HOẠT ÐỘNG KHAI THÁC QUẶNG GALENIT VÀ VÀNG Ở VĨNH THẠNH:

Doanh nghiệp nhiều sai phạm, huyện kiến nghị thu hồi giấy phép

Khai thác không đúng quy trình cấp phép, thiếu biện pháp bảo vệ môi trường, gây mất ANTT, nợ tiền thuê đất kéo dài, là những vấn đề đã và đang xảy ra trong hoạt động khai thác quặng galenit và vàng của Công ty TNHH Trung Hiệp tại núi Hòn Lập, thôn M3, xã Vĩnh Thịnh (Vĩnh Thạnh). Vì vậy, UBND huyện Vĩnh Thạnh kiến nghị UBND tỉnh thu hồi giấy phép hoạt động của công ty này.

Hệ thống xử lý nước thải ở khu vực sơ chế sản phẩm galenit và vàng của Công ty TNHH Trung Hiệp khá sơ sài, nước thải chứa trong ao tạm bợ, gây ô nhiễm môi trường.

Tại Quyết định số 278/QĐ-UBND của UBND tỉnh về việc cho Công ty TNHH Trung Hiệp (trụ sở xã Bình Tường, huyện Tây Sơn) thuê đất để khai thác khoáng sản quặng galenit và vàng tại xã Vĩnh Thịnh thể hiện: Công ty này được thuê hơn 3,8 ha đất, gồm có 2,1 ha đất trồng rừng sản xuất và 1,7 ha đất bằng chưa sử dụng thuộc núi Hòn Lập. Diện tích đất thuê được sử dụng vào các mục đích xây dựng khu khai trường, sơ chế sản phẩm, nhà tập thể cho công nhân; khu nhà ở, văn phòng làm việc, bể chứa nước tuần hoàn, trạm biến áp và kho mìn. Thời gian thuê đất 15 năm, kể từ ngày cấp giấy phép khai thác khoáng sản (số 20-GP/UBND tỉnh ngày 11.2.2010).

Dân lo ô nhiễm môi trường

Thế nhưng, Công ty đi vào hoạt động chưa bao lâu đã bộc lộ nhiều sai phạm trong quá trình khai thác mỏ, khiến người dân lẫn chính quyền lo lắng; đặc biệt là nỗi lo về ô nhiễm môi trường, nguồn nước. Ông Mã Thanh Hùng, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thịnh, nhận xét: “Khâu bảo vệ môi trường trong quá trình khai thác của Công ty TNHH Trung Hiệp không đảm bảo. Đáng lo nhất hiện nay là việc công ty cho nổ mìn khai thác mỏ vô tội vạ. Tôi thấy có hôm mới 4-5 giờ sáng họ đã nổ mìn, có hôm thì nổ lúc 15-16 giờ chiều...

Một hộ dân ở thôn M3, xã Vĩnh Thịnh, bức xúc nói: “Bà con ở đây thấy hoạt động khai thác khoáng sản của Công ty TNHH Trung Hiệp không mang lại lợi lộc gì cả. Lao động thì họ thuê người ở các tỉnh phía Bắc vào. Chưa kể, trong quá trình khai thác, chế biến khoáng sản, công ty còn sử dụng nhiều loại hóa chất độc hại. Hiện nay, bà con rất lo lắng vì khi có mưa, các chất độc hại này sẽ theo nước chảy xuống đồng ruộng, các ao nước phục vụ trồng trọt, chăn nuôi. Mức độ ô nhiễm ra sao thì bà con chưa rõ. Nhưng ở thời điểm này, bà con không dám sử dụng nước ở các ao, hồ nằm xung quanh bãi khai thác khoáng sản để tưới hoặc cho gia súc uống”.

Ngoài các vấn đề trên, PV Báo Bình Định còn ghi nhận tại hiện trường khai thác mỏ xuất hiện nhiều hầm vàng lộ thiên, đã khai thác xong nhưng chưa được hoàn thổ. Một cán bộ kiểm lâm huyện Vĩnh Thạnh cho biết thêm, quá trình khai thác mỏ, Công ty TNHH Trung Hiệp còn tùy tiện mở đường, xâm lấn đất lâm nghiệp của dân. Ngoài ra, một số kênh mương dẫn nước nằm gần khu vực mỏ ở thôn M3 cũng bị đất đá bồi lấp do hoạt động khai thác khoáng sản của công ty này gây ra.

Các hầm vàng sau khi khai thác xong chưa được Công ty TNHH Trung Hiệp hoàn thổ. Nhiều hầm ứ đọng nước, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn cho người dân ở địa phương.

Kiến nghị thu hồi giấy phép

Theo kết quả kiểm tra của Phòng TN&MT huyện Vĩnh Thạnh từ năm 2016 đến nay, Công ty TNHH Trung Hiệp liên tục để xảy ra vi phạm. Cụ thể: Tại biên bản kiểm tra vào ngày 23.12.2016 cho thấy, có 8 lao động của công ty chưa đăng ký tạm trú; công ty không xuất trình được giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp; công ty mở 3 đường hầm khai thác vàng nhằm mục đích thông gió, song không xuất trình được hồ sơ thiết kế.

Kết quả kiểm tra ngày 17.5.2017 tiếp tục nêu rõ: công tác bảo vệ môi trường tại công ty chưa đảm bảo; nước thải từ hệ thống tuyến quặng mới chưa được xử lý, thải trực tiếp ra môi trường đất; chưa thực hiện báo cáo giám sát môi trường định kỳ; chưa đảm bảo việc trang bị bảo hộ cho người lao động và chưa thực hiện chế độ BHXH, BHYT cho người lao động.

Kết quả kiểm tra ngày 23.2.2018 cũng chỉ ra công ty đã cho khai thác, mở 2 cửa hầm khai thác vàng và dựng lán trại ngoài khu vực diện tích cho thuê đất khoảng 500 m²; đồng thời, hệ thống lưới điện, dây dẫn ở khu vực khai thác chưa đảm bảo an toàn.

Trước những vi phạm trên, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh Lê Văn Đẩu cho biết, UBND huyện đã chỉ đạo bộ phận chuyên môn lập báo cáo gởi Sở TN&MT kiến nghị UBND tỉnh thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản đối với Công ty TNHH Trung Hiệp. “Hoạt động khai thác mỏ của Công ty TNHH Trung Hiệp đang bộc lộ quá nhiều hạn chế, yếu kém. Hiện nay, công ty này đang nợ huyện 800 triệu đồng tiền thuê đất, quá trình thực hiện nghĩa vụ đóng thuế không đảm bảo; hoạt động khai thác gây ô nhiễm môi trường và gây mất ANTT do các bên trong công ty tranh chấp quyền lợi với nhau”, ông Đẩu nói.

TRỌNG LỢI