Nhà giáo Nhân dân Huỳnh Duy Thủy:
Hạnh phúc là khi trò trở thành công dân tốt và thành công hơn thầy
Ðó là chia sẻ của nhà giáo Huỳnh Duy Thủy - 1 trong 5 giáo viên khối phổ thông trong số 21 nhà giáo được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào ngày 27.6.2024. Ông cũng là nhà giáo đầu tiên thuộc ngành GD&ÐT tỉnh Bình Ðịnh nhận danh hiệu này.
Tốt nghiệp khoa Toán Trường ĐH Sư phạm Quy Nhơn tháng 8.1984, thầy giáo Huỳnh Duy Thủy (SN 1962, tại Hoài Nhơn) về quê hương nhận công tác tại Trường THPT Hoài Nhơn I (nay là Trường THPT Tăng Bạt Hổ). Tháng 6.2017, Trường THPT chuyên Chu Văn An được thành lập, thầy Thủy được điều động làm tổ trưởng tổ Toán - Tin, cho đến tháng 6.2023 thì nghỉ hưu.
Hiện, nhà giáo Huỳnh Duy Thủy là Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Toán học Bình Định.
Cảm ơn học sinh đã tạo cho thầy động lực!
Trong cuộc gặp gỡ non một giờ đồng hồ và ngắt quãng giữa những cuộc điện thoại công việc, nhà giáo Huỳnh Duy Thủy liên tục “rào trước”: Tôi về hưu rồi, tính ra là “anh giáo trường làng” nhận danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, đừng viết gì “quá”!
Thầy Huỳnh Duy Thủy và em Nguyễn Đinh Thiện Quang - một trong những học sinh giỏi quốc gia môn Toán năm học 2021 - 2022. Ảnh: M.H
▪ Nhà giáo Nhân dân là một sự ghi nhận trong hành trình cống hiến cho ngành giáo dục, hẳn thầy có rất nhiều cảm xúc…
- Vâng, bản thân tôi rất vui, vui lắm! Cảm xúc thật khó tả! Và, thành tựu này không chỉ của riêng tôi mà là của cả tập thể. Tôi thành tâm bày tỏ lòng biết ơn chân thành, sâu sắc đến quý cấp lãnh đạo luôn quan tâm, động viên, hỗ trợ mạnh mẽ cho tôi. Cảm ơn quý thầy cô luôn đồng hành, chia sẻ cùng tôi. Đặc biệt, cảm ơn các em học sinh đã tạo cho thầy động lực, bền bỉ trên cả một chặng đường dài!
▪ Chặng đường dài 40 năm gắn bó với nghề giáo, điều gì khiến thầy nhớ nhất?
- Ngày đầu tiên tập tành làm thầy, tôi đối diện với biết bao điều lạ lẫm của những năm tháng quê hương vẫn còn vết tích của chiến tranh. Hình ảnh những người con đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc vẫn hiện rõ và mãi in sâu trong tâm hồn tôi. Với tuổi trẻ của chúng tôi thời bấy giờ, nhiệt huyết, sự kiên định, lòng yêu nước luôn gắn chặt. Tôi tự nhủ với lòng mình phải nỗ lực làm được một điều gì đó, dù là nhỏ bé cùng chung tay với quê hương vốn dĩ còn bộn bề gian khó.
Còn hẳn nhiên, 40 năm ấy có rất nhiều điều để tôi nhớ. Nhưng nhớ nhất là lần tôi được trình bày những tìm tòi mới của toán học tại Đại hội Toán học Việt Nam lần thứ IX, tổ chức ở Nha Trang (Khánh Hòa), tháng 8.2018. Tại đại hội có rất nhiều chuyên gia đầu ngành trong cộng đồng toán học Việt Nam, tôi trình bày báo cáo “Luận bàn về cách tiếp cận, khai thác và đề xuất giải pháp mới cho một số bài toán IMO-VMO-OLYMPIC”. Ở đây, tôi học được nhiều điều từ phản biện của các nhà toán học trong nước và quốc tế, với một tâm trạng háo hức nhưng cũng không tránh khỏi đôi chút bối rối. Cũng chính “bối rối” này nên tôi nhớ lâu! (cười).
Đi tìm vẻ đẹp tiềm ẩn của toán
Có thể khái quát những nét chính về sự nghiệp của Nhà giáo Nhân dân Huỳnh Duy Thủy: Tham gia bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi toán tỉnh Bình Định và có 38 lượt học sinh đạt giải quốc gia; có 45 đề tài nghiên cứu khoa học; 21 bài đăng trên tạp chí chuyên ngành và đặc san Toán; xuất bản 7 đầu sách bồi dưỡng học sinh giỏi; 2 đề tài có ảnh hưởng trong phạm vi toàn quốc. Thầy còn được mời biên soạn ngân hàng đề thi tốt nghiệp THPT quốc gia do Bộ GD&ĐT tổ chức; tham gia ra đề thi giải toán bằng tiếng Anh toàn quốc và làm giám khảo tại Hà Nội, Trà Vinh, Lào Cai…
Thầy được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng ba; danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc; 5 lần được Tổng LĐLĐ Việt Nam cấp bằng Lao động sáng tạo…
Toán học là niềm đam mê của Nhà giáo Nhân dân Huỳnh Duy Thủy.
