Việc khai thác đá ở núi Hòn Chà gây ô nhiễm môi trường:
Môi trường chậm khắc phục do chưa thỏa thuận được đền bù
Báo Bình Ðịnh số ra ngày 12.8.2013 có bài phản ảnh Công ty TNHH Hoàn Cầu Granite trong quá trình hoạt động đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cho khu vực dân cư xung quanh núi Hòn Chà. Sau khi báo đăng, chính quyền địa phương đã can thiệp và đề nghị Công ty thương lượng bồi thường cho các hộ thiệt hại, đồng thời khắc phục môi trường nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Do ảnh hưởng bởi hoạt động khai thác đá của Công ty TNHH Hoàn Cầu Granite (Công ty Hoàn Cầu), đợt mưa lũ trung tuần tháng 10 vừa qua, hơn 2 ha đất nông nghiệp tại đồng Hóc Công, thuộc xóm 4, thôn Cảnh An 1, xã Phước Thành (Tuy Phước) bị bùn đất phủ lấp khiến việc sản xuất lúa, hoa màu của người dân ngưng trệ.
Lần này, để an lòng người dân xóm 4, Công ty Hoàn Cầu hỗ trợ theo mùa vụ sản xuất (250 kg lúa/sào). Cách giải quyết này vẫn chưa được người dân hài lòng và yên tâm. Bởi về lâu dài, hàng ngàn khối bùn đất phủ lấp sẽ khiến đất đai bị chai cứng, bạc trắng. Riêng con đường dài hơn 3 km từ quốc lộ 1A dẫn về xóm 4, do liên tục bị “tra tấn” bởi những đoàn xe chở đất, đá “siêu tải trọng” nên hư hỏng nặng. Nghiêm trọng hơn, mỗi khi mưa lớn, các giếng nước sinh hoạt của người dân xóm 4 cũng bị bùn đất, thuốc nổ phá đá trên núi tràn vào gây ô nhiễm.
Ông Cao Văn Trung, Chủ tịch UBND xã Phước Thành, cho biết: “Khi bắt đầu khai thác đá ở Hòn Chà, Công ty Hoàn Cầu cam kết sẽ bảo vệ môi trường; nhưng thực tế trong quá trình khai thác đá, không chỉ môi trường bị ảnh hưởng mà cuộc sống 14 hộ dân sinh sống gần mỏ đá cũng bị đảo lộn. Người dân rất mong muốn UBND tỉnh vào cuộc để sự việc nhanh chóng được giải quyết triệt để”. Còn theo Phòng TN&MT huyện Tuy Phước, từ tháng 7.2013 đến nay, đơn vị đã phối hợp với các ngành chức năng liên quan gấp rút kiểm tra quá trình hoạt động của Công ty Hoàn Cầu tại xóm 4. Qua kiểm tra, Công ty đã khắc phục bằng cách xây dựng hệ thống thoát nước mặt, hồ lắng nhưng tất cả đều mang tính chiếu lệ. Riêng việc thỏa thuận đền bù giữa Công ty với một số hộ dân vẫn chưa thống nhất nên việc khắc phục vẫn “giẫm chân tại chỗ”.
Trong khi đó, tại công văn số 55/CV-HCG, ông Lê Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty Hoàn Cầu, cho biết: Theo nội dung tại công văn số 523/UBND-TNMT ngày 22.7.2013 và số 551/UBND-TNMT ngày 30.7.2013 của UBND huyện Tuy Phước, phía Công ty đã thuê đơn vị tư vấn khảo sát địa hình, thiết kế mương phù hợp với hiện trường của mỏ và khu vực dân cư xung quanh. Sau khi hoàn thành bản thiết kế, Công ty làm việc với các hộ gia đình. Tuy nhiên, việc một số hộ gia đình đòi đền bù với số tiền quá cao khiến Công ty không thể đáp ứng. Điển hình như hộ ông Nguyễn Văn An yêu cầu Công ty phải mua hết khu đất với giá 300 triệu đồng; ông Phạm Minh Thành và ông Phạm Ngọc Tư yêu cầu phải hỗ trợ 400 triệu đồng/ha là không phù hợp thực tế nên Công ty không thể đáp ứng. Do đó, việc triển khai thi công một số hạng mục cơ sở hạ tầng bị gián đoạn. Thỏa thuận đền bù chưa thực hiện được nên việc triển khai thi công các hạng mục như hồ lắng, kênh mương thoát nước mặt bị gián đoạn, khiến công tác bảo vệ môi trường trong quá trình khai thác đá chưa được đảm bảo.
Liên quan đến vấn đề này, ông Từ Hải, Trưởng Phòng TN&MT huyện Tuy Phước, cho biết: “Chúng tôi đã yêu cầu UBND xã Phước Thành chủ trì, phối hợp với Công ty và các hộ dân liên quan xác định nguồn gốc đất để làm cơ sở thỏa thuận đền bù. Nếu Công ty không tuân thủ ý kiến chỉ đạo của huyện về công tác đảm bảo an toàn cho người dân trong quá trình sản xuất, huyện sẽ kiến nghị UBND tỉnh rút giấy phép khai thác”.
TRỌNG LỢI