Phát huy giá trị di sản Lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn

(BĐ) - Chiều 11.3, tại Di tích lịch sử - văn hóa Chùa Bà (thuộc thôn An Hòa, xã Phước Quang, huyện Tuy Phước), UBND huyện Tuy Phước tổ chức Lễ khai hội giới thiệu, quảng bá và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn. Phó Trưởng Đoàn ĐBQH Lý Tiết Hạnh, cùng lãnh đạo các sở, ngành; lãnh đạo huyện Tuy Phước, xã Phước Quang và đông đảo nhân dân, du khách tham dự.

Nghi lễ yết cáo, tế các vị thần linh. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Ra đời cách nay khoảng 4 thế kỷ, Lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn là một trong những lễ hội truyền thống có quy mô lớn và ra đời sớm ở Bình Định. Theo lệ, Lễ hội được tổ chức trong 3 ngày (từ ngày cuối của tháng Giêng âm lịch đến mùng 2.2 âm lịch). Lễ hội diễn ra với nhiều nghi lễ cổ truyền thể hiện nét tín ngưỡng văn hóa dân gian, như: Lễ tế các vị thần linh: Thiên hậu Thánh mẫu (tế Bà), Thai sanh Thánh mẫu, Thành hoàng bản cảnh cầu mong các vị thần linh phù hộ, độ trì nhân dân làm ăn thuận lợi, gặp nhiều may mắn, bảo hộ việc sinh sản mẹ tròn con vuông; Lễ khai kinh cầu quốc thái dân an, Lễ nghinh thần rước sắc, rước biểu trưng ngư - tiều - canh - mục với những hình tượng ngư dân đánh bắt hải sản, nông dân lên rừng đốn củi, khai ruộng canh tác, chăn nuôi gia súc…, nhằm tưởng nhớ công lao của các bậc tiền hiền khai khẩn, hậu hiền khai cơ của vùng đất ngày xưa từng là cảng thị sầm uất.

Phần hội diễn ra với nhiều hoạt động, như: Hội đánh bài chòi dân gian, trò chơi dân gian, biểu diễn hát bội… phục vụ nhân dân và khách thập phương về trẩy hội.

Phần chính lễ diễn ra chiều 29 tháng Giêng âm lịch, với nghi lễ nghinh thần rước sắc, rước biểu trưng ngư - tiều - canh - mục. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước Nguyễn Hùng Tân cho biết: Tháng 8.2022, Lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn được ghi danh di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Huyện Tuy Phước đang phối hợp Sở VH&TT xây dựng kế hoạch bảo vệ và phát huy giá trị di sản Lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn đến năm 2030; đồng thời, quy hoạch mở rộng khuôn viên Di tích lịch sử - văn hóa Chùa Bà, xây dựng mới tuyến đường vào chùa Bà; tôn vinh các nghệ nhân, người nắm giữ di sản, cộng đồng có nhiều đóng góp trong việc gìn giữ, thực hành, bảo vệ và phát huy giá trị di sản; tổ chức khôi phục, nhận diện các thành tố đã mai một, những tri thức dân gian liên quan đến di sản Lễ hội để xây dựng, giới thiệu, quảng bá di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch...

Phần lễ nghinh thần rước sắc năm nay có hoạt động múa lân, sư, rồng tạo thêm màu sắc sinh động cho Lễ hội. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Năm nay, Lễ hội được tổ chức từ ngày 9 - 11.3 (tức ngày 29 tháng Giêng đến mùng 2.2 âm lịch). Ngoài phần lễ, còn diễn ra phần hội gồm: Hội đánh bài chòi dân gian (29 tháng Giêng đến mùng 2.2 âm lịch), thi đấu bóng chuyền với 4 đội bóng tham gia, gồm các xã Phước Quang, Phước Hòa, Phước Sơn và thị trấn Diêu Trì (sáng mùng 2.2 âm lịch), trò chơi dân gian (chiều mùng 1.2 âm lịch), trưng bày gian hàng bán sản phẩm đặc trưng của địa phương (mùng 1 - 2.2 âm lịch), biểu diễn hát bội vào ban đêm từ mùng 2 - 4.2 âm lịch.

Hội đánh bài chòi dân gian tổ chức trong khuôn viên chùa Bà tạo không khí rộn ràng. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Lễ hội thu hút đông đảo người dân và khách thập phương về chùa Bà dâng hương, trẩy hội. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Kết thúc giải bóng chuyền, Ban tổ chức trao giải nhất cho đội xã Phước Hòa; giải nhì thuộc về đội xã Phước Quang; đội xã Phước Sơn giành giải ba. Ảnh: NGÔ HỒNG SƠN

Biểu diễn võ thuật tại Lễ khai hội. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Đại biểu dâng hương chùa Bà. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Múa lục cúng chuẩn bị khởi ca hát thứ lễ. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Đoàn tuồng Đào Tấn (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh) biểu diễn suất hát thứ lễ với trích đoạn tuồng Cổ thành. Ảnh: NGỌC NHUẬN

NGỌC NHUẬN