Chủ động phòng, trừ sâu bệnh gây hại lúa Ðông Xuân

Trước tình hình sâu bệnh phát sinh và gây hại trên cây lúa vụ Ðông Xuân 2024 - 2025, cơ quan chức năng cùng chính quyền các địa phương nỗ lực hướng dẫn nông dân phòng trừ dịch hại hiệu quả. Ðồng thời, bà con nông dân cũng chủ động kiểm tra đồng ruộng, chăm sóc tốt nhằm đảm bảo cây lúa phát triển khỏe và đạt năng suất.

Nhận diện sâu bệnh hại phát sinh

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Môi trường), vụ lúa Đông Xuân 2024 - 2025 toàn tỉnh gieo sạ 46.599 ha. Nhìn chung năm nay, cây lúa sinh trưởng phát triển tốt hơn so với vụ Đông Xuân 2023 - 2024. Tuy nhiên, rầy nâu, rầy lưng trắng hiện phát sinh gây hại trên cây lúa giai đoạn đòng - trổ đều - ngậm sữa, mật độ 1.000 - 2.000 con/m², với 13,5 ha bị nhiễm ở các huyện: Phù Cát, Tuy Phước, Tây Sơn, Phù Mỹ... Ngoài ra, bệnh đạo ôn lá, cổ lá cũng xuất hiện trên cây lúa giai đoạn làm đòng - trổ ở huyện Tây Sơn, Phù Cát, Hoài Ân, TX An Nhơn và TX Hoài Nhơn. Bệnh lem lép hạt cũng xảy ra rải rác trên các trà lúa trổ - ngậm sữa.

Nông dân huyện Tuy Phước phun thuốc diệt trừ sâu bệnh hại cây lúa.  Ảnh: T.LỢI

Huyện Tuy Phước có hơn 7.355 ha lúa vụ Đông Xuân. Thời điểm này, lúa trà sớm đang ngậm sữa - chắc xanh, lúa đại trà mút đòng - trổ; lúa trà muộn đứng cái - đòng. Ngày 10.3, Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Tuy Phước báo cáo rầy nâu và rầy lưng trắng đang phát sinh gây hại trên các trà lúa mút đòng - trổ đều, với diện tích nhiễm 10 ha. Bệnh đạo ôn lá, cổ lá, cổ bông cũng phát sinh gây hại trên lúa mút đòng - trổ đều khoảng 8,5 ha.

Tương tự, Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp TX An Nhơn cho biết, hiện tại rầy nâu và rầy lưng trắng cũng xuất hiện trên cây lúa với mật độ từ 500 - 1.000 con/m². Bệnh đạo ôn lá, cổ lá phát sinh cục bộ ở các địa phương như Nhơn Hòa, Nhơn Thọ, Nhơn Tân, Nhơn Phúc, Nhơn Lộc, Nhơn Mỹ, với tỷ lệ bệnh từ 1 - 3%. Bệnh lem lép hạt cũng đang xuất hiện rải rác trên các trà lúa trổ - ngậm sữa.

Chủ động các biện pháp phòng trừ

Dự báo tình hình dịch bệnh trên cây lúa vụ Đông Xuân 2024 - 2025, ông Kiều Văn Cang, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, cho hay, rầy non sẽ nở rộ từ ngày 15 - 25.3 và có thể kéo dài đến 30.3, gây hại cục bộ trên cây lúa chân 2 vụ ở giai đoạn đòng trổ - ngậm sữa và lúa chân 3 vụ trong thời kỳ ngậm sữa - chắc xanh. Bệnh đạo ôn cổ bông cũng được dự báo sẽ tiếp tục phát sinh và gây hại trên các trà lúa từ trổ đến chắc xanh, đặc biệt là những ruộng đã bị nhiễm bệnh đạo ôn lá trước đó. Tuần tới, có thêm đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến tỉnh, gây mưa, tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh lem lép hạt phát sinh và phát triển, làm ảnh hưởng đến lúa giai đoạn trổ.

Để phòng trừ kịp thời các loại dịch hại này, trung tâm dịch vụ nông nghiệp các huyện khuyến cáo nông dân chủ động thăm đồng, theo dõi diễn biến dịch hại để có biện pháp ngừa hiệu quả. Ông Võ Xuân Thiết, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Tuy Phước, nhận định, bệnh đạo ôn, đặc biệt là đạo ôn cổ bông, sẽ tiếp tục phát triển trong thời gian tới. Các ruộng đã nhiễm bệnh đạo ôn lá sẽ dễ bị lây lan mạnh, nhất là trong điều kiện thời tiết ngày nắng ấm, đêm lạnh và sáng sớm có sương mù.

Ông Phan Long Dũng, Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường TX An Nhơn, cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường kiểm tra đồng ruộng và theo dõi sát sao tình hình dịch hại. Phòng sẽ phối hợp với Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp tiếp tục kiểm tra đồng ruộng, dự báo và thông báo tình hình dịch hại chính xác, giúp nông dân chủ động phòng trừ và bảo vệ năng suất vụ lúa Đông Xuân 2024 - 2025.

HTX Nông nghiệp Nhơn Lộc 1 (xã Nhơn Lộc, TX An Nhơn) cũng đã khuyến cáo xã viên thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để phát hiện và xử lý kịp thời sâu bệnh hại. HTX hiện liên kết với Công ty CP Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam sản xuất và tiêu thụ trên 250 ha lúa giống VNR20 trong vụ Đông Xuân 2024 - 2025. Đây là giống lúa có khả năng kháng bệnh, nhưng trong bối cảnh thời tiết bất thường, không loại trừ khả năng các bệnh như đạo ôn, lem lép hạt, sâu cuốn lá nhỏ, rầy nâu và rầy lưng trắng sẽ phát sinh và gây hại.

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đề nghị trung tâm dịch vụ nông nghiệp các địa phương tăng cường điều tra và theo dõi diễn biến dịch bệnh, đặc biệt tại các vùng có nguy cơ cao. Phối hợp với đài truyền thanh các xã, huyện thông báo kịp thời tình hình dịch hại, hướng dẫn nông dân các biện pháp phòng trừ phù hợp. Ngoài ra, các cơ sở bán thuốc bảo vệ thực vật cũng cần đảm bảo cung cấp các sản phẩm đúng loại và phù hợp với tình hình dịch bệnh hiện tại.

TRỌNG LỢI