Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật di chỉ Gò Cây Me: Phát hiện rất nhiều dấu tích, di vật có giá trị
(BĐ) – Chiều 14.11, tại Sở VH-TT đã diễn ra buổi báo cáo cáo sơ bộ kết quả khai quật di chỉ Gò Cây Me, do Viện Nghiên cứu Kinh thành và Bảo tàng Tổng hợp Bình Định phối hợp tiến hành trong gần hai tháng qua.
Các hiện vật được giới thiệu trong buổi báo cáo sơ bộ kết quả khai quật.
Di chỉ sản xuất gốm Gò Cây Me (xã Nhơn Mỹ, thị xã An Nhơn) là một trong 6 trung tâm sản xuất gốm lớn của người Chăm ngày xưa tại Bình Định. Mặc dù di chỉ đã được biết đến từ những năm 90 của thế kỉ kỷ trước, đã được điều tra, khảo sát, thu thập hiện vật nhiều lần, nhưng chưa được đầu tư khai quật, nghiên cứu khoa học. Trong Kế hoạch hoạt động khoa học của Viện Nghiên cứu Kinh thành năm 2017, khai quật di chỉ Gò Cây Me là một trong những nội dung quan trọng của Dự án “Chỉnh lý, nghiên cứu, đánh giá giá trị và lập hồ sơ khoa học khu di tích Hoàng thành Thăng Long năm 2017”, đề tài đặc biệt nghiên cứu khoa học cấp Bộ.
Phân loại các di vật phát hiện được trong khai quật lò gốm Gò Cây Me.
Đoàn khai quật đã mở 4 hố khai quật (tổng diện tích gần 200 m2) ở những vị trí khác nhau, phát hiện được 8 dấu tích lò nung đều cùng một loại lò hình ống và không còn nguyên vẹn. Qua đó, có thể nhìn nhận được đầy đủ hình dáng, cấu tạo của tất cả các bộ phận của lò nung gốm Gò Cây Me gồm 3 bộ phận chính: cửa lò hình phễu (cửa và bầu đốt), thân lò hình thang (nơi đặt sản phẩm nung, một bên tường lò có cửa ra vào sản phẩm), hậu lò (hệ thống các cửa thoát khói và tường). Kỹ thuật xây lò được áp dụng theo hai truyền thống của lò gốm Champa: xây tường đất kết hợp với mảnh bao nung (có niên đại cuối thế kỉ 14); xây tường lò bằng bao nung trong nhồi đất sét, lòng trát lớp sét mỏng tạo độ phẳng, có cửa ra vào sản phẩm bên tường trái (có niên đại đầu thế kỉ 15. Về kỹ thuật nung, sản phẩm được nung trong bao nung, kỹ thuật chống dính bằng cách dùng con kê và cạo men (ve lòng).
Những người dân lao động ở địa phương được thuê tham gia khai quật tại Gò Cây Me.
Cuộc khai quật đã phát hiện được số lượng di vật rất lớn, trong đó có nhiều di vật rất có giá trị nghiên cứu. Tính đến ngày 13.11 , tổng số hiện vật thu được lên đến 16.300 di vật, chủ yếu là đồ gốm Việt Nam. Trong đó, đồ gốm sứ (gốm men trắng, gốm men nâu, gốm hoa lam) chiếm phần lớn, còn lại là đồ sành, vật liệu trang trí kiến trúc, dụng cụ sản xuất gốm…
Một lò nung gốm xuất lộ trong cuộc khai quật tại Gò Cây Me.
Kết quả khai quật đã tìm thấy những bằng chứng thuyết phục nhất về quy mô to lớn, sản phẩm cao cấp của các lò gốm ở khu vực Gò Cây Me. Đồng thời cũng cho biết bước đầu về vị trí quan trọng và vai trò to lớn của gốm Gò Cây Me trong xã hội đương thời và trong quan hệ nội – ngoại thương ngày xưa.
HOÀI THU