 |
|
Một số ấn bản của Bộ sách Nhập môn triết học và khoa học của NXB Trẻ. Ảnh: B.P |
Hiện nay, tại Nhà sách Quy Nhơn cũng như một số nhà sách khác trên địa bàn thành phố, người đọc có thể dễ dàng tìm thấy rất nhiều những đầu sách triết học kim cổ đông tây được dịch và biên soạn công phu. Có thể đến đây các bộ sách triết của Nhà xuất bản Văn học, Nhà xuất bản Đà Nẵng, Nhà xuất bản Văn hoá thông tin… về các tác gia kinh điển như : Lão Tử, Hegel, Kant, Descartes, Marx… cho đến những nhà triết học đương đại nổi tiếng như Francois Jullien.
Những bộ sách này, khi ra đời, đã đáp ứng tốt yêu cầu của độc giả, đặc biệt là giới nghiên cứu. Tuy nhiên, sách triết học, với những đặc tính của nó, đặc biệt là tính trừu tượng cao, đòi hỏi kiến thức và sự nỗ lực rất lớn từ phía người đọc. Nó chưa bao giờ là loại sách dễ đọc, và để đến được với nó, người đọc phổ thông cần có những dẫn giải đích đáng.
Tôi rất tâm đắc với lời nhận xét của nhà nghiên cứu triết học, dịch giả Bùi Văn Nam Sơn lúc ông nói về tầm quan trọng của các chú giải khi đọc các sách triết học của Hegel, của Kant , đại ý: Nếu người đọc không cần đến những chú giải này mà vẫn đọc được Hegel và Kant, có hai trường hợp xảy ra: hoặc đó là một thiên tài tư tưởng, hoặc đó là một… kẻ nói dối!
Nhưng ngay khi đã có những chú giải đầy đủ, rõ ràng rồi, việc tìm đến với triết học vẫn còn khá gian nan, đặc biệt là đối với những người trẻ. Với mong muốn đưa ra "một bộ bách khoa thư về văn hóa và khoa học dưới lớp áo nhẹ nhàng, kết hợp "niềm vui và sự hiền minh" trong một "khoa học vui tươi", NXB Trẻ đã tổ chức dịch và ấn hành Bộ sách Nhập môn triết học và khoa học. Đây là những tập sách phác hoạ nên bức chân dung và những nét lớn trong hành trình tư tưởng của các nhà triết học, nhà khoa học như Platon, Aristole, Kant, Hegel, Marx, Einstein… dưới hình thức truyện tranh, bằng cách chọn lọc ra những phát biểu nổi tiếng, tiêu biểu nhất cho tư tưởng của họ ở thời đại của mỗi người, liên kết nó lại trong các tập sách độ chừng gần 200 trang.
Cái đáng quý của bộ sách nằm ở chỗ: Một mặt, bộ sách vừa đảm bảo được tính khách quan của các tri thức triết học, khoa học; mặt khác, với những minh hoạ sinh động, hóm hỉnh, lời dẫn truyện ngắn gọn và chuẩn xác, bộ sách đã đưa triết học đến với nhiều người hơn, mở ra một niềm đam mê khám phá những kho tàng tri thức của nhân loại từ phía người đọc. Có thể nói, bộ sách đã giúp làm mềm triết học, giúp triết học dễ hiểu hơn, giản dị hoá chứ không phải tầm thường hóa nó! Đó là thành công của các chuyên gia biên soạn, dịch giả, thành công trong sáng kiến của nhà xuất bản.
Tuy nhiên, chúng ta cũng nên nhìn nhận rằng: Bộ sách chỉ như một sự gợi mở, nấc thang đầu cho người đọc tìm đến với những bộ sách triết học "kinh điển" trong tính toàn vẹn và chỉnh thể của nó. Vì với những lời dẫn ngắn, đôi khi tính lôgich bị phá vỡ, người đọc khó nhận ra một cách đầy đủ các mối quan hệ bên trong, các nguyên nhân dẫn đến sự hình thành nên tư tưởng triết học lẫn tầm vóc lịch sử của các vĩ nhân ấy. Có lẽ, cũng ý thức rõ điều ấy, nên ở những trang cuối của các tập sách, những người biên soạn đã cung cấp một số thuật ngữ triết học liên quan và đặc biệt là tên của những tài liệu mà người đọc cần tiếp xúc để hiểu sâu hơn về từng triết gia, nhà khoa học cụ thể. Điều này cũng thật đáng quý!
"Mềm" hoá triết học, bao giờ cũng là công việc gian nan. Tôi nhớ, có lần, nhà triết học vĩ đại M. Heidegger có viết: "Mọi sự nỗ lực của triết học làm cho mình thành khả tri và dễ hiểu – đó là sự tự sát của triết học". Tuy nhiên, với Bộ sách Nhập môn triết học và khoa học của NXB Trẻ, mỗi người chúng ta đều có thể tìm đọc và đưa ra nhận định của riêng mình. Nhưng chắc chắn, nó sẽ khơi gợi cho ta biết bao câu hỏi, biết bao điều lý thú của cuộc sống mà ta đang sống. Đọc những tập sách như vậy, giúp ta đối thoại với mình và với cuộc đời.
| 
