Chủ động sản xuất vụ lúa Hè Thu trong điều kiện khô hạn
Trước tình hình nắng nóng gay gắt kéo dài, ảnh hưởng đến kế hoạch gieo sạ lúa Hè Thu 2024, ngành nông nghiệp đã ban hành sớm lịch thời vụ và cơ cấu giống; đồng thời khuyến nghị nông dân chủ động làm đất, chuẩn bị sẵn lúa giống, phân bón…
Tất bật cải tạo đất
Dưới cái nắng oi bức những ngày trung tuần tháng 4, không khí lao động trên nhiều đồng ruộng trong tỉnh vẫn khá nhộn nhịp. Nông dân phát bờ dọn cỏ, cắt gốc rạ, cày ải cải tạo đất để chuẩn bị gieo sạ lúa Hè Thu. Vụ Hè Thu 2024, dự kiến toàn tỉnh sẽ gieo sạ hơn 41.600 ha lúa.
Ngay sau khi thu hoạch lúa Đông Xuân, nông dân ở các xã, phường tại TX An Nhơn tất bật cải tạo đất. Ông Hồ Minh Nhựt (57 tuổi, ở thôn Háo Đức, xã Nhơn An) cho hay, giữa tháng 4 đã cắt cỏ, phát dọn gốc rạ, dọn cỏ bờ và thuê máy cày ải 1,5 sào ruộng để cắt đứt sâu bệnh chuyển vụ. “Chân ruộng ở đây khá cao, vả lại “ăn nước” từ trạm bơm, nên phải hạ bớt gốc rạ cho dễ làm đất. Dự kiến cuối tháng này hoặc đầu tháng 5, tôi sẽ sử dụng giống lúa BC 15 để gieo sạ. Trước đó, vụ Đông Xuân cũng với giống lúa này, thu hoạch được 450 kg/sào (500 m2/sào). Hiện thương lái đang mua lúa BC 15 hơn 9.000 đồng/kg, sản lượng và giá như vậy coi như là thành công với chúng tôi”, ông Nhựt chia sẻ.
Người dân xã Nhơn An (TX An Nhơn) sử dụng máy cày ải, phơi đất chuẩn bị gieo sạ lúa vụ Hè Thu 2024. Ảnh: TRỌNG LỢI
Tại huyện Tuy Phước, nông dân cũng đồng loạt xuống đồng dọn cỏ bờ, thuê máy cày ải phơi đất trước khi cho nước vào cày ngâm, gieo sạ. Theo kế hoạch sản xuất vụ Hè Thu toàn huyện sẽ gieo sạ hơn 7.000 ha lúa.
Những ngày qua, bà Nguyễn Thị Hà (thôn Phú Mỹ 2, xã Phước Lộc) tất tả dọn cỏ bờ, mua giống ĐV108 chuẩn bị gieo sạ 7 sào ruộng. Bà Hà thổ lộ: So với những đồng ruộng khác, chân ruộng của cánh đồng Miễu Nam thấp hơn, nước tưới nhờ thế cũng dồi dào. Tuy nhiên, theo dõi tình hình dự báo thời tiết trên báo, đài và thực tế nắng hạn như đang diễn ra, chúng tôi xuống giống đúng theo lịch thời vụ đã được chính quyền địa phương công bố. Sử dụng nước như thế nào sao cho hợp lý tiết kiệm cũng đã được chính quyền quán triệt nhiều lần, bản thân chúng tôi cũng rất lưu tâm nhằm duy trì lượng nước đảm bảo cung cấp cho cây lúa sinh trưởng và phát triển.
Chủ động vào vụ sản xuất
Căn cứ vào tình hình thời tiết, từ giữa tháng 3, ngành nông nghiệp tỉnh đã xây dựng kế hoạch lịch thời vụ và cơ cấu giống gieo sạ. Ông Kiều Văn Cang, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở NN&PTNT) cho biết: Theo dự báo, lượng mưa từ tháng 3 đến tháng 5 thấp hơn so với trung bình nhiều năm và lượng nước đã tích được tại các công trình thủy lợi phục vụ sản xuất vụ Hè Thu năm nay cũng thấp hơn so với cùng kỳ nhiều năm, nguy cơ xảy ra hạn hán cục bộ rất rõ ràng. Do vậy, ngành nông nghiệp đề ra lịch gieo sạ vụ Hè tập trung từ cuối tháng 3 đến giữa tháng 4; vụ Thu gieo sạ tập trung từ ngày 1.5 và kết thúc trước ngày 15.5. Những vùng có nguy cơ thiếu nước, thu hoạch lúa Đông Xuân xong là làm đất gieo sạ ngay lúa vụ Thu.
