Hội thảo Khoa học vì hòa bình về an ninh nguồn nước

(BĐ) - Hội thảo Khoa học vì hòa bình của Liên minh nghị viện thế giới (IPU), với chủ đề “An ninh và mất an ninh nguồn nước: Tái thiết sự chung sống hòa bình với khoa học” khai mạc vào sáng 11.9, tại Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE). Đây là sự kiện ngoại giao khoa học được tổ chức bởi IPU, Bộ KH&CN, Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam, UBND tỉnh Bình Định và ICISE, cung cấp một diễn đàn học thuật để hiện thực hóa tầm nhìn về sự thống nhất các vấn đề quốc tế thông qua khoa học nhằm mục đích chung sống hòa bình. Hội thảo này đóng vai trò là nền tảng đối thoại giữa các nghị viện về các chủ đề liên quan đến mục tiêu cốt lõi của IPU.

Quang cảnh hội thảo.

Dự lễ khai mạc hội thảo, về phía lãnh đạo Trung ương có các đồng chí: Nguyễn Đức Hải - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; Vũ Hải Quân - Ủy viên Trung ương Đảng, Giám đốc ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh; Nguyễn Tuấn Anh - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội.

Về phía lãnh đạo tỉnh có các đồng chí: Hồ Quốc Dũng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Đoàn Văn Phi - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; Lâm Hải Giang - Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Lý Tiết Hạnh - Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh...

Lãnh đạo Quốc hội, lãnh đạo tỉnh dự khai mạc hội thảo.

Dự lễ khai mạc còn có GS Trần Thanh Vân - Chủ tịch Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam; GS Lê Kim Ngọc - Chủ tịch Hội Bảo trợ trẻ em tại Pháp…

GS Lê Kim Ngọc (giữa) trao đổi với ông Mokhtar Omar, Cố vấn cấp cao của Tổng thư ký IPU.

Hơn 60 nhà khoa học và các nghị sĩ trẻ đại diện 18 quốc gia trên thế giới tham dự hội thảo, trong đó có các diễn giả quốc tế, như: Ông Martin Chungong, Tổng thư ký IPU; ông Mokhtar Omar, Cố vấn cấp cao của Tổng thư ký IPU; ông Denis Naughten, Chủ tịch Nhóm công tác IPU về KH&CN; ông Hubert Julien-Laferriere, Chủ tịch Ủy ban IPU về các vấn đề Trung Đông; ông Steve Killelea, Nhà sáng lập và là Chủ tịch điều hành Viện Kinh tế và Hòa bình; ông Remy Kinna, Chuyên viên pháp lý, Ban Thư ký Công ước LHQ về bảo vệ và sử dụng sông ngòi và hồ quốc tế; ông Shawn Steil, Đại sứ Canada tại Việt Nam…

Các diễn giả quốc tế tham dự hội thảo.

Các đại biểu dự khai mạc hội thảo.

Hội thảo diễn ra từ ngày 11 - 13.9, là hội thảo đầu tiên do IPU tổ chức tại ICISE trong khuôn khổ ký kết hợp tác giữa IPU và ICISE vào ngày 11.5.2023 tại Geneva (Thụy Sĩ). Hội thảo tập hợp các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, các nhà quản lý và các nghị sĩ trẻ từ Việt Nam, châu Á - Thái Bình Dương, châu Phi và các vùng khác trên thế giới để chia sẻ kiến thức, trình bày kết quả nghiên cứu và thảo luận về các vấn đề liên quan đến an ninh và mất an ninh nguồn nước. Đây là một vấn đề quốc tế rất quan trọng và cần những giải pháp hòa bình dựa trên nền tảng khoa học để cùng giải quyết.

Ông Mokhtar Omar, Cố vấn cấp cao của Tổng thư ký IPU phát biểu tại lễ khai mạc hội thảo.

Hội thảo có 9 phiên thảo luận với các chuyên đề chuyên sâu, gồm: Khoa học và chính trị; các chương trình quan sát Trái đất để giám sát nguồn nước; thực hành lập pháp điển hình; ngoại giao đa phương, trong khu vực và song phương về nguồn nước cho các hợp tác xuyên biên giới; phương pháp tiếp cận dựa trên quyền con người đối với an ninh nguồn nước và hòa bình; đổi mới công nghệ xử lý nước nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước; thúc đẩy an ninh nguồn nước thông qua khoa học cộng đồng; mạng lưới Liên minh nghị viện về nguồn nước; ngoại giao khoa học và khoa học dự đoán.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải hoan nghênh và đánh giá cao sáng kiến của ICISE phối hợp cùng IPU tổ chức hội thảo Khoa học vì hòa bình với chủ đề “An ninh và mất an ninh nguồn nước: Tái thiết sự chung sống hòa bình với khoa học”.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu khai mạc hội thảo.

