Nhơn Hải vui mùa Lễ hội cầu ngư
Từ ngày 10 - 13.3, xã Nhơn Hải (TP Quy Nhơn) tổ chức Lễ hội cầu ngư. Năm nay, Nhơn Hải tổ chức lễ hội cầu ngư quy mô lớn nhất từ trước tới nay, với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch, thu hút rất đông du khách, góp phần bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể gắn phục vụ du lịch.
Cũng giống như các vùng biển khác trong tỉnh Bình Định, Lễ hội cầu ngư ở Nhơn Hải theo lệ tổ chức từ ngày 11 - 14.2 âm lịch hằng năm (năm nay nhằm ngày 10 - 13.3) gắn với tục thờ cúng cá voi mà ngư dân tôn xưng là cá Ông (thần Nam Hải), cầu nguyện thần phò hộ độ trì quốc thái dân an, ngư dân vươn khơi đắc lợi, đời sống dân làng ấm no, hạnh phúc. Đây là lễ hội lớn nhất ở Nhơn Hải được tổ chức mỗi năm một lần, thu hút rất đông người dân, du khách về vui hội.
Lễ hội cầu ngư Nhơn Hải năm nay tổ chức với quy mô lớn để làm hồ sơ đề nghị Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: NGỌC NHUẬN
Ông Đỗ Cao Thắng, Chủ tịch UBND xã Nhơn Hải, cho biết: “Năm nay, xã nâng tầm lễ hội với quy mô lớn nhất từ trước đến nay, nhằm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch cộng đồng; đồng thời, triển khai việc lập hồ sơ khoa học đề nghị Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội cầu ngư Nhơn Hải”.
Phần lễ được tổ chức gắn với tín ngưỡng thờ cá Ông, có các nghi lễ cổ truyền như: Cung nghinh thủy lục (nghinh thần Nam Hải nhập điện), lễ tế thần Nam Hải, lễ tế xuân cầu quốc thái dân an, lễ tôn vương…
Ông Nguyễn Khắc Vũ, Trưởng ban vạn Lăng Ông Nam Hải xã Nhơn Hải, cho biết: “Nét đặc sắc Lễ hội cầu ngư ở Nhơn Hải là ngư dân còn lưu giữ nghệ thuật bả trạo, múa gươm hầu thần. Năm nay ban vạn còn bổ sung văn tế nghinh thần Nam Hải nhập điện khi rước thần tại bãi biển; thêm hai người Đông xướng, Tây xướng để các nghi lễ được đủ đầy, nghiêm trang hơn, đậm đà sắc màu văn hóa truyền thống”.
Nét đặc sắc trong Lễ hội cầu ngư Nhơn Hải là có múa gươm hầu thần. Ảnh: NGỌC NHUẬN
Phần hội có các hoạt động văn hóa, thể thao: Hội đánh bài chòi dân gian, hát bội, cho chữ thư pháp, triển lãm ảnh nghệ thuật; đua thuyền rồng, bơi thúng, ngoáy thúng, kéo co; ẩm thực địa phương; các trò chơi dân gian… tạo không khí vui tươi phục vụ người dân, du khách tham quan, vui hội.
“Với những thành tố cấu thành di sản, Lễ hội cầu ngư Nhơn Hải đáp ứng đầy đủ tiêu chí để xây dựng hồ sơ đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo luật định”.
Anh Ngô Tư, người dân ở thôn Hải Nam, chia sẻ: “Với người dân Nhơn Hải, lễ hội cầu ngư được ví như “cái Tết thứ hai”, ai cũng háo hức chờ đến ngày lễ hội để được vui chơi, hòa mình trong không gian văn hóa quê nhà. Dù đi xa, người dân Nhơn Hải vẫn nhớ và mong được về quê dự lễ hội này”.
Quê gốc Nhơn Hải nhưng sinh ra và lớn lên ở Mỹ, lần đầu tiên cùng gia đình về thăm quê hương đúng dịp diễn ra lễ hội cầu ngư, chị Trần Thị Điệp xúc động nói: “Mọi thứ đối với tôi rất lạ, nhưng mang lại cảm giác quá đỗi gần gũi, thân thương khi được trở về quê cha đất mẹ, về với cội nguồn văn hóa dân tộc”.
Lễ hội cầu ngư là nét đẹp văn hóa được cộng đồng dân cư xã Nhơn Hải gìn giữ, lưu truyền từ xưa đến nay, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Về dự lễ hội, TS Nguyễn Thị Thu Trang, Trưởng phòng Quản lý di sản văn hóa phi vật thể (Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch), nhận xét: “Lễ hội cầu ngư Nhơn Hải có sự kế thừa, lưu truyền từ nhiều thế hệ cộng đồng dân cư, cho thấy sức sống của di sản. Tất cả đều do cộng đồng đóng góp và tổ chức, kể lại câu chuyện về vị thần biển - cá Ông, cũng như cách tôn kính của ngư dân đối với vị thần bảo trợ của làng biển, cùng đoàn kết, hướng về cội nguồn. Với những thành tố cấu thành di sản, Lễ hội cầu ngư Nhơn Hải đáp ứng đầy đủ tiêu chí để xây dựng hồ sơ đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo luật định”.
ĐOÀN NGỌC NHUẬN