Xứ Nẫu tình người
Xứ Nẫu tình người là tên album nhạc gồm 12 ca khúc do ca sĩ Bạch Lan (Ðoàn Ca kịch Bài chòi, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh) trình bày vừa được giới thiệu với công chúng trên nền tảng YouTube đầu năm 2025. Chủ đề của album hướng đến tình đất tình người xứ Nẫu trên nét nhạc dân ca trữ tình. Ca từ giản dị và tình quê chân chất đã hòa điệu tạo nên những giai âm nhẹ nhàng, chinh phục người nghe.
Album có nhiều ca khúc: Đất thắm tình người (thơ: Vũ Thanh; nhạc: Vũ Trung), Về thăm An Lão quê mình (thơ: Vũ Thanh; nhạc: Nguyễn Hữu Thuần), Sóng tình (nhạc: Phan Thanh Hùng; lời: Vũ Thanh), Giọng hò xứ Nẫu (nhạc: Trần Ngọc Sơn; lời: Vũ Thanh), Nghĩa mẹ tình quê (sáng tác: Vũ Thanh), Để nhớ (thơ: Vũ Thanh; nhạc Minh Phúc)... được ca sĩ Bạch Lan thể hiện với chất giọng ngọt ngào, sâu lắng.
Đậm đặc dấu ấn bản xứ
Khi thả lòng mình lắng theo những giai điệu, ca từ của các ca khúc trong album nhạc, ta như đi qua những vùng đất thân thương, gần gũi của quê Nẫu. Từ xứ Đồ Bàn - An Nhơn với lễ hội mai vàng, với dấu ấn trầm tích văn hóa kinh đô, với dòng Côn ngấm ngọt phù sa đến Phù Mỹ với kiệu thơm đồng bãi, với rượu ấm Trung Thứ và đồng xanh ngăn ngắt... Người nghe còn đi qua An Lão ngắm mây trời chất ngất, qua Hoài Nhơn rợp bóng dừa, được ghé thăm Hoài Ân - miền trung du đã thay da đổi thịt, thay màu áo mới... Mỗi vùng đất, hiển hiện trong album nhạc như những câu chuyện về đất về người, tươi xanh chứa chan hy vọng và tình yêu, đậm đặc dấu ấn Bình Định.
Album Xứ Nẫu tình người là tập hợp những ca khúc được ca sĩ Bạch Lan thu âm, trình diễn nhiều năm qua tại nhiều chương trình truyền hình, các sự kiện văn hóa trong tỉnh. Tác giả Vũ Thanh - người viết toàn bộ phần ca từ trong album này tên thật là Trần Vũ Thanh, sinh năm 1954, quê ở Hoài Hương, Hoài Nhơn, hiện sinh sống tại phường Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn. Quê ở Hoài Nhơn nhưng tác giả Vũ Thanh gắn bó với nhiều nơi ở Bình Định và xem những nơi ấy như là chốn quê thân thương của mình. Bởi vậy, khi viết về An Nhơn, An Lão, Vĩnh Thạnh, Tây Sơn... hay nơi nào ở xứ Nẫu, ông đều như đặt trọn niềm yêu mến, xem đó như là nơi “chôn nhau cắt rốn” Hoài Nhơn. “Những nét đẹp vùng đất, ân tình người quê đã để lại cho tôi nhiều xúc động. Và tôi viết về họ, về vùng đất ấy như một sự sẻ chia tấm lòng mình với quê hương”, nhà thơ Vũ Thanh tâm sự.
Album Xứ Nẫu tình người tập hợp 12 ca khúc về quê hương, tình đất tình người Bình Định. Ảnh: BẢO NHI
Thân thương giai điệu quê hương
Vì dành nhiều tình cảm với quê hương, nhất là bài chòi dân gian xứ Nẫu nên nhà thơ Vũ Thanh mày mò học và viết, chuyển thể thơ sang các làn điệu bài chòi. Trong đó, ông vận dụng chủ yếu các làn điệu như: Xuân nữ, xàng xê, hò quảng và cổ bản. Đồng thời, lấy cả các làn điệu dân ca nói chung như vọng kim lan, hò ba lý..., đặc biệt là làn điệu dân ca lý Gò Găng của quê hương Bình Định vào trong sáng tác nên nghe bài hát ông, thấy chất dân dã, gần gũi.
Với Vũ Thanh, “tiếng quê hương là tiếng của mẹ hiền”, trong bài Nghĩa mẹ tình quê do ông sáng tác nhạc và lời, đưa người đọc đến với những câu ca mộc mạc, dung dị tỏ bày: “Ơn sâu nghĩa nặng công dày/ Khoan dung tình mẹ, đong đầy tình cha/ Lũy tre giếng nước cây đa/ Câu ca khúc nhạc ru ta vào đời/ Rong chơi chiêm ngưỡng đất trời/ Tìm về ký ức một thời đã qua/ Chung vui chung rượu chén trà/ Trong tim lắng đọng quê nhà... Mẹ ru”. Hay như trong bài hát Xứ Nẫu quê mình, nhà thơ Vũ Thanh viết: “Miên man ngắm cảnh xứ dừa/ Nghe Tuồng Đào Tấn say sưa trống chầu/ Đẹp sao bóng tháp thâm nâu/ Song loan nhịp phách hát câu bài chòi/ “Ai về Bình Định mà coi/ Con gái Bình Định bỏ roi... Bỏ roi đi quyền””. Trong lời hát, quê hương hiện lên bàng bạc. Nếu lắng nghe các ca khúc, ta sẽ dễ thấy những âm hưởng vui, tươi thắm, tự hào những bản sắc quê hương, phù hợp cho những khán thính giả muốn lắng lòng lại với quê nhà, muốn khẽ ngân nga đôi khúc ca ngày xuân ấm.
Ca sĩ Bạch Lan đã thể hiện thành công các ca khúc với chất giọng ngọt ngào truyền cảm và khả năng xử lý các làn điệu, điều tiết luyến láy, nhấn âm nhả chữ chuyên nghiệp. Chị chia sẻ: “Nét nhạc chủ đạo trong album này - dòng nhạc mang âm hưởng dân ca truyền thống - là thế mạnh của tôi. Lớn lên với những lời ru, những làn điệu, câu hát mà từ lúc nhỏ tôi đã được thấm qua lời ca của cha là nghệ nhân Công Lý, tôi đã yêu mến những câu ca, làn điệu ấy, nên theo đuổi đam mê ca hát. Giờ đây, được trực tiếp thể hiện những bài hát này, tôi nghe trong lời ca giai điệu đã sẵn hình bóng quê nhà, sẵn những yêu thương gần gũi gia đình, làm tôi thêm những xúc cảm để trọn vẹn với bài hát. 12 ca khúc, mỗi bài có một nét riêng, một ký ức, một ý nghĩa riêng mà tôi đều yêu thích, trân trọng”.
Nhắc về việc thực hiện album Xứ Nẫu tình người và lan tỏa trên nền tảng YouTube, tác giả Vũ Thanh bộc bạch: Tôi xem đây như một chia sẻ với những người đồng điệu, một kỷ niệm với nghệ sĩ Bạch Lan mà tôi quý mến xem như cháu con, cũng là một món quà xuân muốn dành tặng cho người dân xứ Nẫu trong dịp xuân mới Ât Tỵ này.
BẢO NHI