Nhân 530 năm ngày sinh của đại danh họa - nhà điêu khắc Michelangelo (6-3-1475/2005):
Michelangelo - một thiên tài nghệ thuật
11:17', 6/3/ 2005 (GMT+7)

Tên đầy đủ của ông là Michelangelo Buonarroti. Michelangelo sinh trưởng trong một gia đình thuộc dòng dõi quý tộc ở Caprese - Italia. Ngay từ niên thiếu, Michelangelo đã bộc lộ tư chất của một tài năng nghệ thuật thiên phú với khá nhiều loại hình, lĩnh vực.

Tượng chân dung Michelangelo

Sinh ra trong một gia đình khá giả nên ngay từ ấu thơ Michelangelo đã có điều kiện tiếp cận và học tập các bộ môn nghệ thuật. Thuở nhỏ, Michelangelo mày mò học hội họa bằng cách tập chép tranh của các danh họa đương thời, như Masacio, Giotto… Lớn lên, Michelangelo được gia đình cho theo học vẽ tại xưởng vẽ của họa sĩ Ghirlandaio. Sau đó, Michelangelo chuyển sang học điêu khắc tại xưởng điêu khắc của nhà điêu khắc Donatello. Nhờ được học tập khá bài bản ngay từ nhỏ nên Michelangelo nắm khá vững các kỹ năng, kỹ thuật của hội họa và điêu khắc. Năm 1490, mới 15 tuổi, Michelangelo đã "trình làng" tác phẩm đầu tiên. Đó là bức phù điêu có tên Trận đánh của người Centauri.

Ngay ở tác phẩm đầu tay này, cậu bé Michelangelo đã tỏ rõ một "tài năng bẩm sinh". Bức phù điêu mô tả một cuộc "hỗn chiến" với hàng chục con người, không chỉ có bố cục chặt chẽ, đường nét, hình khối hài hòa, mà còn điêu luyện về kỹ thuật điêu khắc, nhất là việc thể hiện hình thể nhân vật, với những cơ bắp cuồn cuộn, cường tráng, dũng mãnh (xem ảnh). Đáng lưu ý, thời bấy giờ, đối với phù điêu, các nhà điêu khắc thường chỉ thể hiện được không gian 2 chiều, thì qua Trận đánh của người Centauri, nhiều nhân vật trong bức phù điêu được cậu bé 15 tuổi Michelangelo thể hiện gần như tượng tròn nguyên khối. Đây là một bước tiến mới của nghệ thuật điêu khắc.

Sau Trận đánh của người Centauri, Michelangelo được người yêu nghệ thuật biết đến với nhiều tác phẩm như David, Thánh mẫu bên cầu thang, Pieta… Trong số này, David có thể xem là 1 trong những tác phẩm đỉnh cao của Michelangelo. David là một tác phẩm tượng tròn, làm bằng chất liệu đá cẩm thạch. Michelangelo sáng tác bức tượng này vào năm 1501, khi mới 26 tuổi. Bức tượng cao tới 4,09m. Tác phẩm thể hiện hình tượng của David. Theo thần thoại Hy Lạp, David là một chàng chăn cừu nhưng đã trở thành người anh hùng khi chiến thắng được người khổng lồ Goliat. Qua tác phẩm, Michelangelo muốn gửi gắm khát vọng của những con người bình thường trong cuộc đấu tranh cho tự do, chống lại cường quyền, áp bức. Vì vậy, Michelangelo đã thể hiện David như một người thanh niên bình thường chứ không giống như một siêu nhân huyễn hoặc.

Phù điêu Trận đánh của người Centauri

Về nghệ thuật, David là một tác phẩm điêu khắc hoàn hảo không chỉ đối với thời Phục Hưng, mà còn là mẫu mực của nghệ thuật điêu khắc thế giới. Qua khối đá cẩm thạch, Michelangelo đã làm cho David trở nên sống động, thậm chí như đang hiển hiện trước mắt người xem, với cơ bắp cuồn cuộn và cả những đường gân, thớ thịt.

