Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Cải trọn đời vì nước, vì dân
Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta bước sang năm thứ 3, vợ chồng ông bà Nguyễn Đình Thanh - Nguyễn Thị Cải (ở Đập Đá, An Nhơn) sinh được người con gái đầu lòng, đặt tên là Nguyễn Thị Quý. Đến năm 1950, vợ chồng mẹ Cải sinh người con thứ hai là con trai đặt tên là Nguyễn Đình Nhĩ. Ba năm sau, mẹ sinh tiếp người con thứ ba là Nguyễn Thị Hà.
Vợ chồng mẹ Cải cùng nhân dân tích cực xây dựng chính quyền và tham gia các đoàn thể cứu quốc, vừa lo công việc gia đình, vừa thi đua sản xuất, ra sức xây dựng hậu phương kháng chiến, bảo vệ vùng tự do, phục vụ chiến trường, góp phần phục vụ kháng chiến giành thắng lợi.
Khi Hiệp định Genève về đình chiến ở Đông Dương được ký kết, mẹ Cải sinh người con thứ tư đặt tên là Nguyễn Đình Dĩ.
Năm 1959, Trung ương đã kịp thời ban hành nghị quyết về chuyển hướng cách mạng miền Nam là dùng bạo lực cách mạng để chống lại bạo lực phản cách mạng. Cũng năm 1959, khi người con út vừa chào đời đặt tên là Nguyễn Thanh Trà thì chồng mẹ bị địch tra tấn lâm bệnh nặng qua đời, để lại cho mẹ 5 người con, lớn nhất mới 10 tuổi; sáu mẹ con sống trong nanh vuốt của kẻ thù.
Tuy nhiên, với bản lĩnh và dạn dày kinh nghiệm, mẹ Cải đã vượt qua mọi âm mưu của kẻ thù từ cám dỗ đến đe dọa, đàn áp, một lòng ở vậy nuôi các con khôn lớn và tiếp tục hoạt động cách mạng.
Là người phụ nữ nhanh nhẹn, mưu trí, tháo vác, năng nổ nên các phong trào cách mạng giữa phố thị Đập Đá đều có mẹ Cải tham gia, góp phần rất quan trọng vào thắng lợi chung trong từng chiến dịch.
Chiều 24.7, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Phi Long (bìa phải) đến thăm hỏi, tặng quà cho Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Cải nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27.7.1947 - 27.7.2022). Ảnh: N. HÂN
Ngoài người con trai út còn nhỏ, 4 người con lớn của mẹ lớn lên đều tiếp tục cầm súng đánh giặc. Chỉ trong vòng 6 tháng năm 1972, hai người con trai của mẹ đều giữ trọng trách Xã đội trưởng Đập Đá và lần lượt hy sinh. Đó là Xã đội trưởng Nguyễn Đình Nhĩ hy sinh ngày 20.1.1972, Xã đội trưởng Nguyễn Đình Dĩ hy sinh ngày 2.6.1972. Người con gái lớn là Nguyễn Thị Quý bị địch bắt giam cầm, tra tấn dã man ở nhà lao, người con gái giữa là Nguyễn Thị Hà cũng bị thương nặng ở chiến trường. Lúc ấy, mẹ Cải đang ở trong tù, liên tiếp nhận hung tin về những người con yêu quý. Mẹ cắn răng chịu đựng, nung nấu lòng căm thù giặc.
Nỗi đau chồng lên nỗi đau, mất mát chồng lên mất mát đã làm cho người mẹ mới 40 tuổi mà sức khỏe sa sút hẳn. Nhưng bản lĩnh cùng lòng căm thù giặc sâu sắc đã giúp mẹ Cải vượt qua mọi thử thách nghiệt ngã, âm thầm chịu đựng, tiếp tục làm tròn nhiệm vụ người đảng viên trong lao tù cho đến khi ra tù về lại địa phương.
Sau khi đất nước thống nhất, mẹ Nguyễn Thị Cải được nhà nước tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng nhì, hưởng chế độ thương binh hạng 4, được phong tặng danh hiệu vinh dự nhà nước Mẹ Việt Nam anh hùng.
Đến năm 2022, mẹ Cải tròn 92 tuổi đời, 54 tuổi Đảng - một người mẹ giỏi việc nước đảm việc nhà, trọn đời phấn đấu vì lý tưởng cách mạng.
Xin cầu chúc mẹ mạnh khỏe, sống vui!
CHÍNH ĐỨC