là 599,3 tỷ đồng với 1.542 hộ còn dư nợ. Trong đó, dư nợ cho vay sửa chữa, xây mới nhà ở là 207 tỷ đồng với 595 hộ; dư nợ cho vay mua NƠXH là 392,3 tỷ đồng với 947 hộ. Nghị định số 100/2024 của Chính phủ (có hiệu lực thi hành từ ngày 1.8.2024) thay thế Nghị định số 100/2015 quy định: Các khoản vay đã ký hợp đồng tín dụng với Ngân hàng CSXH để mua, thuê mua NƠXH, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở trước ngày 1.8.2024 thì áp dụng mức lãi suất cho vay bằng lãi suất cho vay hộ nghèo do Thủ tướng Chính phủ quy định trong từng thời kỳ.
Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh cho biết: “Hiện nay, mức lãi suất cho vay đối với hộ nghèo là 6,6%/năm nên lãi suất cho vay để mua, thuê mua NƠXH, xây mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở trước ngày 1.8.2024 là 6,6%/năm. Việc điều chỉnh tăng lãi suất từ 4,8% lên 6,6% theo đúng quy định của Chính phủ và yêu cầu của Ngân hàng CSXH Việt Nam”.
Tuy nhiên theo nhiều người dân, trong bối cảnh đời sống còn khó khăn, việc điều chỉnh lãi suất vay từ 4,8%/năm lên 6,6%/năm đối với các khoản vay mua, thuê NƠXH, xây mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở là chưa phù hợp với bản chất khoản vay NƠXH. Nhiều chuyên gia về tài chính cũng cho rằng, mục tiêu xây dựng 1 triệu căn NƠXH đến năm 2030 trên phạm vi cả nước có đạt được hay không phụ thuộc vào nhiều chính sách hỗ trợ từ Chính phủ, trong đó có chính sách tín dụng. Lãi suất tín dụng cao, người mua nhà không thể vay tiền mua nhà ở, dù có cải cách thủ tục thì vẫn không đạt mục tiêu đã đề ra.
Mặt khác, hiện nay gói cho vay mua NƠXH quy mô 120 nghìn tỷ đồng đang được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Xây dựng đề xuất tiếp tục giảm lãi suất để hỗ trợ người dân. Vì thế việc tăng lãi suất cho vay đối với các khoản vay mua, thuê NƠXH, xây mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở dành cho người thu nhập thấp là chưa phù hợp. Trường hợp tăng lãi suất, thì cần có lộ trình để tránh gây “sốc” cho người vay và chỉ nên tăng cho các khoản vay mới, chưa giải ngân…
PHẠM TIẾN SỸ