Việt Nam là quốc gia ven biển Thái Bình Dương, có 3.450 con sông, suối lớn nhỏ, với chiều dài từ 10 km trở lên, tổng lượng nước mặt trung bình hằng năm hiện nay khoảng 830 tỷ m3, nhưng 63% nguồn nước mặt tạo ra bởi các lưu vực sông nằm ngoài lãnh thổ. Trong đó, hai con sông lớn là sông Cửu Long với 90% và sông Hồng với trên 50% lưu vực nằm ngoài lãnh thổ Việt Nam. Do đó, có thể nói nguồn nước của Việt Nam phụ thuộc nhiều vào lưu vực các con sông bắt nguồn từ nước ngoài. Với những lý do này và trong bối cảnh tác động ngày càng tiêu cực, và khó dự báo của biến đổi khí hậu, an ninh nguồn nước là vấn đề mà Việt Nam đặc biệt quan tâm; cần phải xây dựng định hướng, mục tiêu và các giải pháp cụ thể nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước. Để đảm bảo an ninh nguồn nước cho trên 100 triệu dân và là nước đang phát triển ở mức thu nhập trung bình, Việt Nam đang đứng trước một số thách thức lớn về vấn đề này.

Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng (bên trái) gặp gỡ các diễn giả quốc tế.

Trong khuôn khổ hội thảo, với mong muốn hợp tác cùng cộng đồng khu vực và quốc tế bảo đảm an ninh nguồn nước quốc gia, đồng chí Nguyễn Đức Hải đề nghị các đại biểu tham dự cùng nhau chia sẻ những thách thức đang gặp phải và trao đổi các giải pháp tháo gỡ, các bài học, kinh nghiệm trong thực hiện mục tiêu này và thảo luận chuyên sâu về 4 chuyên đề của hội thảo, đó là về tình hình nước và hòa bình thế giới; pháp luật và thực tiễn tốt nhất - mạng lưới nghị viện về nước; nghiên cứu điển hình Việt Nam, Shekel và Trung Đông; hợp tác cho một dự án nước với nhau.

Lãnh đạo Quốc hội, lãnh đạo tỉnh trao đổi với các diễn giả quốc tế.

Phát biểu ý kiến tại hội thảo, Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng cũng cho rằng, hội thảo Khoa học vì hòa bình là sự kiện đầu tiên đánh dấu cho Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa IPU với ICISE chính thức được hiện thực hóa. Đồng thời, là hội thảo có ý nghĩa quan trọng và chất lượng cao về mặt học thuật trong bối cảnh hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển đang đối mặt với những thách thức lớn. Tại sự kiện này, các vấn đề liên quan an ninh và mất an ninh nguồn nước dựa trên các hướng giải quyết từ khoa học để xây dựng hòa bình sẽ được đề cập, phân tích, làm rõ. Sự kiện này cũng góp phần củng cố mối quan hệ giữa cộng đồng khoa học và cộng đồng liên minh các nghị viện nhằm ủng hộ khoa học và hòa bình thế giới.

Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Hồ Quốc Dũng phát biểu ý kiến tại hội thảo.

Đồng chí Hồ Quốc Dũng hy vọng rằng, sau hội thảo này, các chuyên gia, nhà khoa học sẽ quay trở lại Bình Định, không chỉ để tham dự các cuộc gặp gỡ khoa học mà còn hỗ trợ, giúp đỡ Bình Định phát triển khoa học, giáo dục và các lĩnh vực KT-XH khác để Bình Định thật sự trở thành một điển hình phát triển bền vững dựa trên nền tảng KH&CN.

Các diễn giả quốc tế trao đổi ý kiến với nhau tại hội thảo.

Phát biểu tại lễ khai mạc hội thảo, GS Trần Thanh Vân - Chủ tịch Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam, nhấn mạnh: Việt Nam đã tham gia đề xuất đề án lấy năm 2022 - 2023 là năm quốc tế khoa học cơ bản để phục vụ phát triển bền vững, một kiến nghị mà LHQ đã công bố ngày 2.12.2021. Việt Nam cũng là thành viên sáng lập của kiến nghị Thập niên Khoa học 2024 - 2034 để phục vụ phát triển bền vững mà LHQ đã công bố ngày 25.8 vừa qua. Những thành công lớn lao của Việt Nam trong hội nhập quốc tế về khoa học cũng đưa lại cho chúng ta một trách nhiệm thực tế và trách nhiệm này không thể thực hiện được nếu không có sự trao đổi và cộng tác của các nghị viên quốc hội với các lãnh đạo trong mỗi quốc gia. Đấy là tầm nhìn và con đường tương lai để có một sự phát triển bền vững cho trái đất xanh của chúng ta, một con đường mà IPU và ICISE sẽ cùng nhau đồng hành, tiến tới. ICISE sẽ trở thành một điểm gặp gỡ thường niên trong tinh thần ngoại giao khoa học của các nghị sĩ quốc hội các nước thuộc IPU trong chuỗi các hội thảo IPU khoa học vì hòa bình.

GS Trần Thanh Vân phát biểu tại lễ khai mạc hội thảo.

TRỌNG LỢI