Kết thúc vụ lúa Đông Xuân 2023 - 2024, UBND phường Nhơn Thành (TX An Nhơn) chỉ đạo đơn vị nhà thầu thi công kênh mương thủy lợi để dẫn nước tưới cho cánh đồng Nhơn Thuận. Ảnh: TRỌNG LỢI
Hơn nữa, để chủ động thích ứng điều kiện nắng hạn, mưa lớn vào cuối vụ, ngành nông nghiệp cũng ban hành cơ cấu giống, ưu tiên sử dụng các giống trung và ngắn ngày, thời gian sinh trưởng vụ Thu dưới 105 ngày, vụ Hè dưới 95 ngày. Vụ Hè có các giống ĐV 108, An Sinh 1399, Đài Thơm 8; vụ Thu là ĐV 108, ĐB 6, TBR1, VNR20, Đài Thơm 8. Bên cạnh đó, còn bổ sung một số cơ cấu giống khác, như: Vụ Hè có Thiên ưu 8, BĐR 27, Khang Dân 28… Vụ Thu có Hà Phát 3, VNR 10, BĐR 999, ML 215… Giống triển vọng có TBR 97, Sơn Lâm 1, Hạt vàng 36; hay giống lúa lai có Nhị ưu 838, HYT 100…
Vụ Hè Thu 2024, toàn tỉnh gieo trồng hơn 41.600 ha lúa; trong đó huyện Tuy Phước hơn 7.000 ha, TX An Nhơn 6.400 ha, huyện Phù Cát 6.080 ha, huyện Phù Mỹ 5.640 ha, TX Hoài Nhơn 4.882 ha… Với cây trồng cạn, có 3.991 ha cây bắp, 1.863 ha cây đậu phụng, 2.867 ha cây mè, 5.573 ha rau các loại và 601 ha đậu các loại.
“Căn cứ điều kiện thời tiết hiện nay, ngành nông nghiệp đề nghị chính quyền các địa phương chỉ đạo bà con gieo sạ đồng loạt, tập trung theo từng vùng, từng cánh đồng trong thời gian từ 5 - 7 ngày”, ông Cang cho biết thêm.
Theo hướng dẫn của ngành nông nghiệp, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố đã chủ động xây dựng kế hoạch triển khai lịch thời vụ, cơ cấu giống và giải pháp cho sản xuất vụ lúa Hè Thu. Ông Phan Long Dũng, Phó trưởng phòng Kinh tế TX An Nhơn chia sẻ, vụ Hè Thu năm nay, bà con An Nhơn sẽ gieo sạ 6.400 ha, theo cơ cấu giống được tỉnh định hướng. Để chủ động thích ứng với nắng nóng, khô hạn, UBND thị xã đã yêu cầu UBND các xã, phường kiểm tra, rà soát kế hoạch sản xuất trồng trọt vụ Hè Thu; tăng cường chỉ đạo sản xuất, gieo trồng đúng khung lịch thời vụ và cơ cấu giống; linh hoạt điều chỉnh thời điểm gieo sạ phù hợp, hạn chế thiệt hại do thiên tai. Đồng thời, đề nghị các xí nghiệp thủy lợi căn cứ lịch sản xuất vụ Hè Thu có kế hoạch mở nước sớm để địa phương chủ động trong khâu làm đất, gieo sạ đúng lịch. Các hội, đoàn thể cũng tăng cường tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân chấp hành thực hiện gieo sạ đúng lịch thời vụ, đúng cơ cấu giống, chăm sóc bón phân và phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng theo đúng quy trình hướng dẫn; đặc biệt là khuyến cáo và vận động người dân sử dụng nước hợp lý, tiết kiệm.
Tương tự, UBND huyện Tuy Phước cũng chỉ đạo các địa phương khẩn trương thông báo bà con làm đất, chuẩn bị gieo sạ. Ông Phan Văn Khiêm, Trưởng phòng NN&PTNT huyện thông tin: Do tình hình khô hạn, lượng nước ở các hồ chứa giảm nhanh, huyện đã điều chỉnh lịch gieo sạ từ ngày 20 - 25.4 và kết thúc gieo sạ trước ngày 10.5. Riêng 51 ha đất lúa nhận nước từ hồ Cây Thích và Đá Vàng, xã Phước Thành phải dừng sản xuất, do hai công trình này đang thi công, không đủ điều kiện cấp nước sản xuất. Ngoài điều chỉnh lịch thời vụ, huyện cũng yêu cầu các đơn vị liên quan thực hiện đồng bộ giải pháp phòng chống hạn, giảm thiểu diện tích cây trồng bị thiệt hại.
TRỌNG LỢI