Mô hình tưới tiết kiệm nước ở Phù Cát: Lợi ích thuyết phục
Phù Cát là huyện duy nhất ở tỉnh ta được Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp duyên hải Nam Trung bộ (thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam) triển khai dự án tưới nước tiết kiệm trong tỉnh. Nhận ra nhiều lợi ích từ mô hình này, không chỉ các nông dân trong mô hình duy trì mà nhiều người khác đã học hỏi, làm theo.
Sau thắng lợi trong hai vụ dưa hấu, dưa lê, sắp tới cả với bầu, bí, ớt anh Thạch cũng sẽ áp dụng phương pháp tưới tiết kiệm nước.
Tiện lợi đủ bề
Đậu phụng và xoài được xem là hai loại cây trồng chủ lực ở Phù Cát. So với cách tưới truyền thống, mô hình này giúp diện tích tưới cho mỗi lần bơm lớn hơn; thời gian tưới được rút ngắn lại; nước phân bổ đều trên toàn vùng giúp các bụi cây đậu phụng phát triển đồng đều; còn với xoài thì nước thấm sâu khoảng 50 - 60 cm giúp đất giữ được độ ẩm cần thiết.
Phấn khởi với kết quả có được khi thử nghiệm tưới tiết kiệm nước, nhiều nông dân như anh Trần Văn Cường, ông Nguyễn Văn Tư ở thôn Tân Hóa Nam, xã Cát Hanh quyết định đầu tư lớn, mở rộng hệ thống trên diện tích trồng trọt của mình.
Không chỉ có xoài và đậu phụng, hiệu quả của mô hình đã thuyết phục thêm nhiều người tìm cách ứng dụng vào canh tác với một số loại cây trồng khác. Đầu tuần này, về xã Cát Hiệp, đi đến đâu cũng nghe người ta kháo chuyện anh Trần Ngọc Thạch trúng lớn vụ dưa hấu nhờ sử dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm. Có thâm niên trồng dưa hấu hàng chục năm qua nhưng chưa năm nào gia đình anh Thạch thu tới 3 tấn dưa loại 1/sào. Dưa đẹp, giá cao và thương lái tranh nhau mua, kết quả gia đình anh Thạch lãi gần 250 triệu đồng.
Anh Thạch trò chuyện: “Qua tìm hiểu, thấy phương pháp tưới tiết kiệm nước hay quá, tôi quyết định đầu tư gần 70 triệu đồng lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm ở 1 ha đất bằng và 1 ha đất đồi. Trước đây, để tưới nước và phân cho cây, tôi phải làm rãnh, gặp chỗ đất nhấp nhô phải thuê người san bằng thì nước mới lan tới. Với hệ thống này, ngay cả dốc cao tầm 3 - 3,5 mét, nước vẫn đảm bảo chảy đều. Áp dụng cách tưới này, các khoản chi cho phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, điện, dầu đều giảm chỉ còn một nửa. Hệ thống lại đơn giản, mua vật liệu về rồi tôi tự lắp, có trục trặc gì cũng tự mình xử lý được”.
Tích cực nhân rộng
Từ đậu phụng chuyển sang ứng dụng cho cây dưa được thì từ xoài cũng có thể ứng dụng với nhiều loại cây trồng tương tự. Ở xã Cát Lâm, ông Nguyễn Văn Thi cũng đang lắp đặt hệ thống tưới nước tiết kiệm cho trang trại trồng cây ăn quả (mít, cam, bưởi...) của mình. Sau khi đến tận Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp duyên hải Nam Trung bộ để tham vấn, ông Thi quyết định đầu tư cho toàn bộ trang trại. Ông Thi kể: “Tôi thử triển khai song song hai hệ thống với mong muốn tìm ra giải pháp tối ưu với trang trại của mình, một là sử dụng hệ thống tưới tiết kiệm, hai là bơm nước từ suối lên hồ rồi dùng máy tưới. Kết quả cho thấy sử dụng hệ thống tưới tiện lợi hơn, vừa dùng ít nước hơn mà cây lại phát triển tốt hơn. Tham vấn các anh ở Viện thật kỹ lưỡng, tôi triển khai trên toàn trang trại!”.
Trò chuyện với tôi, anh Thạch cho biết: Sau vụ dưa hấu, tôi sử dụng hệ thống tưới với cây dưa lê và tiếp tục bội thu. Sắp tới cả bầu, bí, ớt tôi cũng tưới tiết kiệm nước. Nhiều nông dân đã đến hỏi thăm, tham quan mô hình tưới tiết kiệm nước của tôi, ai cũng hồ hởi trước những gì mà các nhà khoa học đã tạo ra.
Hiệu quả của hệ thống tưới tiết kiệm nước rất rõ ràng, dù vậy vẫn có không ít người tỏ ra chưa mặn mà, một số cho rằng thấy ít nước quá sợ cây không phát triển, nhưng phần lớn sự e ngại còn nằm ở chỗ chi phí ban đầu khá lớn - từ 20-30 triệu đồng/hệ thống tưới. Hơn nữa hầu như ai cũng e ngại chuyện phải canh giữ bởi hệ thống tưới trị giá hàng chục triệu đồng rõ ràng là một tài sản lớn của nông dân.
Ông Hoàng Vinh, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Cây lâu năm và bán khô hạn (Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp duyên hải Nam Trung bộ) tư vấn: Nếu giữ gìn tốt hệ thống có thể sử dụng trong nhiều năm. Về khoản đầu tư ban đầu, so với kết quả mang lại ngay trong vụ đầu, cộng với việc có thể sử dụng trong nhiều vụ sau nếu bà con giữ gìn cẩn thận bằng cách quấn lại và cất giữ đảm bảo thì không quá đáng lo ngại. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bà con”.
NGỌC TÚ