- Trong ảnh: Thầy Thủy hướng dẫn học sinh đội tuyển toán của tỉnh tiếp cận với thuật ngữ toán bằng tiếng Anh. Ảnh: NVCC
▪ Vừa giỏi chuyên môn, vừa đam mê nghiên cứu khoa học, nhưng phải đam mê đến thế nào thầy mới có thể duy trì được điều đó?
- 40 năm trong nghề là ngần ấy thời gian tôi dạy toán, gắn bó với toán. Mỗi khi tự mình giải được một bài thi chọn học sinh giỏi quốc gia, quốc tế, tôi vẫn giữ nguyên vẹn cảm xúc lâng lâng khó tả, niềm đam mê như thuở thiếu thời. Với tôi, giải một bài toán là đi tìm vẻ đẹp khuất lấp, lý thú và đầy cuốn hút tiềm ẩn trong đó.
Còn nghiên cứu khoa học là một sự cọ xát đầy thử thách, sự thẩm định đầy trí tuệ; là tiếp cận với một cách thức làm việc thực sự nghiêm túc, hết sức tập trung và đầy ắp khó khăn. Hạn chế về ngoại ngữ cũng là một rào cản trong nghiên cứu.
Trước những khó khăn ấy, tôi vẫn kiên trì, miệt mài tự học, tự dịch các tài liệu, với tất cả lòng đam mê của người đã “trót yêu” toán. Cố gắng tìm ra những ý tưởng mới mẻ, lạ lẫm nào đó, dù hãy còn vụng về nhưng là của chính mình. Từ những phát hiện mới, tôi chắt lọc, hình thành phương pháp, tường minh nội dung.
▪ Người yêu nghề bao giờ cũng thấy công việc của mình mãi vẫn chưa hết. Giờ thầy vẫn bắt xe từ Hoài Nhơn đi các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh để dạy bồi dưỡng học sinh giỏi cho một số trường THPT hoàn toàn miễn phí…
- Đó là một niềm vui. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ về nhiều mặt của Liên hiệp các hội KH&KT tỉnh, Hội Toán học Bình Định hoạt động rất mạnh, phần lớn thành viên Ban Chấp hành Hội làm việc với trách nhiệm cao, mang tính cống hiến là chính. Hiện, Hội đảm nhận việc cập nhật, chắt lọc giáo trình, biên soạn tạo nguồn học liệu phong phú, đa dạng phổ biến đến hội viên là giáo viên toán ở các trường phổ thông trong tỉnh. Thực hiện tốt việc tư vấn, định hướng, hỗ trợ giúp hội viên xây dựng các giải pháp, sáng kiến phục vụ cho công tác dạy và học. Trực tiếp tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi theo đề xuất của các đơn vị. Tổ chức các hội thảo khoa học chuyên đề toán cho các trường phổ thông…
▪ Vậy giờ thầy còn nghiên cứu khoa học?
- Nhà toán học nổi tiếng người Pháp René Descartes nói rằng: “Tôi tư duy nghĩa là tôi tồn tại”. Nên, để tồn tại, tôi vẫn phải tư duy, nghiên cứu, vì đó cũng là một niềm vui, làm chậm quá trình lão hóa (cười).
Tôi như bao thầy cô giáo khác…
Nhiều nhà giáo nhận xét thầy là một con người khá đặc biệt từ tính cách, năng lực, cách hành xử cho đến cuộc đời. Ở trong thầy hội tụ rất nhiều điểm sáng: Trí tuệ minh mẫn, ý chí kiên định, nghị lực vô cùng mạnh mẽ và tâm hồn trong trẻo, tràn đầy yêu thương với cuộc sống, con người…
▪ Còn thầy tự nhận về mình như thế nào?
- Tôi thấy vui dẫu biết rằng những ý kiến của đồng nghiệp về mình mang đậm tính khích lệ, động viên. Tôi hiểu mình là một giáo viên giản dị, bình lặng, hòa đồng, thích viết lăn tăn vài câu thơ về quê hương; “liều lĩnh” viết vài bài hát về tuổi học trò, ngẫu hứng viết vài câu vọng cổ; thích hát nhạc bolero, dân ca, pha lẫn một chút hài hước, hóm hỉnh và có nhiều cố gắng trong từng tiết dạy trên bục giảng như bao thầy cô giáo khác (nói đến đây, thầy Thủy tủm tỉm cười).
▪ Một “gia tài” với nhiều thành công trong nghề, được đồng nghiệp và học trò nể phục, kính trọng, đó là hạnh phúc của một nhà giáo…
- Đối với học sinh, tôi không chỉ đóng vai trò là người thầy mà còn là người bạn, người đồng hành trên hành trình khám phá tri thức. Hạnh phúc lớn nhất của tôi là nhìn thấy học trò trưởng thành lên từng ngày, là một công dân tốt và thành công hơn thầy.
▪ Xin cảm ơn và chúc thầy sức khỏe, tiếp tục cống hiến cho Toán học!
MAI HOÀNG (Thực hiện)