Thể thức thi đấu thuyền máy công thức 1 ra sao?

Đã trải qua gần 40 năm tổ chức, đi qua hơn 30 quốc gia trên thế giới và có 300 lần tổ chức thi đấu, nhưng Giải đua thuyền máy công thức 1 (UIM F1H2O World Championship) vẫn còn xa lạ với người hâm mộ thể thao Việt Nam. Giờ đây, khán giả trong nước có thể theo dõi những đường đua kịch tính, hấp dẫn với những cỗ máy có tốc độ lên đến 250km/h ngay tại đầm Thị Nại (TP Quy Nhơn, Bình Định), vào ngày 29 - 31.3.

UIM F1H2O World Championship là giải đua thuyền cao tốc cấp độ cao nhất trên thế giới, tương tự như giải đua xe F1. Giải đấu do Liên đoàn thuyền máy quốc tế (Union Internationale Motonautique - UIM) tổ chức và được H2O Racing quảng bá (được gọi vắn tắt F1H2O).

Giống như đua xe công thức 1, UIM F1H2O World Championship sẽ thi đấu từ 6 - 8 chặng Grand Prix, với khoảng 10 đội đua đến từ các nước, mỗi đội có 2 thành viên. Mỗi chặng Grand Prix được diễn ra ở các khu vực châu Âu, châu Á và Trung Đông. Các chặng sẽ có 3 ngày thi đấu, trong ngày đầu tiên sẽ thi đấu Qualifying giành Pole, hay còn gọi là giành vị trí xuất phát; ngày thứ 2 là đua nước rút tính điểm (Sprint Race); và ngày cuối cùng là vòng đua chính (Final Race).

UIM F1H2O World Championship với thể thức thi đấu hấp dẫn. Do đó, để đạt kết quả tốt, ngoài kỹ năng, còn phải có sự chuẩn bị kỹ về phương tiện đua. Ảnh: AN NHIÊN

Thể thức thi đấu

Qualifying: Vòng loại là một phần của giải đua F1H2O World Championship - Grand Prix, diễn ra trước mỗi chặng đua chính. Mục đích của vòng loại là để xác định thứ hạng xuất phát cho các tay đua trong chặng đua chính (Pole). Thiết bị bấm giờ hiện đại nhất sẽ ghi lại thành tích của từng thuyền. Vòng loại được chia thành ba giai đoạn: Q1, Q2 và Q3.

- Q1: Tất cả các tay đua đều tham gia. Mỗi tay đua có thể chạy nhiều vòng bất kỳ lúc nào trong phiên 20 phút, 12 tay đua nhanh nhất sẽ tiến vào Q2. Thứ hạng của những tay đua không vượt qua Q1 sẽ được xác định dựa trên thời gian họ đạt được trong Q1.

- Q2: 12 tay đua nhanh nhất từ Q1 tham gia. Sau 7 phút giải lao, thời gian sẽ được tính lại và 12 tay đua còn lại sẽ đua tiếp trong phiên 15 phút tiếp theo, mỗi tay đua sẽ hoàn thành bất kỳ số vòng nào mà họ muốn trong suốt 15 phút; 6 tay đua nhanh nhất sẽ tiến vào Q3. Thời gian mà những người không đủ điều kiện vào Q3 hoàn thành sẽ thể hiện vị trí xuất phát của họ.

- Q3: 6 tay đua nhanh nhất từ Q2 tham gia. Các tay đua thi đấu trong 10 phút. Thứ hạng về đích của các tay đua sẽ quyết định vị trí xuất phát của họ trong chặng đua chính.

Lưu ý: Các tay đua có thể bị phạt nếu họ dừng lại không cần thiết trên đường đua hoặc cản trở tay đua khác trong quá trình phân hạng. Không được phép tiếp nhiên liệu trong quá trình chạy thử tính giờ.

Sprint race (vòng nước rút): Mỗi đường đua của vòng thi này có khoảng cách khác nhau, nhưng thông thường có chiều dài khoảng 2.000 m. Mỗi đường đua có ít nhất một đoạn thẳng dài và nhiều khúc cua gấp, chủ yếu là cua trái với một hoặc hai cua phải.

Chặng nước rút mới được bổ sung vào năm 2023 để tính thành tích cá nhân của các tay đua. Các tay đua sẽ được bốc thăm để chia thành 2 chặng đấu. Người chiến thắng ở mỗi chặng sẽ được điểm quy đổi, dựa vào hệ thống tính điểm của UIM.

Final race (vòng đua chính): Kéo dài khoảng 45 phút, các tay đua sẽ thi đấu theo vòng quanh một đường đua (sa hình) được đánh dấu. Thứ tự xuất phát của các tay đua đã được xác định từ vòng Qualifying. Trải qua 30 vòng (lap), người chiến thắng được xác định là tay đua hoàn thành vòng đua chính với thời gian nhanh nhất.

