Tác giả trẻ Trần Văn Thiên: Quê nhà thấm đẫm qua từng trang viết
Là bác sĩ, nhưng Trần Văn Thiên lại có nhiều giải thưởng về truyện ngắn, tản văn và thơ. Với anh, gia đình, quê hương luôn là mảng đề tài bất tận.
Sáng tác để tâm hồn thư thái
Tác giả Trần Văn Thiên (SN 1999, quê ở xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước) hiện là bác sĩ thực hành chuyên khoa tại Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương (TP Hồ Chí Minh). Tuy có nhiều cơ hội để theo đuổi con đường văn chương từ khi còn học phổ thông song anh vẫn trung thành với khoa học tự nhiên và sau này là nghề y; với anh văn chương là để cân bằng cảm xúc trong cuộc sống.
• Theo anh, điều gì khiến một người là “dân khoa học tự nhiên” có thể “lấn sân” sang mảng văn chương và có nhiều tác phẩm chất lượng như vậy?
- Đó là sự cộng hưởng của nhiều yếu tố.
Tuổi thơ của tôi gắn liền với những cuốn sách văn học và các tác phẩm in trên báo chí. Từ rất sớm tôi đã yêu thích văn chương. Đồng thời, tôi nhìn nhận thế mạnh của bản thân để định hướng phát triển tương lai. Thế mạnh của tôi là những môn khoa học tự nhiên. Tôi nung nấu ước mơ trở thành bác sĩ.
Song, tình yêu với văn chương trong tôi không hề thay đổi mà ngày càng lớn dần. Điều đó thôi thúc tôi cầm bút và bắt đầu viết. Không cần quá trừu tượng và cao siêu, mà chỉ đơn thuần là ghi chép lại những gì mình suy nghĩ, cảm nhận về thế giới xung quanh.
năm lớp 10, tôi có cơ hội được tham gia trại sáng tác văn học trẻ do Hội VHNT tỉnh tổ chức, sau đó trở thành thành viên của tập san Gia đình Áo trắng Quy Nhơn. Đây chính là “bước ngoặt” giúp tôi nhận ra năng khiếu viết lách của bản thân và chỉn chu hơn trong các bài viết.
• Là một “bác sĩ - nhà văn”, làm cách nào để anh có thể “cân” được cả 2 công việc có vẻ trái ngược này?
- Thực ra, không thể gọi là “cân” khi tôi đã quyết tâm theo đuổi khoa học tự nhiên và nỗ lực trở thành bác sĩ. Phần lớn thời gian tôi dành cho nghiên cứu khoa học, phục vụ cho công việc tương lai. Viết lách là thú vui giúp tôi giải tỏa căng thẳng.
Bản thân tôi cũng có sự “nhạy cảm” với cuộc sống nên dễ có những phát hiện mới. Mỗi ngày, trong quá trình học tập và làm việc, nếu nảy ra ý tưởng nào, tôi sẽ ghi vào điện thoại, đến lúc rảnh rỗi lấy ra viết ngay. Khi viết lách, tôi cảm thấy tâm hồn mình được thư thái.
Gia đình là suối nguồn yêu thương
Hầu hết tác phẩm của Trần Văn Thiên đều thấm đượm tình cảm gia đình, điển hình là các tác phẩm: “Gió qua thềm vắng”, “Đã nghe hương cốm tan vào gió xuân”, “Đời nhà, đời người”... Mới đây nhất là tác phẩm “Mẹ Cha - Gió quê nhà và Rừng ngập mặn...” đã đoạt giải nhì cuộc thi viết “Bình Định - Đất và Người”.
• Là tác giả trẻ khá thành công với nhiều tác phẩm đoạt giải cao ở các cuộc thi, anh được mệnh danh là “trùm giải thưởng”, “cứ thi là đạt giải”. Anh có thể chia sẻ thêm về điều này?
- Tôi không dám nhận là mình thành công vì số lượng tác phẩm của tôi khá “khiêm tốn” so với dung lượng tác phẩm đồ sộ và có tầm ảnh hưởng của các tác giả khác. Tôi yêu thích văn chương nên tìm những cuộc thi viết để thử thách bản thân. Giải thưởng có giá trị khích lệ rất lớn đối với tôi, nó không chỉ giúp tôi trang trải cuộc sống mà còn là sự động viên to lớn để bản thân nỗ lực, được tiếp thêm năng lượng khi nghĩ đến sáng tạo trong văn chương. Tôi tin rằng khi nghiêm túc với ngòi bút của mình thì sẽ được đền đáp xứng đáng.
Trần Văn Thiên nhận giải nhất tại cuộc thi viết về chủ đề “Khoảnh khắc Tết của tôi”. Ảnh: NVCC
• Trong số các cuộc thi viết anh đã tham gia, đâu là cuộc thi để lại ấn tượng nhất đối với anh?
- Đó là cuộc thi viết về quê hương của tôi - “Bình Định - Đất và Người”.
Thú thật, khi hay tin tác phẩm “Mẹ Cha - Gió quê nhà và Rừng ngập mặn...” đoạt giải nhì, tôi đã rơi nước mắt. Cảm xúc này rất khác so với những lần hay tin đoạt các giải trước đó. Có lẽ là giọt nước mắt của sự nhớ nhung xen lẫn niềm tự hào về quê hương của một đứa con xa xứ.
