Tiếp sức phụ nữ sáng tạo
Không chỉ chọn cho mình con đường dấn thân sáng tạo khoa học - “địa hạt” nam giới vẫn đang chiếm ưu thế, mà ngày càng nhiều phụ nữ đã thành công trên lĩnh vực này, đóng góp quan trọng cho sự phát triển KT-XH.
Phụ nữ đang ngày càng khẳng định sức sáng tạo trên nhiều lĩnh vực nghiên cứu khoa học.
- Trong ảnh: TS Lê Thị Kim Nga (người đứng) trao đổi cùng cộng sự nhóm nghiên cứu do chị lập ra.
Sáng tạo không ngừng
TS Lê Thị Kim Nga, giảng viên khoa Công nghệ thông tin, Trường ĐH Quy Nhơn là người có những công trình nghiên cứu được “thương mại hóa” thành công trên nhiều lĩnh vực. Cuối năm 2017, sản phẩm phần mềm quản lý và khai thác dữ liệu chẩn đoán hình ảnh ứng dụng trong bệnh viện của chị và cộng sự đã được chuyển giao tại nhiều bệnh viện trong, ngoài tỉnh.
Đặc biệt, chị còn đứng ra tổ chức nhóm nghiên cứu với 13 thành viên đều hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin từ nhiều tỉnh, thành để phát triển các đề tài khoa học. Hiện chị đang cùng các cộng sự nghiên cứu các phương án lập trình phần mềm cho lĩnh vực y tế, tự động hóa xây dựng thành phố thông minh. “Tôi quan niệm, kết quả nghiên cứu khoa học không để “cất tủ” mà phải “sống” được trong thực tế, thiết thực phục vụ cho cộng đồng”, chị chia sẻ.
Ngay khi Công ty CP Dược - Trang thiết bị y tế Bình Định (Bidiphar) khởi động nghiên cứu sản xuất thuốc ung thư, dược sĩ Phan Thị Mỹ Hoàng, Phó trưởng phòng Kiểm nghiệm, đã đảm nhận nhiệm vụ xây dựng và thẩm định phương pháp phân tích cho các sản phẩm thuốc tiêm ung thư. Sáng tạo này đã được công nhận bằng giải nhì Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc năm 2017. “Trong một môi trường kinh doanh nhiều thay đổi, cạnh tranh trên thị trường toàn cầu ngày càng cao, tiêu chuẩn và yêu cầu từ phía khách hàng đối với sản phẩm thuốc thường xuyên thay đổi và rất khắt khe. Bởi thế, thách thức trong nghiên cứu càng lớn, đòi hỏi phải có kiến thức, có quyết tâm và sự kiên trì học hỏi, nếu không sẽ bị bỏ lại”, dược sĩ Hoàng cho hay.
Trong khi đó, thạc sĩ Nguyễn Thị Như Tú, Phó trưởng phòng Nghiệp vụ Y (Sở Y tế) quan niệm, cơ hội nghiên cứu luôn rộng mở cho phụ nữ. Đều đặn mỗi năm 1 đề tài nghiên cứu cấp tỉnh, nhưng cũng có thời điểm cùng lúc chị chủ nhiệm 3 đề tài khoa học cấp ngành, tỉnh và cấp bộ. Hiện nay, đề tài luận án tiến sĩ và nghiên cứu khoa học cấp tỉnh của chị đang đều tìm kiếm các giải pháp can thiệp bệnh ung thư cổ tử cung ngay từ cộng đồng. Lăn lộn nhiều tháng liền với đồng bào dân tộc thiểu số, chị trực tiếp hướng dẫn cho họ hiểu về bệnh, cách phòng tránh và phát hiện sớm. Chị còn là “đầu tàu” cho lực lượng nghiên cứu hùng hậu với 2.500 điều dưỡng của ngành Y tế tỉnh. “Chính sự cần cù, chịu khó và tỉ mỉ, nên nhiều sáng tạo, nghiên cứu của nữ điều dưỡng rất thiết thực, hỗ trợ đắc lực cho công tác điều trị, chăm sóc bệnh nhân tốt hơn”, thạc sĩ Như Tú bộc bạch.
Dược sĩ Mỹ Hoàng với các nghiên cứu xây dựng chuẩn sản xuất thuốc điều trị ung thư.
Trao cơ hội và tiếp sức
Đam mê, yêu nghề và nghị lực là nét đặc trưng của những phụ nữ làm nghiên cứu khoa học. Bà Nguyễn Thị Thanh Bình, Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Nữ trí thức tỉnh Bình Định, chia sẻ: “Trong cuộc sống, công việc không thể tránh khỏi những khó khăn, nhưng phụ nữ ngày càng tự tin với khả năng sáng tạo, có thể nắm bắt và theo kịp xu hướng phát triển nhanh của khoa học”.
Cùng quan điểm này, Phó Giám đốc Sở KH&CN Nguyễn Hữu Hà minh chứng bằng những kết quả nghiên cứu, sáng tạo của nhà khoa học nữ được các cấp, ngành ghi nhận và trao tặng nhiều giải thưởng cao quý. Riêng 2 năm 2016 - 2017, đã có 7 chủ nhiệm đề tài nghiên cứu là nữ được Hội đồng KH&CN từ cấp tỉnh đến cấp bộ, nhà nước nghiệm thu xếp loại từ khá trở lên (chiếm 7/29 đề tài dự án đã được nghiệm thu). Năm 2016, 3 công trình nghiên cứu khoa học trên địa bàn tỉnh được lựa chọn trao giải thưởng Sáng tạo KH&CN Việt Nam đều do nữ làm chủ nhiệm; năm 2017 cũng có 1 công trình đoạt giải cao. Bên cạnh đó, các hội thi sáng tạo kỹ thuật của tỉnh và quốc gia tổ chức 2 năm/lần cũng ghi nhận nhiều đóng góp thiết thực của các nhà khoa học nữ.
“Các nhà khoa học nữ đã đóng góp nhiều sáng tạo khoa học có giá trị lớn cho sự phát triển KT-XH của tỉnh, thể hiện rõ trên nhiều lĩnh vực y dược, nông nghiệp, bảo vệ môi trường… Điều này đang tạo ra nhiều thay đổi trong xã hội và là nguồn cảm hứng cho khát vọng trở thành những nhà phát minh và những chủ thể sáng tạo trong tương lai”, ông Hà khẳng định.
Đánh giá đúng vai trò của nữ giới trong sáng tạo
Ngày Sở hữu trí tuệ thế giới năm nay (26.4) tại Việt Nam có chủ đề “Tiếp sức cho những thay đổi - Phụ nữ với hoạt động đổi mới và sáng tạo” nhằm tôn vinh vai trò của phụ nữ trong hoạt động đổi mới, sáng tạo, thúc đẩy những thay đổi trong thế giới và định hướng tương lai.
“Cần phải xem xét và tạo điều kiện cho nữ giới được bình đẳng khi tham gia các công trình nghiên cứu khoa học, công trình lao động sáng tạo. Quan trọng hơn, đánh giá đúng vai trò, vị trí quan trọng của nữ giới trong lao động sáng tạo và đóng góp vì sự phát triển của xã hội; cũng như có chính sách thỏa đáng hơn đối với họ”, ông Nguyễn Hữu Hà nhấn mạnh.
THU HIỀN