Ngoài những tác phẩm trên, Michelangelo còn sáng tác nhiều tác phẩm điêu khắc, hội họa có giá trị. Tiêu biểu trong số những tác phẩm của Michelangelo phải kể đến: tranh tường Ngày phán xét cuối cùng, bích họa ở vòm nhà thờ Sistine, các tác phẩm điêu khắc Bình minh và hoàng hôn, Ngày và đêm… Bức bích họa vòm trần nhà thờ Sistine có diện tích "khổng lồ" (36mx13m), với hàng trăm hình tượng nhân vật và nhiều tư thế, động tác khác nhau. Để thực hiện tác phẩm này, Michelangelo đã phải làm trên 200 phác thảo và phải mất 4 năm rưỡi nằm ngửa để hoàn thành tác phẩm. Ngày phán xét cuối cùng cũng là tác phẩm có kích thước "khổng lồ" (20mx15m). Bức tranh có tới 300 nhân vật, gồm cả thánh thần, con người, ma quỷ… Michelangelo đã phải mất hơn 7 năm trời để thực hiện tác phẩm này.

Michelangelo là một thiên tài nghệ thuật. Cùng với Leonardo da Vincy, Raphael, Michelangelo Buonarroti là 1 trong 3 đỉnh cao của nền nghệ thuật Phục Hưng và nghệ thuật thế giới. Sinh thời, ngoài hội họa, điêu khắc, Michelangelo còn là một kiến trúc sư và là một thi sĩ tài năng, nổi tiếng. Ông là tác giả của khá nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng, như thư viện Laurentian, khu lăng mộ Giáo hoàng Jules II, Thánh đường Peter… Về lĩnh vực thi ca, Michelangelo cũng là một thi sĩ nổi danh. Theo các nhà nghiên cứu nghệ thuật, sở trường của Michelangelo ở lĩnh vực thi ca là kiểu thơ 14 câu, với những lời lẽ cảm động, đôi khi châm biếm, khôi hài…

Michelangelo Buonarroti từ giã cõi đời vào trung tuần tháng 12 năm 1564, tại Roma (Italia). Trong cuộc đời trường thọ của mình (89 tuổi), Michelangelo đã để lại cho hậu thế hàng trăm công trình, tác phẩm thuộc các lĩnh vực hội họa, điêu khắc, thi ca… Nhiều tác phẩm của ông đã trở thành chuẩn mực đối với nền nghệ thuật thế giới thuộc nhiều thời đại. Hơn 440 năm đã trôi qua kể từ ngày Michelangelo qua đời, song tên tuổi, sự nghiệp và tác phẩm của ông vẫn sống mãi trong trái tim của những người yêu nghệ thuật trên toàn thế giới.

. Viết Hiền

In trang Gửi phản hồi

CÁC TIN KHÁC >>
Thơ: Nguyễn Khắc Tuấn, Hồ Thế Phất   (04/03/2005)
Gặp Hải Âu trên đường xuyên Việt   (04/03/2005)
Nhiếp ảnh gia Võ An Ninh và ước mơ tuổi 100   (03/03/2005)
"Nhớ và quên" với Nguyên Ngọc (*)   (03/03/2005)
''Mùa len trâu'' sẽ đi dự Oscar  (03/03/2005)
Folklore Tây Sơn: "Kho báu" đang chờ "vừng ơi..."  (01/03/2005)
Trùng phùng 30 năm  (03/03/2005)
CLB Nhiếp ảnh nữ Hải Âu sáng tác tại Bình Định   (01/03/2005)
Mối tình thơ vượt lên số phận  (28/02/2005)
Kết quả giải Oscar 2005  (28/02/2005)
Từ tiết Trùng cửu đến ngày thơ Nguyên tiêu  (28/02/2005)
Hải Thượng lãn ông Lê Hữu Trác và "Thượng Kinh ký sự"  (27/02/2005)
Những kỷ niệm với nhà thơ Huy Cận   (25/02/2005)
Thơ: Lệ Thu, Phan Thành Minh, Giao Yên  (25/02/2005)
Hạnh phúc không giản đơn  (28/02/2005)