• Có thể thấy, tình cảm gia đình luôn là chủ đề tạo dấu ấn trong hầu hết các tác phẩm của anh...
- Đây là vùng đất văn chương màu mỡ với nhiều nội dung hay, gần gũi và bình dị. Tôi lớn lên trong vòng tay yêu thương của gia đình - đó là tài sản vô giá. Mỗi giai đoạn, tình cảm gia đình giống như một bản nhạc có lúc thăng, lúc trầm, có đi qua những khổ đau, buồn tủi hay những khi hạnh phúc vỡ òa. Nhưng chung quy lại, gia đình chính là gốc rễ cho mọi sự phát triển của chúng ta.
“Tôi nhận ra đời người luôn có những ngôi nhà không tuổi, chính là ngôi nhà vĩnh viễn trong tâm tưởng, được dựng lên bằng ký ức khôn nguôi...” - (Trích “Đời nhà, đời người”, Trần Văn Thiên)
Những chi tiết trong tác phẩm của tôi có thể là một phần ký ức của rất nhiều người, ví như “Vài sợi tóc bạc của má khẽ bay bay giữa vuông nắng mơ màng” (trích “Gió qua thềm vắng”), hay “Ngôi nhà mái ngói cũ xưa ông ngoại đã xây hồi má tôi tuổi còn con gái. Phía trước hướng ra thênh thang đồng bãi, phía sau tựa lưng vào vườn chuối lao xao...” (trích “Đời nhà, đời người”)...
Khi viết về gia đình, tôi cảm nhận rõ từng nhịp đập con tim trước những hồi ức như thể vừa xảy ra ngày hôm qua. Thời gian có thể thay đổi nhưng gia đình vẫn vậy. Bất cứ ai trong chúng ta, dù đã trưởng thành ra sao vẫn phải luôn học cách yêu thương, trân trọng nó suốt đời.
Tôi chọn gia đình vì đó là suối nguồn yêu thương không bao giờ cạn.
• Phải chăng đây sẽ là mảng đề tài “đóng đinh” trong các tác phẩm của anh?
- Những giá trị tốt đẹp của gia đình sẽ mãi còn và đó sẽ là chủ đề xuyên suốt trong nghiệp cầm bút của tôi.
Lẽ dĩ nhiên, lối viết của tôi ít nhiều có sự thay đổi theo thời gian. Đôi khi tôi muốn làm mới bản thân, chứ không tự đóng khung mình trong một phạm vi nào cả. Đặc biệt, tôi là một “9X” đời cuối, được tiếp cận với công nghệ hiện đại, nhưng cũng mang những suy tư, trăn trở của giới trẻ hiện nay. Tôi muốn những tác phẩm của mình mang hơi thở cuộc sống, đào sâu và chuyển tải được nội tâm của người trẻ trước những biến động của xã hội.
Hướng về quê hương
• Anh có bao giờ nghĩ sẽ trở về cống hiến cho quê hương?
- Được trở về quê hương làm việc và cống hiến là điều tuyệt vời, là mong muốn lớn nhất của tôi.
Tuy nhiên, trước hết tôi cần phải trang bị cho mình thêm kiến thức, trải nghiệm và sự lăn lộn với nghề thì mới có thể thực sự cống hiến. Hiện nay, tôi đang học chứng chỉ bác sĩ thực hành chuyên khoa trong 18 tháng, còn dự định học lên cao học. Đó là một hành trình dài mà tôi tự nhủ bản thân phải luôn cố gắng.
• Là một người có tình yêu sâu sắc với quê hương, anh kỳ vọng điều gì qua những trang viết?
- Tôi có những người bạn đến từ khắp mọi miền đất nước. Họ rất thích tìm hiểu văn hóa, con người Bình Định. Thông qua những tác phẩm của mình, tôi mong muốn mọi người sẽ biết đến và thêm yêu vùng đất này.
Bên cạnh đó, tôi cũng mong muốn những tác phẩm của mình sẽ “hâm nóng” tình cảm gia đình, tình yêu quê hương trong trái tim của nhiều bạn trẻ. Hiện nay, giới trẻ bị chi phối bởi nhiều yếu tố nên đôi khi tạm quên những điều thiêng liêng, đáng trân trọng trong cuộc đời.
• Xin cảm ơn anh! Chúc anh hoàn thành mọi dự định và trình làng nhiều tác phẩm hay!
Một số giải thưởng của Trần Văn Thiên:
- Giải nhất Cuộc thi viết với chủ đề “Bếp nhà mình ngày Tết” do tạp chí Du lịch TP Hồ Chí Minh tổ chức năm 2023.
- Tặng thưởng truyện ngắn hay của Tạp chí Đất Quảng năm 2023.
- Giải nhất Cuộc thi viết với chủ đề “Ngôi nhà thân yêu” do Tạp chí Kiến trúc và Đời sống tổ chức năm 2024.
- Giải nhất Cuộc thi viết với chủ đề “Khoảnh khắc Tết của tôi” do Báo Tuổi Trẻ TP Hồ Chí Minh tổ chức năm 2024.
- Giải nhì cuộc thi viết với chủ đề “Bình Định - Đất và Người” do Báo Bình Định tổ chức năm 2024.
XUÂN QUỲNH (Thực hiện)