Ðua nhau xây cất, cơi nới để trục lợi đền bù

Thời gian gần đây, hàng chục hộ dân xóm Nam Viên, thôn Ðông Bình, xã Nhơn Thọ (TX An Nhơn) ồ ạt trồng cây, sửa chữa, xây dựng nhà và nhiều công trình, vật kiến trúc với mục đích hưởng tiền đền bù.

“Đón đầu” dự án

Tình trạng kể trên diễn ra từ đầu năm 2025, khi có thông tin giải tỏa xóm Nam Viên (thôn Đông Bình) để mở rộng Khu công nghiệp Nhơn Hòa (thuộc phường Nhơn Hòa và xã Nhơn Thọ, TX An Nhơn). Không những người dân trong xóm ồ ạt xây dựng, cơi nới nhà cửa để chờ được đền bù, một số người ở nơi khác cũng tới mua đất, san lấp mặt bằng, xây dựng công trình trái phép nhằm “đón đầu” dự án.

Một căn nhà mọc lên giữa rừng keo ở xóm Nam Viên, thôn Đông Bình, xã Nhơn Thọ. Ảnh: N.C

Theo ghi nhận của phóng viên, sau khi chính quyền ngăn chặn nhiều công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, những ngày đầu tháng 3, hàng chục hộ dân trong xóm đua nhau xây tường rào, cổng ngõ, chuồng trại… . Điều đáng nói, những việc làm này không xuất phát từ nhu cầu thực tế mà mục đích chính là trục lợi đền bù.

Trong vai người đi mua đất, xây dựng công trình để lấy tiền đền bù, phóng viên gặp được ông N.V.Đ. - một người dân có nhu cầu bán đất nông nghiệp sau khi đã thay đổi hiện trạng. Ông Đ. có mảnh đất rộng gần 500 m², hiện có hơn 200 cây dừa được trồng hồi đầu năm 2025, cùng giếng khoan, tường gạch bao quanh. Hai bên mảnh đất, nhiều công trình cũng thi nhau mọc lên.

Trên mảnh đất rộng gần 500 m², ông N.V.Đ. (xóm Nam Viên, thôn Đông Bình, xã Nhơn Thọ) đã trồng hơn 200 cây dừa, khoan giếng, xây tường gạch bao quanh để chờ nhận tiền đền bù. Ảnh: N.C

Không chỉ có vậy, ông Đ. còn đầu tư hàng trăm triệu đồng gấp rút sửa chữa căn nhà ở giữa xóm, đổ bê tông toàn bộ sân sau, xây dựng hòn non bộ, hồ cá hết sức hoành tráng.

Hầu hết người dân ở xóm Nam Viên nghĩ rằng, chi phí đầu tư và diện tích công trình càng lớn thì số tiền đền bù càng nhiều. Vì vậy, những ngày qua họ ra sức sơn sửa, cơi nới nhà cửa. Thậm chí nhiều trường hợp dù bị nhắc nhở, lập biên bản nhưng sau khi cán bộ về thì tiếp tục xây dựng.

Đổ xô xây dựng công trình trái phép

Ông Hồ Long Thiệt - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Nhơn Thọ cho hay, xóm Nam Viên có khoảng 115 hộ dân, là khu vực nghèo nhất xã. Thế nhưng từ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 đến nay, người dân ồ ạt sửa chữa nhà cửa, xây dựng công trình phụ. Nhiều người thậm chí bất chấp, không có tiền vẫn đi mua nợ vật liệu xây dựng để làm bằng được. Đảng ủy đã chỉ đạo phải ngăn chặn quyết liệt. Đầu tháng 2.2025, UBND xã thành lập tổ công tác để tuyên truyền người dân giữ nguyên hiện trạng, lập biên bản những trường hợp vi phạm. Nhưng nhiều trường hợp khi tổ công tác đến kiểm tra thì người dân khóa cổng, thợ vẫn làm trong nhà. Một số trường hợp xây tường rào, khi cán bộ đến thì thợ vứt dụng cụ bỏ chạy. Đến mức địa phương đã vận động thợ ở xã không đến xóm Nam Viên làm nữa thì người dân tìm thuê thợ ở nơi khác, sẵn sàng trả tiền công gấp đôi nếu làm ban đêm.

Những ngày gần đây, 20 thành viên tổ công tác của xã chia làm 2 nhóm, liên tục kiểm tra địa bàn cả ngày lẫn đêm, vừa vận động vừa kiên quyết xử lý. Trong đó, tính đến ngày 3.3, xã đã lập hơn 90 biên bản liên quan đến các trường hợp xây sửa nhà cửa, công trình, vật kiến trúc. Lực lượng chức năng cũng tịch thu các xe độ chế khi vận chuyển vật liệu phục vụ hoạt động xây dựng trái phép tại đây. Tuy nhiên, những nỗ lực trên chỉ có thể làm giảm thiểu chứ không thể chấm dứt hoàn toàn các hoạt động làm biến đổi hiện trạng.

Ông Lê Hoàng Hiệp, Chủ tịch UBND xã Nhơn Thọ cho biết, ngày 14.1, địa phương đã có văn bản thông báo đến người dân trong phạm vi giải phóng mặt bằng, yêu cầu không được xây dựng, trồng cây, đào ao… trái phép, làm thay đổi hiện trạng. Hiện xã vẫn chưa tổng hợp xong số liệu cụ thể, chính xác về số trường hợp vi phạm đã được địa phương phát hiện, lập biên bản trong thời gian qua.

Theo ông Trần Thanh Dũng, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư hạ tầng Khu công nghiệp Nhơn Hòa, Công ty có kế hoạch triển khai giai đoạn 2 - đợt 2, với diện tích mở rộng gần 56 ha, bao trùm xóm Nam Viên (thôn Đông Bình, xã Nhơn Thọ). Để ngăn chặn hành vi trục lợi tiền đền bù, ngày 14.1.2025, Công ty có văn bản đề nghị UBND xã Nhơn Thọ có biện pháp tuyên truyền, xử lý. “Vì hám lợi, người dân cố tình vi phạm. Nhưng phải hiểu rằng tiền đền bù là từ ngân sách nhà nước, Công ty chỉ ứng trước để trả cho bà con. Nên làm như vậy là trục lợi ngân sách, khiến việc triển khai dự án trở nên khó khăn, phức tạp”, ông Dũng nói.

ÐỨC MINH