Khởi sắc làng biển Tam Quan Bắc

Không còn là làng biển nghèo khó trước đây, bây giờ, Tam Quan Bắc (huyện Hoài Nhơn) đã “thay da đổi thịt”, vươn lên mạnh mẽ, trở thành xã nông thôn mới. Những ngôi nhà cao tầng không ngớt vươn lên, song hành cùng đội tàu thuyền công suất lớn liên tục hạ thủy vươn khơi. Biển không phụ công người, đền đáp cho ngư dân những khoang thuyền đầy tôm cá. Những làng biển giàu lên từng ngày nhờ đại dương ưu ái cho những con người “thủy chung” với biển.

Tàu đánh bắt xa bờ của ngư dân Tam Quan Bắc cập cảng bán sản phẩm.

Làm giàu từ tình yêu biển

Chúng tôi về thăm thôn Thiện Chánh 2 - một trong những làng biển của xã Tam Quan Bắc có phương tiện khai thác hải sản xa bờ nhiều nhất xã, với 227 tàu cá có công suất máy từ 250 - 900 CV. Đi trên tuyến đường ĐT 639 từ Thiện Chánh 1 đến Thiện Chánh 2, chúng tôi thật sự choáng ngợp bởi hai bên đường dày đặc những ngôi biệt thự khang trang, hiện đại như minh chứng thêm cho sự khởi sắc của làng biển.

Dừng lại phía bắc cầu Thiện Chánh, lão ngư Huỳnh Tấn Lanh, Bí thư Chi bộ thôn Thiện Chánh 2, trầm ngâm nhớ lại một thời chưa xa: “Trước ngày quê hương được giải phóng, dãi cát mênh mông này có tục danh là cồn Cóc, hay còn gọi là gò Thoi Loi, toàn gai xương rồng và cỏ dại, nhìn đâu cũng chỉ thấy một màu cát trắng đến nhức mắt. Thời đó, cuộc mưu sinh của người dân làng biển nghèo này chỉ quanh quẩn ven bờ, con cá con tôm không dễ kiếm, nên cái khó, cái nghèo cứ mãi đeo bám từ thế hệ này sang thế hệ khác. Và không ít người đã bỏ xứ đi làm ăn nơi khác. Vậy mà bây giờ, cảng cá sầm uất ken dày những tàu cá công suất lớn; bên trên thì nhà cao tầng không ngớt vươn lên chẳng khác gì thành phố biển. Dù nó chưa thể nói lên hết mọi điều nhưng cũng cho thấy sự cần cù, chịu khó, vươn ra biển lớn để phát triển kinh tế biển, làm giàu cho gia đình và quê hương của người dân nơi đây”.

Ông Nguyễn Thanh Hồng, Trưởng thôn Thiện Chánh 2, cũng là một lão ngư kỳ cựu với hơn 40 năm bám biển, cho biết thêm: “Với những người dân làng biển chúng tôi, sự vất vả, khó khăn ngày nào vẫn còn hằn trong tâm trí. Trước đây, cả thôn chỉ có vài chục chiếc thuyền nhỏ đánh bắt ven bờ, có ai dám nghĩ đến chuyện vươn ra biển lớn. Nhưng hơn mười năm qua, khi Nhà nước ban hành nhiều chính sách hỗ trợ ngư dân, nắm lấy cơ hội này, nhiều người đã vay mượn vốn liếng đầu tư cải hoán, đóng mới nhiều phương tiện công suất lớn để vươn ra khơi xa. Nhờ đó, nhiều ngư dân đã trở thành tỉ phú”.

Một góc bến thuyền Tam Quan Bắc.

Những tỉ phú trẻ

Anh Nguyễn Tám, phụ trách công tác Khuyến ngư xã Tam Quan Bắc, chia sẻ: “Ở xã biển này, khí thế làm ăn sôi nổi lắm, nhất là lớp trẻ. Họ luôn “cạnh tranh” nhau vươn lên làm giàu bằng những tàu cá công suất lớn nên tôi chỉ cung cấp cho anh số liệu tàu thuyền toàn xã đến thời điểm hiện tại thôi, chứ không thể khẳng định đó là những con số cố định, bởi hàng quý liên tục có hàng chục con tàu mới hạ thủy vươn khơi”.

Trước đây, ở Tam Quan Bắc nói chung, Thiện Chánh 1 nói riêng, lão ngư Bùi Thanh Ninh là “thần tượng” trong mơ của nhiều ngư dân trẻ bởi khả năng chinh phục và làm giàu từ biển của ông. Bây giờ - theo ông Huỳnh Văn Mọn, Bí thư Chi bộ thôn Thiện Chánh 1, ở thôn này đã bắt đầu xuất hiện những “tỉ phú” tuổi đời còn khá trẻ mà đã làm chủ từ 2-4 tàu cá công suất lớn. Hiện toàn thôn Thiện Chánh 1 có 564 hộ, trong đó có hơn 445 hộ sống bằng nghề biển, với trên 190 tàu cá công suất từ 90 - 800 CV cùng 52 phương tiện khai thác gần bờ.

