Tăng cường bảo vệ thông tin người tiêu dùng

Với việc sửa đổi, bổ sung và tăng mức phạt đối với các vi phạm về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Nghị định số 24/2025/NĐ-CP được kỳ vọng giảm thiểu, ngăn chặn tình trạng lộ lọt, mua bán dữ liệu cá nhân.

Ngày 21.2, Chính phủ ban hành Nghị định số 24/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng…

Tăng mức xử phạt

Theo luật gia Huỳnh Văn Chưa, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật (Hội Luật gia tỉnh), điểm nổi bật của nghị định mới là tăng mạnh chế tài. Cụ thể, phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng đối với các hành vi tự ý thu thập, sử dụng thông tin người tiêu dùng; sử dụng thông tin của họ không phù hợp với mục đích, phạm vi đã thông báo.

Đặc biệt, đối với các hành vi không có biện pháp bảo đảm an toàn thông tin của người tiêu dùng khi thu thập, lưu trữ, sử dụng hoặc không có biện pháp ngăn ngừa các hành vi vi phạm an toàn thông tin người tiêu dùng; tự ý chuyển giao thông tin của họ cho bên thứ ba thì mức phạt từ 30 - 40 triệu đồng. Trong khi đó, mức phạt trước đây tại Nghị định số 98/2020/NĐ-CP với nhóm hành vi trên chỉ từ 10 - 20 triệu đồng.

Nghị định mới cũng quy định phạt tiền gấp 2 lần mức tiền phạt nêu trên trong trường hợp thông tin có liên quan là dữ liệu cá nhân nhạy cảm của người tiêu dùng. Phạt tiền gấp 4 lần đối với hành vi vi phạm do tổ chức thiết lập, vận hành nền tảng số lớn thực hiện.

Ông Huỳnh Văn Chưa phân tích: Trên “chợ đen data”, dữ liệu người dân bị mua, bán tràn lan theo gói, file với giá mua bán thông tin mỗi người đâu đó chỉ 1.000 - 2.000 đồng. Nhưng chúng ta lại thường nghe những câu chuyện nạn nhận bị lừa hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng. Việc tăng chế tài là hết sức cần thiết, để từng bước răn đe, điều chỉnh hành vi và ý thức của các tổ chức, DN có hoạt động thu thập, lưu trữ thông tin khách hàng. Về phía người dân cũng phải ý thức hơn trong việc tự bảo vệ mình.

Quy định mới được đông đảo người dân đồng tình, nhất là trong bối cảnh ngày càng nhiều người bị lừa đảo do lộ lọt, rò rỉ thông tin. Thậm chí, các ổ nhóm tội phạm dù ở nước ngoài vẫn nắm được chi tiết thông tin người dân để lên kịch bản giăng bẫy.

Nhân viên Đại lý Honda - Head Viễn Thuận Phát 1 (phường Bình Định, TX An Nhơn) sử dụng thông tin trên CCCD khách hàng để hỗ trợ thực hiện đăng ký xe trực tuyến qua VNeID. Ảnh: N.C

Chú trọng bảo vệ dữ liệu cá nhân của khách hàng

Làm việc tại bộ phận cung ứng vật tư của một DN sản xuất đồ gỗ tại TP Quy Nhơn, anh Nguyễn Văn Lý (xã Phước An, huyện Tuy Phước) hằng ngày thường phải làm việc qua điện thoại. Việc thông tin rò rỉ khiến anh khổ sở với nhân viên bán hàng/nhân viên kinh doanh thông qua điện thoại và các đối tượng lừa đảo.

“Đặc thù công việc, tôi phải nghe hầu hết các cuộc gọi dù là số lạ. Có những ngày tôi nhận hàng chục cuộc gọi rác. Mới đây, tôi vừa đăng ký hộ kinh doanh hôm trước thì hôm sau liên tục bị các đối tượng giả danh cán bộ gọi điện lừa đảo. Vậy nên cần kiểm tra, xử lý nghiêm việc cố tình làm lộ, mua bán thông tin người dân”, anh Lý bức xúc.

Không chỉ người dân, việc tăng mức phạt cũng được các tổ chức, DN ủng hộ mạnh mẽ. Bà Nguyễn Thị Tuyến, Phó Giám đốc Agribank Chi nhánh tỉnh Bình Định cho biết, hiện đơn vị có hơn 390 nghìn khách hàng đang giao dịch. Việc Chính phủ ban hành nghị định mới giúp nâng cao hiệu quả phòng ngừa các vi phạm, đảm bảo lợi ích khách hàng và uy tín ngân hàng. Thời gian qua, đơn vị luôn tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về bảo mật dữ liệu người tiêu dùng. Ngoài quán triệt nhân viên, ngân hàng cũng tuyên truyền khách hàng tự bảo vệ thông tin, tuyệt đối không cho thuê, mượn, mua bán thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng dưới mọi hình thức.

Anh Phạm Quốc Châu, Quản lý Hệ thống Honda Viễn Thuận Phát cho rằng, quy định mới sẽ giúp giảm thiểu tình trạng thu thập, sử dụng trái phép thông tin cá nhân người tiêu dùng. Với 8 chi nhánh, cửa hàng trên toàn tỉnh, mỗi tháng bình quân có gần 1.000 khách hàng mua xe tại hệ thống. Từ ngày 1.8.2024, khi các chi nhánh hỗ trợ khách hàng đăng ký xe qua dịch vụ công trực tuyến toàn trình, việc bảo mật thông tin càng được tăng cường.

“Dữ liệu cá nhân khách hàng chỉ được dùng vào mục đích đăng ký xe, lưu trữ để nhắc lịch bảo dưỡng, kiểm tra định kỳ. Chỉ những nhân viên được giao nhiệm vụ mới được phép truy cập dữ liệu, sử dụng thông tin khách hàng phục vụ công việc và tuyệt đối không được sử dụng vào mục đích cá nhân; không làm rò rỉ, mua bán data khách hàng”, anh Châu chia sẻ.                 

NGUYỄN CHƠN