Quyết tâm đẩy lùi tình trạng tảo hôn
Thời gian qua, các cấp ủy đảng, chính quyền trong tỉnh đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi trong hôn nhân của đồng bào dân tộc thiểu số, giảm thiểu tình trạng tảo hôn, từng bước nâng cao chất lượng dân số, nguồn nhân lực của các địa phương.
Phát huy vai trò người có uy tín
Trước kia ở làng Canh Lãnh (xã Canh Hòa, huyện Vân Canh) xảy ra nhiều trường hợp tảo hôn. Tuy nhiên, từ năm 2023 trở lại đây, vấn nạn này đã được đẩy lùi. Có được kết quả này là nhờ sự vào cuộc tích cực của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền, vận động người dân, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của ông Sô Y Tuấn (dân tộc Bana), người có uy tín cao của làng.
Ông Tuấn cho biết, làng Canh Lãnh hiện có 117 hộ/455 nhân khẩu, chủ yếu là người Bana. Từ khi được bà con bầu làm người có uy tín, ông đã tích cực tuyên truyền tại các buổi họp làng; phối hợp với Ban Quản lý làng, cán bộ xã đến từng hộ dân tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hôn nhân và gia đình; kiên quyết xử lý theo hương ước, lập biên bản các cặp đôi chưa đủ tuổi chuẩn bị kết hôn và báo cáo với chính quyền để can thiệp.
“Chứng kiến nỗi đau của không ít cặp vợ chồng “trẻ con” vì hủ tục tảo hôn, tôi luôn tâm niệm phải cố gắng ngăn chặn tảo hôn bằng cách nêu rõ những tác hại, hệ lụy. Thoạt đầu, bà con không nghe hoặc không quan tâm; song, bằng phương pháp “mưa dầm thấm lâu”, tôi kiên trì vận động, dần dần người dân cũng quan tâm và làm theo”, ông Tuấn nói.
Xã An Vinh (huyện An Lão) có hơn 98% dân số là người dân tộc H’re. Những năm trước đây, ở một số thôn thường xảy ra tình trạng học sinh bỏ học, tự ý về sống với nhau như vợ chồng. Tuy nhiên, từ năm 2022 đến nay, vấn nạn này đã được đẩy lùi.
Ông Đinh Văn Dấp, Phó Chủ tịch UBND xã An Vinh, cho biết trên địa bàn xã hiện có 7 người uy tín cao tại 7 thôn. Thời gian qua, đội ngũ này thường xuyên phối hợp với cán bộ xã, các hội, đoàn thể đến từng hộ dân phân tích để người dân hiểu về hệ lụy của tảo hôn, kết hôn khi chưa đủ tuổi là vi phạm pháp luật và cần quan tâm, giáo dục con em có lối sống lành mạnh, tập trung học hành. Đồng thời, tích cực phổ biến về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình và các vấn đề về giới tính bằng cách lồng ghép qua các buổi sinh hoạt thôn, sinh hoạt ngoại khóa tại trường học…
Ông Sô Y Tuấn, người có uy tín cao làng Canh Lãnh (bìa trái) phối hợp với Ban quản lý làng, cán bộ xã Canh Hòa (huyện Vân Canh) đến nhà người dân tuyên truyền phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Ảnh: T.C
Nỗ lực xóa bỏ hủ tục tảo hôn
Theo thông tin từ Ban Dân tộc tỉnh, năm 2023, trên địa bàn tỉnh có 31 trường hợp tảo hôn; trong 6 tháng đầu năm 2024, cả tỉnh chỉ để xảy ra 2 trường hợp tảo hôn. Thực hiện Tiểu dự án 2 thuộc Dự án 9 về Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi (Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021 - 2025), Ban đã xây dựng 10 panô tuyên truyền tại huyện Vân Canh, Hoài Ân, An Lão; phối hợp với Sở Tư pháp biên soạn, in 5.000 sổ tay pháp luật về quy trình thủ tục, mức xử phạt vi phạm về tảo hôn để phát cho người có uy tín, UBND các xã, thị trấn…
Bên cạnh đó, UBND các huyện Hoài Ân, An Lão, Vĩnh Thạnh, Vân Canh còn chỉ đạo các phòng, ban tổ chức đa dạng các hoạt động tuyên truyền pháp luật, tổ chức các hội thi bằng hình thức sân khấu hóa về giảm thiểu tảo hôn, từng bước nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, cách phòng tránh cho người dân, học sinh.
Theo Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Đinh Văn Lung, để ngăn chặn tình trạng tảo hôn, thời gian tới, Ban Dân tộc tỉnh sẽ đẩy mạnh truyền thông về tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS; tiếp tục thành lập các mô hình CLB “Thanh niên nói không với tảo hôn” trong trường học; phát huy vai trò người có uy tín trong tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về tảo hôn…
Đồng thời, Ban cũng đề nghị UBND các huyện chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường kiểm tra, đôn đốc triển khai việc thực hiện cam kết không tảo hôn vào trong hương ước, quy ước của các thôn, làng, khu phố. Đề nghị Sở GD&ĐT tiếp tục chỉ đạo, định hướng các trường PTDT nội trú, bán trú triển khai đến học sinh các nội dung về giáo dục giới tính, các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, từng bước giảm thiểu và đi đến xóa bỏ hủ tục tảo hôn.
TRIỀU CHÂU