Ông Đinh K’Răng

Ông Đinh K’ Răng được dân làng Hà Ri kính trọng, tin yêu vì ông luôn nghĩ về dân làng và hết lòng lo cho họ. Bà con dân tộc Ba na quen với việc phát nương trỉa bắp, lúa, tập quán sản xuất này không chỉ hiệu quả thấp mà còn ảnh hưởng đến việc bảo vệ phát triển rừng. Để bà con bỏ thói quen này, ông Đinh K’Răng đã tự mình trồng lúa nước và tuyên truyền, vận động dân làng cùng làm. Khi cả làng đã bỏ rẫy xuống đồng, ông Đinh K’ Răng đã vận động thành lập các tổ đoàn kết, vần - đổi công cho nhau để kịp mùa vụ. Không chỉ dừng lại ở đó, người thương binh già này đã tìm đọc trong sách báo cách phát triển kinh tế VAC và hướng dẫn bà con cùng thực hiện. Hiện nay, ngoài hộ của ông thu nhập mỗi năm khoảng 50 triệu đồng, ở Hà Ri đã xuất hiện nhiều trang trại VAC có thu nhập cao không kém.

Cùng với việc chăm lo phát triển kinh tế cho bà con, ông Đinh K’ Răng còn tiên phong trong việc vận động xóa bỏ tập tục lạc hậu. Việc rước thầy mo cúng chữa bệnh cho người ốm, những kẻ xưng Bgan, Trốp… hù dọa dân lành, việc phân xử phải trái bằng cách bóp trứng gà… đã từng gây tai họa cho không ít người nay không còn xảy ra ở làng Hà Ri. Thay vào đó bà con đã biết ăn chín, uống chín, đau ốm biết đến trạm xá, bệnh viện. Trong làng có sự tranh chấp cần phân xử phải, trái bà con đã biết lắng nghe tổ hòa giải phân tích thiệt hơn… Đặc biệt, bà con làng Hà Ri đã bỏ được tập tục chôn người chết trong rừng sâu (gọi là làng ma) và chôn xong không ai lui tới nữa. Ông Đinh K’ Răng đã vận động dân làng quy hoạch nghĩa trang, người chết chôn cất tại nghĩa trang được gia đình, người thân đến viếng vào những ngày đầu năm, lễ hội.

Việc giữ gìn an ninh trật tự trong làng là vấn đề ông Đinh K’Răng luôn quan tâm. Trong các cuộc họp chi bộ, họp dân, ông Đinh K’ Răng thường đặt ra câu hỏi: Nếu trong làng không yên ổn, trộm cắp, đánh nhau xảy ra nhiều, còn để kẻ xấu lén đến xúi giục một số người làm điều sai trái… thử hỏi bà con có yên tâm làm ăn được không? Nghe theo ông, bà con làng Hà Ri đã tự giác đăng ký và thực hiện triệt để phong trào 3 không: Không để FULRO móc nối, lôi kéo; không để tập tục lạc hậu tồn tại phát triển, không để tội phạm nảy sinh. Trong làng nếu có người vi phạm gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự, nếp sống văn hóa… bà con cùng nhau giáo dục, giúp đỡ họ nhận ra sai trái sửa chữa, không để tiếp tục vi phạm.

Năm 2002, làng Hà Ri được công nhận Làng văn hóa cấp tỉnh. Để có được danh hiệu đó và gìn giữ đến nay, người thương binh già Đinh K’Răng đã góp nhiều công sức quan trọng. Và với những gì đã làm cho dân làng trong những năm qua, ông Đinh K’Răng xứng đáng là cánh chim đầu đàn của Làng văn hóa Hà Ri.

. Mai Linh Giang