UIM F1H2O World Championship chặng đua diễn ra ở đầm Thị Nại (TP Quy Nhơn) sẽ rất hấp dẫn. Ảnh: F1H2O

Luật thi đấu:

Các tay đua phải sử dụng thuyền máy được thiết kế theo quy định của UIM. Tốc độ tối đa của thuyền máy là 250 km/h. Các tay đua không được phép va chạm với nhau hoặc với các chướng ngại vật trên đường đua. Nếu vi phạm luật thi đấu, các tay đua có thể bị phạt, bao gồm cả việc bị loại khỏi cuộc đua.

Điều kiện nước trong giải đua F1H2O

Điều kiện nước đóng vai trò quan trọng trong kết quả của mỗi chặng đua F1H2O. Dòng chảy và gió thay đổi theo từng vòng đua, cộng với nước bắn tung tóe liên tục lên màn hình điều khiển nhỏ bé khiến các tay đua thường phải "lái xe" trong tình trạng "mù" ở tốc độ tối đa, chỉ cách đối thủ vài inch.

Dưới đây là một số yếu tố quan trọng về điều kiện nước trong F1H2O:

- Dòng chảy: Dòng chảy có thể ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ và khả năng điều khiển của thuyền. Các tay đua cần phải điều chỉnh kỹ thuật lái của họ để thích ứng với dòng chảy.

- Gió: Gió mạnh có thể tạo ra sóng lớn, khiến việc lái thuyền trở nên khó khăn và nguy hiểm.

- Độ mặn: Độ mặn của nước có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của động cơ thuyền.

- Nhiệt độ: Nhiệt độ nước có thể ảnh hưởng đến độ bám của lốp thuyền.

Ban tổ chức F1H2O sẽ theo dõi chặt chẽ các điều kiện nước và có thể hoãn hoặc hủy bỏ cuộc đua nếu điều kiện quá nguy hiểm. Ngoài ra, các tay đua F1H2O cũng cần có kỹ năng đặc biệt để lái thuyền trong điều kiện nước khó khăn.

Một số kỹ năng quan trọng:

- Khả năng đọc dòng chảy: Các tay đua cần phải có khả năng đọc dòng chảy và điều chỉnh kỹ thuật lái của họ để thích ứng.

- Khả năng kiểm soát thuyền trong sóng lớn: Các tay đua cần phải có khả năng kiểm soát thuyền trong sóng lớn và giữ cho thuyền không bị lật.

- Khả năng khởi động lại thuyền: Nếu thuyền bị lật, các tay đua cần phải có khả năng khởi động lại thuyền nhanh chóng.

Trong trường hợp bị lật úp (barrel-roll), một túi khí được trang bị bắt buộc phía trên đầu người lái sẽ tự động phồng lên khi tiếp xúc với nước. Điều này giúp buồng lái nổi trên mặt nước cho đến khi lực lượng cứu hộ đến. Tất cả các tay đua đều có bình dưỡng khí tự động được lắp bên trong khoang lái như một tính năng an toàn bổ sung. Điều kiện nước là một yếu tố quan trọng trong F1H2O và có thể ảnh hưởng đáng kể đến kết quả của mỗi chặng đua.

Thông tin giải đua

Tín hiệu đèn

Mỗi đội đua phải trang bị thiết bị điện tử tính giờ và đèn báo. Đây là điều kiện bắt buộc để được phép tham gia thi đấu. Tín hiệu đèn được sử dụng theo các quy tắc này để thông báo thời gian cụ thể hoặc hướng dẫn cho tay đua. Ý nghĩa của các loại đèn, như sau:

Vàng: Giảm tốc độ xuống tối đa 3000 vòng/phút - cần hết sức cẩn thận trên đường đua - giữ vị trí hiện tại - không được vượt - đi theo thuyền dẫn đường

Đỏ: Dừng cuộc đua, giảm tốc độ ngay lập tức và quay trở lại cầu cảng xuất phát, tương tự như cờ đen thực tế.

Cờ trắng và xanh cảnh báo: Thuyền cứu hộ phải được ưu tiên nhường đường. Lời phàn nàn từ nhân viên cứu hộ sẽ bị phạt.

Thuyền bị hỏng hóc: Chỉ được kéo về khu vực kéo thuyền hoặc cầu cảng xuất phát trong điều kiện "dừng cuộc đua" và nếu có thuyền hỗ trợ.

Trong thời gian chạy thử và đua: Ít nhất một thành viên trong đội phải luôn ở khu vực báo hiệu và duy trì liên lạc vô tuyến với tay đua trong các buổi chạy thử, chạy tính giờ và đua.

Lưu ý:

Vòng/phút (rpm) là đơn vị đo tốc độ động cơ, tương đương với số vòng quay của trục động cơ trong một phút. Cờ đen trong đua xe thường được sử dụng để loại một tay đua khỏi cuộc đua vì vi phạm luật.

AN NHIÊN