Số lượng đơn vị đạt chuẩn văn hóa: Biến động mạnh về số lượng
Số lượng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn văn hóa trong hai lần xét gần đây đã giảm hơn một nửa.
Đầu năm 2019, UBND tỉnh quyết định công nhận 156 cơ quan, đơn vị, DN ở 10 huyện, thị xã, thành phố đạt chuẩn văn hóa 5 năm (giai đoạn 2013 - 2017). Đến cuối năm 2019, khi xét công nhận danh hiệu tương tự giai đoạn 2014 - 2018, danh sách trên chỉ còn 69 cơ quan, đơn vị, DN.
“Rơi rụng” nhiều nhất là TP Quy Nhơn, từ 62 cơ quan, đơn vị, DN được công nhận (nhiều nhất trong các địa phương giai đoạn 2013 - 2017), xuống còn 12. Trước đây, nhóm các cơ quan, đơn vị, DN của Trung ương đóng trên địa bàn Quy Nhơn được 6 đơn vị cùng phối hợp theo dõi, đánh giá công nhận mới, công nhận lại. Từ năm 2016, toàn bộ công việc này được giao về Phòng VH-TT TP Quy Nhơn và cách thức đánh giá có một số thay đổi.
Trường THPT số 1 An Nhơn (TX An Nhơn) được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn văn hóa 5 năm (2014 - 2018).
Ông Nguyễn Ngọc Tiến, Trưởng Phòng VH-TT kiêm Phó Trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa TP Quy Nhơn, cho biết: “Chúng tôi đã hướng dẫn cụ thể thủ tục, các văn bản của hồ sơ đề nghị công nhận đạt chuẩn văn hóa 5 năm (2014 - 2018), nhưng do nhiều đơn vị chủ quan, chưa quan tâm đúng mức nên việc đăng ký và báo cáo kết quả thực hiện không đúng nên không đủ điều kiện công nhận. Thời gian tới Phòng sẽ tiếp tục tăng cường rà soát, hướng dẫn, hỗ trợ để các cơ quan, đơn vị, DN trên địa bàn thành phố thực hiện hồ sơ tốt hơn”.
Qua hai đợt xét công nhận, phần nào cũng cho thấy sự khó khăn, hạn chế trong xây dựng cơ quan, đơn vị, DN đạt chuẩn văn hóa 5 năm ở huyện miền núi. Lần trước, huyện Vĩnh Thạnh có 4 cơ quan, đơn vị nhưng lần sau không có đơn vị nào đạt; huyện Vân Canh lần trước không có và lần này cũng chỉ có 1 đơn vị (Trường THPT Vân Canh).
Trong khi nhiều địa phương bị giảm số lượng thì TX An Nhơn tăng lên rất nhiều, với 3 cơ quan và 18 đơn vị được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn văn hóa 5 năm (2014 - 2018). Đáng chú ý là phần nhiều các đơn vị được công nhận ở An Nhơn là các trường học. Cụ thể có 5 trường mẫu giáo, 7 trường tiểu học, 3 trường THCS, 1 trường THPT. Trước đó, 7/8 cơ quan, đơn vị ở TX An Nhơn được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn văn hóa 5 năm (2013 - 2017) cũng là các trường học.
Nói về điều này, ông Đặng Trung Hiếu, Phó Trưởng Phòng VH-TT TX An Nhơn, nhấn mạnh: Cốt lõi vấn đề là nhờ thị xã triển khai thực hiện đạt hiệu quả cao chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới những năm qua và đã hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2018. Trong quy định của bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới, có tiêu chí bắt buộc là các xã phải đảm bảo trường học các cấp ở địa phương có cơ sở vật chất và thiết bị dạy học đạt chuẩn quốc gia, phổ cập giáo dục bậc THCS... Ở An Nhơn, trong quá trình triển khai xây dựng nông thôn mới, đã có thêm nhiều trường được đầu tư lớn mọi mặt, đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, rồi mức độ 2... Giữa hai mảng “nông thôn mới” và “đơn vị văn hóa” có nhiều mối liên hệ, vì thế khi trường học đạt chuẩn quốc gia, thì thường cũng đảm bảo các điều kiện để được công nhận là đơn vị văn hóa.
Hai huyện cũng đi đầu trong tỉnh về xây dựng nông thôn mới là huyện Hoài Nhơn (đạt chuẩn nông thôn mới năm 2018) cũng có 14/27 cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa 5 năm (2013-2017) là các trường học; 6/8 cơ quan, đơn vị được công nhận đạt chuẩn văn hóa 5 năm (2014-2018) là các trường học; huyện Tuy Phước (phấn đấu về đích nông thôn mới trong năm 2020) có 7/9 cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa 5 năm (2014 - 2018) là các trường học.
HOÀI THU