Nỗ lực xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em
Theo Quyết định số 1729/QĐ-UBND của UBND tỉnh, có 23 xã, phường, thị trấn được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen về thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em (XPPHVTE) từ năm 2011 đến 2012. Đây là những địa phương có nhiều nỗ lực để thực hiện hiệu quả công tác này.
Các xã, phường được khen thưởng là: phường Lê Lợi, Ngô Mây, xã Nhơn Lý, Nhơn Hải, Nhơn Châu (TP Quy Nhơn); xã Ân Hảo Đông, Ân Mỹ, Ân Sơn, Ân Thạnh (Hoài Ân); xã Bình Nghi, Tây An, Tây Xuân, Tây Bình (Tây Sơn); xã Mỹ Chánh Tây, Mỹ Lợi, Mỹ Trinh (Phù Mỹ); xã Hoài Châu, Tam Quan Bắc (Hoài Nhơn); thị trấn Vĩnh Thạnh, xã Vĩnh Thịnh (Vĩnh Thạnh); xã Phước Thắng (Tuy Phước); xã Canh Hòa (Vân Canh); xã Nhơn Phúc (An Nhơn).
Nỗ lực thực hiện
Trong 23 xã, phường được tặng Bằng khen, phường Ngô Mây có tổng điểm năm 2012 cao nhất, với 980 điểm. Theo Phó Chủ tịch UBND phường Ngô Mây Đỗ Thị Bích Hạnh, hằng năm HĐND phường đều có Nghị quyết, chương trình, kế hoạch về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em; có đăng ký phấn đấu đạt tiêu chuẩn XPPHVTE, tạo mọi điều kiện cho các tổ chức chính trị xã hội tích cực tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Đây là một điều kiện quan trọng để công tác xây dựng XPPHVTE được thực hiện thành công.
Phường Ngô Mây có địa bàn rộng, phức tạp, trong đó 4 khu vực ven núi Bà Hỏa tập trung khá đông người lao động di cư. Việc học tập của trẻ em nói chung và trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn nói riêng bị ảnh hưởng lớn. Để chuẩn bị cho năm học mới, UBND phường giao nhiệm vụ cho nhân viên y tế khu vực khảo sát, thống kê số trẻ trong độ tuổi đến trường. “Việc vận động trẻ ra lớp được tiến hành trên toàn bộ số trẻ thực tế, dù nhiều em không có nơi ở ổn định, hộ khẩu thường trú cũng không, do bố mẹ mới đến địa phương lao động”, bà Đỗ Thị Bích Hạnh cho biết.
Nhờ thế, tỉ lệ huy động trẻ đến nhóm trẻ, lớp mẫu giáo, trường mẫu giáo, trường mầm non năm 2012 đạt trên 95%, tỉ lệ trẻ đủ 6 tuổi nhập học lớp 1 luôn đạt 100% và phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi. Bên cạnh đó, phường Ngô Mây cũng tích cực thực hiện các biện pháp giảm thiểu tình trạng trẻ em vi phạm pháp luật. Năm 2012, UBND phường phối hợp với Công an phường và Trường THCS Ngô Mây xây dựng thành công mô hình “Học sinh nói không với bạo lực học đường”.
Nhiều địa phương cũng có cách làm riêng để xây dựng môi trường thật sự an toàn cho trẻ em. Tại xã Bình Nghi, cán bộ các hội đoàn thể ở cấp thôn được giao nhiệm vụ theo dõi, nắm tình hình, lập danh sách theo dõi những gia đình có trẻ em dễ xảy ra nguy cơ bị bóc lột lao động, lạm dụng, ngược đãi. Hằng năm, UBND xã tổ chức gặp mặt phụ huynh và các em thuộc nhóm đối tượng này để tuyên truyền, vận động, ngăn chặn kịp thời những tác động xấu xảy ra với các em.
Còn nhiều khó khăn
Tuy nhiên, ngay ở các địa phương “điểm”, công tác xây dựng XPPHVTE vẫn bộc lộ nhiều khó khăn. Tiêu chí về điểm vui chơi, giải trí và tổ chức sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao cho trẻ em được đánh giá là một trong những “vật cản” lớn trong việc hoàn thiện hệ thống tiêu chí XPPHVTE. Chỉ có 5/23 xã, phường đạt tiêu chí này, với nguyên nhân chính là thiếu quỹ đất.
Không gian sống chật hẹp cũng là nguyên nhân chính khiến nhiều xã, phường “mất điểm”. Trong những tiêu chí không đạt điểm tối đa của xã Nhơn Hải, đáng chú ý có tiêu chí hộ gia đình có trẻ em sử dụng nước sạch và hộ gia đình có trẻ em có hố xí hợp vệ sinh. “Hệ thống nước sạch của xã vẫn chưa hoàn thiện. Diện tích nhỏ hẹp, nhà cửa san sát, nhiều hộ không phải không có tiền nhưng không có đất để làm nhà vệ sinh”, Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Hải Ngô Đức Tình cho biết.
Mặt khác, nguồn kinh phí cấp cho công tác bảo vệ chăm sóc trẻ em nói chung và việc xây dựng XPPHVTE nói riêng ở các cấp còn quá khiêm tốn. Ngay như phường Ngô Mây, kinh phí cho hoạt động năm 2013 của Ban Dân số - kế hoạch hóa gia đình - trẻ em chỉ có… 3 triệu đồng. Kinh phí hạn hẹp khiến nhiều địa phương không thể tổ chức đầy đủ các hoạt động chăm sóc trẻ em. Phó Chủ tịch UBND xã Bình Nghi Đỗ Văn Định chia sẻ: “Hằng năm, cố gắng lắm, chúng tôi cũng chỉ tổ chức được 2 hoạt động vào dịp Tết Trung thu và Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1.6. Kinh phí chật vật, rất khó tổ chức các hoạt động có đông đủ trẻ em tham gia”.
Ngoài những yếu tố khách quan, thực trạng khó khăn trên còn xuất phát từ nhiều nguyên nhân chủ quan. Theo bà Nguyễn Thị Phượng, Trưởng phòng Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em, Sở LĐ-TB&XH, một số cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương chưa thực sự quan tâm, chỉ đạo, đưa công tác xây dựng XPPHVTE vào kế hoạch hoạt động hằng năm. Có đến 13 xã, phường không đạt điểm tối đa ở chỉ tiêu 1 (HĐND, UBND xã, phường cam kết thực hiện nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em trong năm đánh giá).
NGUYỄN HOÀNG