Đáp ứng thực tiễn, hướng tới giao thông an toàn, văn minh

Đó là một số đánh giá của các chuyên gia về những điểm mới đáng chú ý của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 27.6.2024, có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2025.

Ưu tiên đảm bảo an toàn cho trẻ em

Theo ông Nguyễn Văn Chiến, Chánh Văn phòng Ban ATGT tỉnh, Luật Trật tự ATGT đường bộ có 9 chương, 89 điều, với nhiều điểm mới, trong đó đáng chú ý nhất là bổ sung quy định về các biện pháp bảo vệ trẻ em.

Cụ thể như khoản 3, Điều 10 quy định: “Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 m trên xe ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế; người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em”. Quy định này có hiệu lực từ ngày 1.1.2026, lùi một năm so với thời điểm luật được đưa vào thi hành.

Ngoài ra, Điều 46 quy định xe ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh phải có thiết bị ghi nhận hình ảnh trẻ em mầm non, học sinh và thiết bị cảnh báo, chống bỏ quên trẻ em trên xe. Khi đưa đón trẻ, học sinh tiểu học phải bố trí tối thiểu 1 người quản lý trên mỗi xe để bảo đảm an toàn cho các em. Cùng với đó là nhiều quy định khắt khe, đáp ứng những đòi hỏi từ thực tế đời sống.

Theo ông Chiến, Luật Trật tự ATGT đường bộ ưu tiên bảo vệ an toàn cho trẻ em. Như khoản 6, Điều 46 quy định: Xe đưa đón trẻ em mầm non, học sinh được ưu tiên trong tổ chức phân luồng, điều tiết giao thông, bố trí nơi dừng xe, đỗ xe… Ngoài ra, tại khoản 4, Điều 4 quy định phải tạo thuận lợi cho trẻ em cũng như các đối tượng yếu thế trong tham gia giao thông.

Luật cũng đề cao việc giáo dục pháp luật về giao thông cho trẻ em, học sinh để hình thành, nâng cao ý thức tự bảo vệ bản thân và tự giác chấp hành pháp luật giao thông, phòng ngừa tai nạn cho trẻ từ sớm, từ xa, góp phần xây dựng văn hóa giao thông từ trường học.

Cụ thể, Điều 6 quy định, việc giáo dục pháp luật về trật tự ATGT áp dụng ngay từ lứa tuổi trẻ mầm non. Trong đó, các bộ, ngành liên quan phối hợp xây dựng, tích hợp, lồng ghép kiến thức pháp luật về trật tự ATGT vào chương trình giảng dạy trong trường mầm non và các cấp học.

CSGT kiểm tra GPLX của tài xế trên QL 1 đoạn qua xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước vào ngày 24.10. Ảnh: Phòng CSGT CA tỉnh

Sâu sát, phù hợp thực tiễn

Thượng tá Nguyễn Hồng Vang, Phó trưởng Phòng CSGT (CA tỉnh) cho rằng, so với Luật Giao thông đường bộ 2008, Luật Trật tự ATGT đường bộ với nhiều sửa đổi, bổ sung đã đáp ứng thực tế đời sống tốt hơn.

Cụ thể, Luật đã bổ sung thêm một số trường hợp người điều khiển xe gắn máy được phép chở tối đa hai người. Đó là khi chở người bệnh đi cấp cứu, áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật, trẻ em dưới 12 tuổi (giảm 2 tuổi so với quy định tại Luật Giao thông đường bộ năm 2008), người già yếu hoặc người khuyết tật.

Luật bổ sung quy định mỗi GPLX có 12 điểm, nếu vi phạm sẽ bị trừ điểm tùy vào mức độ hành vi. Trường hợp bị trừ hết điểm thì tài xế không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông theo GPLX đó. Sau thời hạn ít nhất là 6 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có GPLX phải qua kiểm tra để phục hồi lại điểm.

Theo thượng tá Nguyễn Hồng Vang, quy định này đã được nhiều nước áp dụng, vừa nhắc nhở vừa giáo dục, động viên mọi người nâng cao ý thức thượng tôn pháp luật, từ đó hình thành môi trường giao thông an toàn, văn minh.

Bên cạnh đó, với quy định tăng tuổi tối đa của người lái xe ô tô chở người (kể cả xe buýt) trên 29 chỗ, xe giường nằm là 57 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ (tăng 2 tuổi đối với nam, 5 tuổi đối với nữ), luật đã bám sát thực tiễn. Bởi điều kiện sức khỏe con người được nâng cao, công việc trở nên nhẹ nhàng hơn thì tăng tuổi tài xế là phù hợp.

Ngoài ra, luật cũng điều chỉnh về phân hạng GPLX, cụ thể sẽ có 15 hạng, thay vì 13 hạng như quy định hiện hành. Bổ sung quy định kiểm định khí thải xe máy, sửa đổi quy định về đèn xanh, đèn vàng. Bổ sung trường hợp không được vượt xe, dừng xe, đỗ xe; tăng thời gian bắt buộc bật đèn xe, cho phép đấu giá biển số xe máy, với giá khởi điểm từ 5 triệu đồng…

NGUYỄN CHƠN