Vẫn mua bán công khai thuốc lá điện tử

Dù bị pháp luật quy định là hàng cấm kể từ ngày 1.1.2025, tuy nhiên hiện nay việc quảng cáo, mua bán thuốc lá điện tử vẫn công khai qua các kênh bán hàng online, theo đó địa chỉ cung cấp hàng thuộc tỉnh Bình Định.

Trên thị trường, thuốc lá điện tử (TLĐT) thường được giới trẻ gọi là vape, pod (2 dòng sản phẩm phổ biến). Từ ngày có lệnh cấm, các shop, cửa hàng TLĐT trên địa bàn TP Quy Nhơn đã đóng cửa. Tuy nhiên việc quảng cáo, mua bán vẫn tiếp diễn qua các trang web, hội nhóm trên mạng xã hội.

Trên Facebook, chỉ cần gõ từ khóa “vape pod Bình Định” sẽ hiện ra nhiều hội nhóm mua bán TLĐT. Như nhóm “VAPE POD QUY NHƠN - BÌNH ĐỊNH (New Pass)”, hoạt động công khai với hơn 11.000 thành viên, là nơi tư vấn, mua bán, trao đổi các mặt hàng TLĐT cũ, mới.

Thành viên trong nhóm hầu hết là thanh thiếu niên, học sinh. Từ đầu năm 2025 đến nay, nhóm này liên tục đăng các nội dung rao bán, tìm kiếm TLĐT. Các thành viên thường tương tác qua nick ảo hoặc ở chế độ ẩn danh, sau đó trao đổi qua điện thoại, Zalo để chốt đơn. “Khách ở Bình Định hay ở đâu em cũng đều gửi hàng đi được. Chỉ là nay nhập hàng khó, hàng cấm nên giá tăng một chút…”, một tài khoản nhóm này cho biết.

Tương tự, nhóm “Vape Pod Bình Định” cũng hoạt động ở chế độ công khai với 6.000 thành viên, được quản lý bởi nam thanh niên có số điện thoại 0868.084.xxx. Người này cho biết hiện đang kinh doanh nhiều mặt hàng TLĐT qua kênh trực tuyến, chỉ tiết lộ địa chỉ giao dịch với khách quen.

Thanh niên này cũng đang vận hành trang web “podvapequynhon.vn” với giao diện như một sàn thương mại điện tử. Ở đó, hàng loạt hình ảnh TLĐT được đăng tải với mẫu mã đa dạng, giá bán dao động từ 400 nghìn đồng đến hơn 1 triệu đồng mỗi sản phẩm. Chỉ cần một cuộc gọi, khách ở nội thành TP Quy Nhơn có thể nhận được hàng chỉ sau chừng 30 phút.

Các sản phẩm TLĐT được quảng cáo, bày bán công khai trên trang web “podvapequynhon.vn”. Ảnh chụp màn hình

Để qua mặt cơ quan chức năng, việc mua bán TLĐT được thực hiện qua mạng xã hội, điện thoại, hạn chế giao dịch trực tiếp. Hàng được ship đến người mua dưới vỏ bọc “thiết bị điện tử”, “mỹ phẩm”… Người mua được quyền kiểm tra hàng nhưng không được để shiper nhìn thấy.

Với hàng loạt tác hại đối với sức khỏe, TLĐT được xem là mối nguy hại đe dọa thế hệ trẻ. Việc cấm TLĐT được kỳ vọng sẽ ngăn chặn, đẩy lùi các sản phẩm độc hại này. Tuy nhiên thực tế cho thấy, trên không gian mạng hoạt động mua bán loại hàng cấm này gần như không chịu sự tác động nào từ phía cơ quan chức năng; TLĐT vẫn đang len lỏi, âm thầm bào mòn giới trẻ. Điều này đặt ra yêu cầu cần có biện pháp quyết liệt hơn.

Theo luật sư Nguyễn Thế Vũ (Đoàn luật sư tỉnh), tại Nghị quyết số 173/2024/QH15 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng TLĐT. Vậy nên việc mua bán TLĐT như trên đồng nghĩa mua bán hàng cấm. Tùy theo tính chất mức độ hành vi, các cá nhân, tổ chức vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự.

Được biết đến nay vẫn chưa có quy định chế tài xử lý hành chính đối với hành vi sử dụng TLĐT. Để khắc phục khoảng trống pháp lý này, Bộ Y tế đã xây dựng, trình Chính phủ dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 117/2020/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

Theo đó Dự thảo quy định, người hút TLĐT sẽ bị phạt tiền từ 1 triệu đồng - 2 triệu đồng, nếu tái phạm thì phạt gấp 2 lần, tức từ 2 triệu đồng - 4 triệu đồng. Ngoài ra sẽ bị gửi thông báo xử phạt hành chính tới cơ quan, tổ chức đang làm việc, học tập để xử lý theo quy định, nội quy của đơn vị, nhà trường.

ĐỨC MINH