Cây đàn mandolin của người lính cơ yếu
Ông Trần Văn Dung (SN 1930, nguyên quán ở xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi, thành viên Ban Liên lạc truyền thống CCB Quân tình nguyện Hạ Lào - Đông Bắc Campuchia). Tháng 7.1945, ông Dung vào Đoàn Thanh niên cứu quốc tại Quảng Ngãi, đến năm 1947 ông xung phong vào Đội cảm tử quân và được chọn đưa đi học cơ yếu, sau đó được điều về Ty Mật mã Liên khu 5, thuộc Bộ Tổng tham mưu. Từ năm 1949 đến 1954, ông được điều đi nhiều chiến trường - từ cực Nam Trung Bộ phóng thẳng vào miền Đông Nam Bộ, đang Hạ Lào thoắt lại có mặt ở Đông Bắc Campuchia. Năm 1955, ông tập kết ra Bắc, sau giải phóng ông trở về Quy Nhơn, những năm 1982 - 1983 ông Dung làm Trưởng đoàn chuyên gia cho Trường Cơ yếu Quân đội Nhân dân Lào, đến năm 1989 ông về hưu.
Cây đàn mandolin của cựu chiến binh Trần Văn Dung.
Năm 2017, khi trao tặng cho Bảo tàng tỉnh Bình Định khá nhiều kỷ vật kháng chiến, trong đó có cây đàn mandolin, ông kể: “Năm 1947, khi đơn vị hành quân từ Quảng Ngãi vào Bình Định, tôi mua cây đàn mandolin này tại Bồng Sơn. Mua đàn rồi mới bắt đầu học. Tôi học ở anh em, đồng đội, học ở nhân dân. Túc tắc như vậy đến năm 1950 là thạo và tham gia Đội văn nghệ của Ty Mật mã. Gọi là Đội văn nghệ nhưng 20 người vừa làm công tác chuyên môn, vừa hoạt động văn nghệ. Dù vậy, chúng tôi đã biểu diễn phục vụ rất nhiều hội nghị, đại hội trên toàn Quân khu 5”.
Sau đó, như đã kể ở trên, cây đàn mandolin theo ông Dung đi khắp các chiến trường. Nhưng đặc biệt nhất là chuyến phục vụ cho Đoàn sĩ quan liên lạc Liên hiệp 4 bên ký kết Hiệp định Paris năm 1973, vào tháng 12.1972. Khi đó, với chức vụ là Đoàn trưởng Đoàn ĐB223, ông Dung chỉ huy 1 đoàn gồm 65 ô tô hành quân từ Hà Đông vượt Trường Sơn vào đến tận Lộc Ninh. Trong bất cứ hoàn cảnh nào, ông Dung cũng lạc quan, bền chí, tin tưởng ở thắng lợi cuối cùng của cách mạng.
Cả cho đến khi về hưu, ông Dung vẫn gắn bó với cây đàn và ông bắt đầu sáng tác. “Bài ca người cựu chiến binh” chính là tác phẩm đầu tay của ông và vui hơn nữa là bài hát đã đạt giải nhất tại Hội diễn văn nghệ quần chúng TP Quy Nhơn lần thứ II - năm 2000. Đến nay, ông Dung đã sáng tác được 13 bài hát về tình cảm tha thiết với quê hương, với Đảng, với CCB và đồng bào Việt Nam.
NGUYỄN THỊ THANH TRÀ