Nghệ nhân Ưu tú Kim Hạnh: Gửi vui buồn vào câu ca, điệu thức tuồng
Nghệ nhân Ưu tú Kim Hạnh quê ở xã Cát Trinh, huyện Phù Cát nhưng hiện đang sống tại xã Nhơn Mỹ, TX An Nhơn, từng ngày thầm lặng gắn bó, neo giữ vui buồn đời mình vào câu ca, điệu tuồng…
Nghệ nhân Ưu tú Kim Hạnh vào vai Lỗ lâm công chúa trong Liên hoan Tuồng không chuyên toàn quốc năm 2018.
Năm 1992, chị đã đoạt HCV đầu tiên tại Liên hoan hát ru các dân tộc Việt Nam lần thứ nhất do Bộ VH-TT&TT tổ chức. Cũng từ đó, chị được nhiều đoàn Tuồng không chuyên trong tỉnh như đoàn Nghệ thuật tuồng (NTT) Tây Sơn, Sông Kôn, An
Nhơn 1... và cả các đoàn NTT ngoài tỉnh như: Hoa Mộng Thu (Nha Trang), Tùng Dương (Ninh Hòa)... mời về biểu diễn. Chị tham gia nhiều đoàn nghệ thuật tuồng suốt thời gian dài. Đến năm 2003, chị trở về tham gia đoàn NTT Trần Quang Diệu (thuộc Trung tâm VH-TT&TT TP Quy Nhơn) và gắn bó đến giờ. Chị và chồng - nghệ nhân Ngọc Bạn lại sớm khuya cùng nhau vui buồn với tuồng.
Nghệ nhân Ưu tú Kim Hạnh tên thật là Hà Thị Hạnh (SN 1966, quê ở xã Cát Trinh, huyện Phù Cát). Thành tích: HCV diễn viên hát ru tại Liên hoan hát ru các dân tộc Việt Nam, 1992; HCV vai Trần Thị trong Liên hoan Tuồng không chuyên toàn quốc, 2006; HCV vai Liễu Nguyệt Tiêm trong Liên hoan tác phẩm sân khấu của tác giả Tống Phước Phổ, 2015; HCV vai Lỗ Lâm trong Liên hoan Tuồng không chuyên toàn quốc năm 2018… Năm 2015, chị được Chủ tịch nước trao tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú.
Đầu quân cho đoàn NTT Trần Quang Diệu, như được tiếp thêm năng lượng từ những đồng nghiệp giàu đam mê, chị liên tục có thêm nhiều thành công. Năm 2006, chị vào vai Trần Thị trong vở Thần dược tại Liên hoan Tuồng không chuyên toàn quốc lần thứ 2 do Cục Văn hóa Thông tin cơ sở tổ chức tại Bình Định, xuất sắc giành HCV. “Nhân vật Trần Thị là một phụ nữ có nhan sắc mang nỗi đau mất chồng khi bị thế lực quan tham cường quyền hãm hại. Đó là một vai diễn nặng, diễn viên thể hiện nhiều câu hát nam và có nhiều chuyển biến nội tâm, nhưng nghệ sĩ Kim Hạnh đã diễn rất đạt”, nghệ sĩ Đào Thanh Tâm, tác giả kịch bản Thần dược, nhận xét.
Kim Hạnh luôn ý thức trau dồi nghề diễn bằng sự cầu thị, ham học hỏi. Trong khoảng thời gian đầu quân cho đoàn NTT Trần Quang Diệu, chị được nghệ sĩ Hoàng Việt hướng dẫn, truyền nhiều vai. Những vai diễn ấy về sau đều là những vai “đinh” của chị. Nhắc về chị, nghệ sĩ Hoàng Việt nhận xét: “Tôi quý Hạnh không chỉ ở lòng say mê nghề mà còn ở đức tính khiêm nhường, tinh thần chịu khó, cầu thị ham học hỏi. Nghệ sĩ Kim Hạnh là một đào hát được Tổ đãi với thanh, sắc, hình, bộ đều trọn vẹn“.
Niềm vui, với nghệ sĩ Kim Hạnh rất giản dị, phần nhiều là sự đón nhận nồng nhiệt của công chúng. Càng diễn Kim Hạnh càng nhuần nhị hơn. Tại Liên hoan Tuồng không chuyên toàn quốc năm 2018, Kim Hạnh vào vai Lỗ Lâm công chúa trong trích đoạn Lỗ Lâm công chúa đề cờ và xuất sắc nhận HCV. Với vai diễn này, Kim Hạnh được Ban giám khảo đánh giá đã nhập tròn vai, lối diễn nhuần nhị, sắc sảo. Trích đoạn Lỗ Lâm công chúa đề cờ cũng là trích đoạn ấn tượng nhất trong Liên hoan được vinh dự diễn lại trong đêm bế mạc Hội diễn.
Mấy mươi năm qua, câu ca, điệu tuồng đã là một phần không thể tách rời khỏi cuộc sống của Nghệ nhân Ưu tú Kim Hạnh. Thật khó hình dung về chị mà có thể tách rời với không gian sân khấu tuồng.
ĐỨC LINH