Quê gốc ở xã Hoài Châu, về xây dựng gia đình và lập nghiệp tại thôn Thiện Chánh 2, anh Trần Văn Sơn đã trở thành ông chủ ở tuổi 40 sở hữu đội tàu 10 chiếc có tổng công suất 6.000 CV, trị giá trên 15 tỉ đồng. Anh Sơn bộc bạch: “Cái chính là nhờ biển cho mình, còn lại thì mình chịu khó làm ăn, biết tính toán và phải mạnh dạn đầu tư đúng thời điểm mới đạt hiệu quả cao”.

Ngư dân Trần Trung Sơn, ở Thiện Chánh 1, cũng được xếp hạng tỉ phú ở tuổi 43 với 4 chiếc tàu cá tổng công suất 2.000 CV, trị giá hơn 10 tỉ đồng. Hiện anh đang hoàn thành thủ tục vay vốn theo Nghị định 67/CP để tiếp tục đóng mới thêm 1 chiếc tàu trị giá khoảng 15 tỉ đồng làm hậu cần cho 4 tàu câu cá ngừ đại dương của gia đình.

Hay như hai anh em ngư dân Nguyễn Thanh Huy (40 tuổi), Nguyễn Thanh Phong (38 tuổi), ở thôn Thiện Chánh 1, bắt đầu khởi nghiệp từ chiếc thuyền 30 CV của người cha, để rồi từ đó bứt phá đi lên. Từ chiếc tàu cá 90 CV, như “có duyên” với khơi xa, sau nhiều chuyến trúng đậm, có “của ăn của để” các anh vay thêm vốn tiếp tục cải hoán tàu cũ lên 640 CV và đóng thêm tàu cá mới 700 CV để có thể bám biển dài ngày, tăng sản lượng đánh bắt nhiều hơn.

Còn ngư dân Đào Vương (38 tuổi), hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về, sau gần 8 năm đi bạn tích lũy được ít vốn liếng rồi vay mượn thêm hàng trăm triệu đồng để đóng mới tàu cá 90 CV. Năm 2011, chiếc tàu được hạ thủy và bắt đầu cuộc hành trình bám biển. Đến nay, anh có trong tay 3 tàu cá, tổng công suất 1.350 CV, trị giá trên 4,5 tỉ đồng. Anh Vương tâm sự, nếu đã xác định gắn cuộc đời mình với biển cả mà không có ý chí can trường bám biển và mạnh dạn đầu tư tàu to, công suất lớn, thì không thể có cơ hội đổi đời được...

Kinh tế biển phát triển mạnh, những ngôi biệt thự thi nhau mọc lên ở Tam Quan Bắc.

Chủ trương hợp lòng dân

Ông Trương Quang Minh, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Quan Bắc, khẳng định: Quyết định 48/CP và Nghị định 67/CP là chủ trương lớn, kịp thời, hợp lòng dân. Hơn 3 năm qua, ngư dân địa phương đã được hỗ trợ 600 tỉ đồng, tạo động lực cho nhiều ngư dân mạnh dạn đóng tàu công suất lớn. Từ cuối năm 2013 đến nay, ngư dân Tam Quan Bắc đã đóng mới, cải hoán 400 tàu cá 400 CV trở lên, nâng tổng số tàu thuyền toàn xã hiện có lên 894 chiếc, với 352.080 CV - chiếm gần một nửa tổng công suất đội tàu khai thác xa bờ toàn huyện Hoài Nhơn - thu hút trên 5.000 lao động địa phương có việc làm thường xuyên trên biển.

Nhờ đội tàu lớn, cộng với thời tiết thuận lợi, 5 tháng đầu năm 2016, ngư dân Tam Quan Bắc đã tích cực bám biển khai thác được 7.510 tấn hải sản các loại, trong đó có 5.500 tấn cá ngừ đại dương, đạt 46,6% kế hoạch năm. Riêng trong năm 2015, ngư dân địa phương đã khai thác hơn 15.000 tấn, vượt 11% chỉ tiêu, chiếm 1/3 tổng sản lượng khai thác toàn huyện, thu về trên 350 tỉ đồng.

Tuy nhiên, ông Minh vẫn còn trăn trở bởi lượng tàu thuyền ở địa phương hiện khá đông, trong khi khu neo đậu và Cảng cá Tam Quan đã quá tải, luồng lạch luôn bị bồi lấp, nên tàu thuyền ra vào rất khó khăn và nguy hiểm. Do đó, để góp phần giúp nghề khai thác thủy sản ở Tam Quan Bắc phát triển bền vững, các cơ quan chức năng cần có giải pháp khơi thông luồng lạch ổn định, để tàu thuyền ra vào thông suốt, neo đậu thuận lợi.

Về Tam Quan Bắc, chúng tôi cảm nhận được rằng, với những người dân vùng biển Hoài Nhơn, cuộc sống thực sự có ý nghĩa khi họ luôn quyết tâm “vượt lên chính mình” để kiên cường bám biển đánh bắt hải sản, vươn lên làm giàu chính đáng; đồng thời góp phần bảo vệ ngư trường, bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

DIỆP BẢO SƯƠNG