Nhà khoa học chia sẻ kiến thức khoa học Vật lý thiên văn

Hội thảo khoa học quốc tế “Vũ trụ vàng: Vật lý thiên văn hạt nhân và tia vũ trụ trong kỷ nguyên đa thông tin” và “Vật lý thiên văn SAGI 2022 - Những hướng nghiên cứu tiên phong của Vật lý thiên văn trong kỷ nguyên vàng của phân cực bụi” đã khai mạc vào sáng 25.7, tại Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE, phường Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn).

Quang cảnh Hội thảo. Ảnh: TRỌNG LỢI

Đây là chuỗi các sự kiện thuộc chương trình “Gặp gỡ Việt Nam” lần thứ 18 - năm 2022, do Hội Gặp gỡ Việt Nam, ICISE phối hợp Ban tổ chức quốc tế (Viện nghiên cứu Flatiron, ĐH California Santa Cruz, Mỹ; Viện nghiên cứu Vật lý thiên Văn Pháp; tổ chức nghiên cứu RIKEN, Nhật Bản...) tổ chức.

Các đồng chí: Huỳnh Thành Đạt - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ KH&CN; Nguyễn Phi Long - Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; GS Trần Thanh Vân - Chủ tịch Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam; GS Lê Kim Ngọc - Chủ tịch Hội Bảo trợ trẻ em Việt Nam tại Pháp; hơn 30 nhà khoa học, trong đó có 4 người Việt Nam và 27 người đến từ 10 quốc gia trên thế giới; 50 học sinh của 3 trường chuyên các tỉnh Bình Định, Phú Yên tham dự sự kiện...

Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt và Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Phi Long dự Hội thảo. Ảnh: TRỌNG LỢI

Trong ngày đầu cũng diễn ra Hội thảo “Vũ trụ vàng: Vật lý thiên văn hạt nhân và tia vũ trụ trong kỷ nguyên đa thông tin”. Tại đây, các chuyên gia trình bày báo cáo khoa học, thảo luận các khía cạnh học thuật của Vật lý thiên văn đa thông tin; tia vũ trụ năng lượng cực cao; tia vũ trụ và sự sống; thiên văn học Neutrino; vật chất trên sao Neutron; các tương tác giữa tia vũ trụ với bầu khí quyển của Trái đất tạo ra “mưa vũ trụ”; hàm ý của dữ liệu hạt nhân và các mô hình tương tác hadronic; hạt nhân nặng và các tia vũ trụ...

Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt đánh giá cao và chào đón các nhà khoa học, nhà nghiên cứu hàng đầu trong lĩnh vực Vật lý thiên văn đến với Việt Nam. Ảnh: TRỌNG LỢI

Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt đánh giá cao và chào đón các nhà khoa học, nhà nghiên cứu hàng đầu trong lĩnh vực Vật lý thiên văn đến Việt Nam. Bộ trưởng nhấn mạnh, chuỗi hai sự kiện Hội thảo khoa học quốc tế  “Vũ trụ vàng: Vật lý thiên văn hạt nhân và tia vũ trụ trong kỷ nguyên đa thông tin” và “Vật lý thiên văn SAGI 2022 - Những hướng nghiên cứu tiên phong của vật lý thiên văn trong kỷ nguyên vàng của phân cực bụi” rất có ý nghĩa khi năm 2022 đã được Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc chọn là Năm Quốc tế về khoa học cơ bản vì sự phát triển bền vững. Hiện nay, Việt Nam đã từng bước tạo lập được môi trường học thuật tiên tiến trong nước, thu hút nhiều nhà khoa học trẻ ở nước ngoài về nước tiếp tục phát triển các trường phái nghiên cứu tiên phong, hình thành được các tập thể khoa học mạnh có trình độ quốc tế (điển hình như Viện Toán học, Viện Vật lý, Viện Vật liệu, Viện Công nghệ sinh học...). Năm 2021, Việt Nam vươn lên vị trí 45, vào tốp 50 thế giới với hơn 18.000 bài báo được công bố.

GS Trần Thanh Vân phát biểu khai mạc Hội thảo quốc tế. Ảnh: TRỌNG LỢI

GS Trần Thanh Vân cho biết, Vật lý thiên văn là một trong vài ngành khoa học đang phát triển mạnh và có nhiều tiềm năng khám phá quan trọng trong tương lai gần. Việt Nam đang có hai nhóm nghiên cứu thiên văn và Neutrino có năng lực và kinh nghiệm, nhận được sự hỗ trợ thực tế của cộng đồng khoa học quốc tế. Qua Hội thảo lần này, giáo sư mong muốn Bộ KH&CN cùng đồng hành, hỗ trợ để hai nhóm nghiên cứu khoa học phát triển, đóng góp để hình ảnh khoa học Việt Nam lan tỏa trong cộng đồng khoa học thế giới.

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Phi Long phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: TRỌNG LỢI.

Theo ông Nguyễn Phi Long, Chủ tịch UBND tỉnh, trong nhiều năm qua, Bình Định luôn xác định phát triển giáo dục là một trong những ưu tiên hàng đầu. Ngoài mục tiêu xây dựng Quy Nhơn là thành phố du lịch, Bình Định còn hướng đến xây dựng Quy Nhơn trở thành trung tâm phát triển khoa học đầu tiên của cả nước. Tôi rất vui vì được chứng kiến rất nhiều giáo sư, tiến sĩ hàng đầu thế giới về với Quy Nhơn để chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm nghiên cứu khoa học cho các thế hệ trẻ. Hội thảo lần này chính là dịp cầu, cơ hội để các nhà khoa học quốc tế và Việt Nam, đặc biệt là sinh viên, nghiên cứu sinh có điều kiện gặp gỡ, trao đổi và cập nhật kiến thức trong lĩnh vực nghiên cứu Thiên văn học, Vũ trụ học.

“Tôi hy vọng qua lần gặp gỡ khoa học này, các nhà khoa học trên thế giới sẽ có thêm sự hiểu biết về những đặc trưng văn hóa, lịch sử, thiên nhiên và con người Bình Định để giới thiệu cho bạn bè gần xa”, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Phi Long, nhấn mạnh.

Hội thảo thu hút nhiều học sinh tham gia. Ảnh: TRỌNG LỢI

TS Nguyễn Trọng Hiền tuyên bố khởi động nhóm Vật lý Thiên văn tại ICISE. Ảnh: TRỌNG LỢI

Dịp này, Hội Gặp gỡ Việt Nam và ICISE tổ chức lễ ra mắt nhóm Vật lý thiên văn của Viện nghiên cứu khoa học và giáo dục liên ngành (IFIRSE) trực thuộc Trung tâm ICISE do Quỹ Simons tài trợ.

Lễ ra mắt nhóm Vật lý thiên văn của Viện nghiên cứu khoa học và giáo dục liên ngành (IFIRSE) trực thuộc Trung tâm ICISE do Quỹ Simons tài trợ. Ảnh: TRỌNG LỢI

Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt trồng cây lưu niệm tại Vườn Nobel. Ảnh: TRỌNG LỢI

Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt trao đổi cùng các nhà khoa học Vật lý thiên văn. Ảnh: TRỌNG LỢI

Hội thảo diễn ra từ ngày 24 - 29.7, tại ICISE.

TRỌNG LỢI