Quản lý thu thuế xây dựng nhà ở tư nhân
“Lỗ hổng” thu thuế xây dựng nhà ở riêng lẻ trên địa bàn không chỉ thất thu thuế mà còn gây mất công bằng trong thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước giữa các loại hình kinh doanh. Tháng 8.2018, huyện Hoài Nhơn đã xây dựng đề án và triển khai thu thuế hoạt động nhận thầu xây dựng nhà ở tư nhân.
Hoạt động xây dựng tư nhân được huyện Hoài Nhơn đưa vào kiểm soát, hạn chế thất thu thuế (ảnh mang tính minh họa). Ảnh: TRƯỜNG ĐĂNG
Tình hình kinh tế phát triển, cùng với đó là nhu cầu xây dựng mới hoặc sửa sang, nâng cấp nhà ở tăng lên. Việc xây dựng nhà ở chủ yếu là thuê chủ thầu xây dựng, hình thành những chủ thầu xây dựng nhà ở tư nhân. Theo quy định của pháp luật về thuế, chủ thầu xây dựng nhà ở tư nhân phải kê khai nộp thuế đối với doanh thu từ hoạt động xây dựng. Tuy nhiên, từ trước đến nay Chi cục Thuế huyện Hoài Nhơn chưa tổ chức thu thuế đối với nguồn thu này.
Mặt khác, quyết định tháng 5.2018 của UBND huyện Hoài Nhơn phân công thực hiện công tác cấp giấy phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn huyện có quy định phòng Quản lý đô thị huyện tham mưu UBND huyện cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ thuộc địa bàn 2 thị trấn Bồng Sơn và Tam Quan. Các khu vực còn lại được miễn giấy phép xây dựng, UBND cấp xã tiếp nhận thông báo và hướng dẫn thủ tục pháp lý về việc xây dựng nhà ở riêng lẻ. Dẫu vậy, thời gian qua, khi đề nghị cấp giấy phép xây dựng và thực hiện xây dựng nhà ở, chủ nhà chưa cung cấp thông tin người nhận thầu xây dựng; còn nhà thầu cũng không kê khai, nộp thuế đối với doanh thu từ hoạt động này.
Tính đến hết tháng 8.2018, tổng thu ngân sách nhà nước của Hoài Nhơn ước thực hiện hơn 193 tỉ đồng, đạt 55% kế hoạch; trong đó thuế công thương nghiệp - ngoài quốc doanh chỉ mới hơn 71 tỉ đồng, đạt 51%. Tăng cường quản lý thu thuế công thương nghiệp - ngoài quốc doanh hiện là nhiệm vụ hàng đầu của ngành Thuế địa phương này, trong đó có thuế xây dựng nhà ở.
“Lâu nay, địa phương gần như chưa thu thuế đối với nguồn thu của hoạt động xây dựng nhà ở tư nhân, trong khi đây lại là một trong những nguồn thu quan trọng của khoản thuế công thương nghiệp - ngoài quốc doanh. Việc triển khai quản lý thuế đối với hoạt động nhận thầu xây dựng nhà ở tư nhân là cần thiết, góp phần thực hiện đúng quy định của pháp luật về thuế, tăng nguồn thu cho ngân sách và đảm bảo công bằng xã hội trong thực hiện nghĩa vụ thuế”, ông Nguyễn Văn Đẹp - Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Nhơn nhấn mạnh.
Với đề án quản lý thu thuế hoạt động nhận thầu xây dựng nhà ở tư nhân trên địa bàn huyện, Chi cục Thuế chịu trách nhiệm chính và phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan và UBND các xã, thị trấn triển khai đề án. Ông Hồ Văn Diệt, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Hoài Nhơn, cho biết đã phân công Đội Tuyên truyền hỗ trợ - Nghiệp vụ dự toán tham mưu cho Chi cục phối hợp Đài Truyền thanh huyện, xã thực hiện tuyên truyền sâu rộng để nhân dân được biết quy định về chính sách thuế, thu thuế đối với hoạt động xây dựng nhà ở tư nhân là thu vào người nhận thầu, người hoạt động kinh doanh thuộc diện phải kê khai nộp thuế theo quy định. Đồng thời, phối hợp Phòng Quản lý đô thị huyện tiếp nhận thông tin về giấy phép xây dựng do UBND huyện cấp, phân loại theo từng địa bàn, thông báo kịp thời cho các đội thuế liên quan nắm bắt thông tin chủ hộ có xây dựng để đưa ra biện pháp quản lý thu thuế phù hợp.
Trong khi đó, các đội thuế liên xã, thị trấn định kỳ ngày 5 hằng tháng liên hệ với UBND xã để nắm thông tin về nhà ở riêng lẻ thuộc diện được miễn giấy phép xây dựng, thông tin về hoạt động xây dựng nhà ở tư nhân. Căn cứ thông tin do Chi cục Thuế chuyển đến và do các đội thuế thu thập tại địa bàn, đội thuế bố trí cán bộ xác minh tình trạng xây dựng, đối tượng nhận thầu thi công. Nếu công trình đã thi công và do DN nhận thầu xây dựng thì lập biên bản ghi nhận thông tin, chuyển về do Đội Kiểm tra thuế để mời DN làm việc và theo dõi quản lý thu thuế theo quy trình đối với DN.
Trong trường hợp công trình do cá nhân nhận thầu xây dựng thì lập hồ sơ thuế hoạt động xây dựng cơ bản đối với cá nhân nhận thầu theo quy định tại Thông tư số 92/2015/TT-BTC. Cụ thể, cá nhân nhận thầu xây dựng có mức doanh thu từ trên 100 triệu đồng/năm thuộc diện phải khai nộp thuế theo từng lần phát sinh.
“Huyện đã yêu cầu UBND các xã, thị trấn chỉ đạo cho các ban, ngành của xã, thị trấn phối hợp với đội thuế tuyên truyền, giải thích cho nhân dân khi có thắc mắc về công tác thu thuế đối với hoạt động nhận thầu xây dựng tư nhân trên địa bàn”, ông Nguyễn Văn Đẹp khẳng định.
Trách nhiệm của chủ thầu xây dựng
Chi cục Thuế huyện Hoài Nhơn xác định trường hợp người nộp thuế đối với hoạt động xây dựng nhà ở tư nhân trên địa bàn. “DN nhận thầu xây dựng nhà ở tư nhân (kể cả bao thầu nguyên vật liệu, hay phần nhân công) thuộc trường hợp phải kê khai nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập DN; hộ kinh doanh hoặc cá nhân nhận thầu xây dựng có mức doanh thu trên 100 triệu đồng/năm thuộc diện nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân”,
Ông HỒ VĂN DIỆT - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Hoài Nhơn.
MAI HOÀNG
Tôi rất tán thành quan điểm của UBND huyện Hoài Nhơn về lĩnh vực này. Để đảm bảo sự công bằng trong XH, mọi đối tượng KD đều phải có nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật.